?
Mehmet Ali Birand
?
Wikileaks belgeleri ortaya dökülmeye ba?Ÿladı?Ÿı günden bu yana...
?
?

ABD Elçili?Ÿi bizi nasıl gözetliyor?

Wikileaks belgeleri ortaya dökülmeye ba?Ÿladı?Ÿı günden bu yana, merakla izliyorum. Ankara'daki Amerikan Büyükelçili?Ÿi, bizim için neler demi?Ÿ, nasıl de?Ÿerlendirmeler yapmı?Ÿ? Washington'a nasıl bilgi akı?Ÿı sa?Ÿlanmı?Ÿ? Bazılarımız hayal kırıklı?Ÿına u?Ÿrayacak, ancak çok ilginç sonuçlara vardım.

Mutlaka biliyorsunuzdur,?ancak?ben yine?de? hatırlatayım.
?
Wikileaks?belgeleri,?uluslararası?ili?Ÿkiler açısından?son?derece önemli?bir?dönem?ba?Ÿlattı. İlk?defa,?Amerikan?Dı?Ÿi?Ÿleri?Bakanlı?Ÿı?’nın?nasıl?çalı?Ÿtı?Ÿı, bu dev?bürokrasinin?ve?çarklarıdöndüren?beyinlerin?nasıl?i?Ÿledi?Ÿi?hakkında?ipuçları?elde edildi.
?
Bu?belgeler?Ba?Ÿdat'taki?Amerikan?Büyükelçili?Ÿi?’nden, bir?Amerikalı?asker?tarafından?çalındı.Dünyanın?çe?Ÿitli ba?Ÿkentlerinden?Washington'a?yollanan?ve?Merkez?’in de,?Ba?Ÿdat'a?servisetti?Ÿi telgrafları içeriyor.?Tabii?içlerinde?Ankara'daki?ABD Büyükelçili?Ÿi?’nin ilettiklerinden?debol?miktarda?var.
?
Ankara'dan Washington'a?her?yıl binlerce telgraf?gider. Bugüne?kadar?Wikileaks'den sızan telgraf?sayısı? henüz?çok az.?Adeta?buzda?Ÿının ucunu görebildik?diyebilirim. Ancak bu kadarı?dahi,?Amerikan?diplomatlarının?bizleri?nasıl?inceledikleri,?nasıl?de?Ÿerlendirildikleri konusunda?bir fikir veriyor.

AMERİKALILAR?TSK'YI SANDI?žIMIZ?KADAR?TANIMIYOR.

Her?Ÿeyin?ba?Ÿında,?bu?telgraflarda?beni?hayrete dü?Ÿüren?en?önemli bulgu,?Amerikanyetkililerinin,?Türk?Silahlı Kuvvetleri?’ni? bizim?sandı?Ÿımız?kadar?iyi?tanımadı?Ÿı?izlenimi?oldu.

Eski algılama,?TSK?ile PENTAGON'un adeta iç içe?çalı?Ÿtıkları, ili?Ÿkilerinin?çok sıkı?oldu?Ÿu ?Ÿeklindeydi.?Geçmi?Ÿteki her?darbenin?altında Washington'un?parma?Ÿı?vardı.Washington'dan??“direktif alındı?Ÿı?”?hikayeleri anlatılırdı.?Komplo?teorisyenleri,?TSK'yı? adetaPentagon'un?emrindeymi?Ÿ?gibi?gösterirlerdi.
?
Me?Ÿer?durum?farklıymı?Ÿ.
?
12?Eylül?müdahalesinde duydu?Ÿumuz?"Bizim çocuklar ba?Ÿardı" (Our?boys?did?it) dönemiçoktan?bitmi?Ÿ.
?
Wikileaks?'den?sızan?telgraflarda?bu?durum?açıkça görülüyor.
?

?–zellikle, PKK?terörünün?arttı?Ÿı?1990'lardan?ba?Ÿlayan?bu?ayrı?Ÿımın, Irak?istilası?ile birlikte daha?da?yaygınla?Ÿtı?Ÿı,?hatta?TSK'daki?Amerikan?aleyhtarlı?Ÿının inanılmaz?boyutlara?vardı?Ÿıanla?Ÿılıyor.
?
Ankara'dan giden telgraflarda?bu?durum?açıkça?görülüyor.?TSK-ABD arasındaki?askeri ili?Ÿkilerin sanıldı?Ÿı?gibi,?kar?Ÿılıklı güven ve dayanı?Ÿmaya dayanmadı?Ÿı,?özellikle?Türk askerinin? Amerikalılara?ku?Ÿku?ve?kaygıyla?baktıklarını? ortaya koyuyor.

" T?œRKİYE?NEREYE GİDİYOR?"?SORUSU?HEP SORULUYOR...

Di?Ÿer?ilginç?bir? bulgu, Amerikan? Büyükelçili?Ÿi?’nin, Türkiye'deki?milliyetçi kabarmayızamanında?görüp,? Washington'u uyarmasıdır.?
?
Sık?sık Merkez?’in?dikkati çekilmi?Ÿ.?Ara?Ÿtırma?yapılmı?Ÿ. ?‡e?Ÿitli?kesimler?yoklanmı?Ÿ.
?
Milliyetçi akımın?nereden kaynaklandı?Ÿı?ve?bunun?ne?kadarının asker kökenli?oldu?Ÿu soru?Ÿturulmu?Ÿ. Milliyetçi?akımın,?Türk-Amerikan ili?Ÿkilerini?ne?yönde?etkileyece?Ÿi sorgulanmı?Ÿ.
?
Telgraflarda, Ak Parti ile?ilgili?olarak henüz fazla bir?de?Ÿer?yargısı yok.?
?
Erdo?Ÿan'ın farklı?oldu?Ÿu, eski?liderlere benzemedi?Ÿi sık?sık?belirtiliyor ancak kar?Ÿıt?birtutum?da?(Edelman?dönemi hariç )?yok.?
?
İçerdeki?tartı?Ÿmalar?bildirilmi?Ÿ,?ancak?üstünde?çok?durulmamı?Ÿ.?Hele??“?Ÿeriat tehlikesi?”?gibibir?cümleye?hiç?rastlanmıyor.?
?
Buna kar?Ÿılık,? Davuto?Ÿlu'nun?en?dikkatle?izlenen ki?Ÿi?oldu?Ÿunu?da?söylemek?gerekiyor.Telgraflarda, Türkiye' nin?nereye?gitti?Ÿi?konusu?en?çok i?Ÿlenen?konulardan?biri.?Eksenkayması veya?Türkiye'?nin ba?Ÿka denizlere?yelken?açma?e?Ÿilimi i?Ÿlenmekle?birlikte, alarm zilleri?çaldırılmamı?Ÿ.
?
Tekrar?edeyim,?bu?izlenimler elimize?ula?Ÿan belgelere?dayandırılıyor.?Bunların?sayısı da henüz çok?az.?Yani,?yanıltıcı olabilir.?İleride yenileri ortaya?çıktıkça,?bu?izlenimlerde de birince ayar?yapmak gerekebilir.

*???*???*

AMERİKA EL?‡İLERİ SİYASET?YAPMIYOR...

Wikileaks'den genel olarak?sızan?belgelerin tümünü?okudu?Ÿunuzda, Ankara'dakiler gibi, dünyanın dört?bir yanına?da?Ÿılmı?Ÿ?olan ABD?diplomatlarının?bazı?özellikleri?çok?net ?Ÿekildeortaya çıkıyor.?
?
Kimseler?alınmasın, ancak son?derece?profesyonel?bir kadro olu?Ÿturdukları açıkçagörülüyor.
?
Bakın?benim?saptadı?Ÿım bazı?noktalarda?neler?var?:

- Amerikan diplomatlarını,?bırakın di?Ÿer ülke?diplomatlarını, Avrupalılardan ayıran?enönemli?özellikli?Ÿin,?yolladıkları?telgraflarda siyaset?yapmamaları, Washington'uyönlendirmemeye?dikkat etmeleri oldu?Ÿunu söyleyebilirim.?Aralarında tabii ki? ideologlarda?var, ancak sayıları çok?az.?Büyük?ço?Ÿunlu?Ÿu,?bulundukları?ba?Ÿkentin resmini?çekiyor.Washington'a bu resmi yansıtıyorlar. Politika yapmayı? merkeze?bırakıyorlar.
?- Temaslarında?da?mümkün?oldu?Ÿunca,?madalyonun tek?tarafını?yansıtmıyorlar.?Mutlakakar?Ÿı?görü?Ÿleri?de?telgraflarına?ekliyorlar.?Madalyonun iki?tarafını?da?vermek?için?çaba harcıyorlar.
?- Washington'a?yollanan?telgraflarda, Büyükelçilerin dünya görü?Ÿlerine göre?dede?Ÿerlendirmelere?rastlanıyor. Bir?Demokrat?büyükelçi?ile bir?Cumhuriyetçi'nin yakla?Ÿımıister?istemez de?Ÿi?Ÿiyor.?Yine?de?mümkün?oldu?Ÿunca objektif davranmaya?çalı?Ÿıyorlar.
?-? Bizim?"dedikodu"?diye adlandırdı?Ÿımız?ve?küçümsedi?Ÿimiz?birçok?ayrıntıyı da Washington' a?gönderiyorlar.?Merkez?’in her??Ÿeyden?haberdar?olması isteniyor.
?- Bence en önemli?yanları,?toplumun?tüm?katmanlarıyla?görü?Ÿme alı?Ÿkanlıkları.?Bunu Avrupalılarda, hele?di?Ÿer?Asya?ve?Afrika?ülkelerinde?bulamıyorsunuz.

YENİ B?œY?œKEL?‡İ?İLİ?žKİLER?İ?‡İN?SA?žLIKLI?BİR?İSİM

Ankara'ya?gelen?yeni?Büyükelçi?Francis?Joseph?Ricciardone?i?Ÿte?böyle?bir?elçili?Ÿin? ba?Ÿına geçiyor.? En?büyük?avantajı, Türkçeye hakimiyeti?ve?Türkiye'yi?tanıması.?Uçaktan?indi?Ÿiandan?itibaren?farkını?göstermesini?bildi?.
?
Ricciardone,?sadece Türk-Amerikan?ili?Ÿkileri?de?Ÿil,?Türkiye'nin?genel?olarak batı?dünyası?ileili?Ÿkilerinin?en?önemli?geçi?Ÿ?döneminde Ankara'ya?geldi.?Yanlı?Ÿ anlamalara?hiç yer?olmadı?Ÿıbir?süreçte,?ülkemizi?iyi bilen birinin?atanması, her?açıından? bir ?Ÿanstır.?
?
Unutmayalım?ki,?Amerikan?diplomatları içinde?iyileri ve ba?Ÿarılı olanları kadar,?ba?Ÿarısız?vebu?bürokrasi çarkına?ayak?uyduramayan,?Washington'?u?yanıltanları?da?vardır.? Ancak?neolursa olsun bilgili?ve?sa?Ÿlam bir?Büyükelçi?her ?Ÿeyi?de?Ÿi?Ÿtirebiliyor.?Hiç de?Ÿilse?yol kazalarını?önleyebiliyor. ?



Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?Ÿebilirsiniz.
?
?
BU KATEGORİDEKİ EN ?‡OK OKUNAN 25 YAZI
- CEMAAT, AK PARTİ'DEN DESTE?žİNİ ?‡EKEMEZ...
- Alper Görmü?Ÿ koskoca iki cilt kitap yazmı?Ÿ. Okudukça yüzüm kızardı...
- PKK İLE SERT BİR SAVA?ž D?–NEMİNE GİRİLİYOR...
- CUMHURBA?žKANI İLE BA?žBAKAN ARASINDA NE FARK VAR?
- ?–calan...
- ?–CALAN SIRADAN BİR MAHKUM DE?žİL Kİ...
- Rüya görmeyelim. PKK böyle tasfiye edilmez
- Davuto?Ÿlu efsanesi gerçek mi, yoksa balon mu?
- PKK İKİYE B?–L?œN?œYOR
- RUSYA G?œNDEMİNDE, PKK-?‡E?‡EN VE GAZ VAR
- Türkiye artık kararını vermeli?…
- T?œRKİYE?’DEKİ, 70 BİN ERMENİYİ VATANDA?ž YAPIN...
- Referandumda neden ?“Evet?” oyu kullanaca?Ÿım?
- MEDYA TER?–RE HİZMET Mİ EDİYOR?
- Hadi bir defa ba?Ÿladık...
- Kürt kökenli olsanız, ne dersiniz?
- BA?žBAKAN BM'DE "DİZEL MOTORU" GİBİYDİ...
- PKK VURUYOR, ANCAK KI?žKIRTAMIYOR...
- Siyaset kar?Ÿı saldırıya geçti
- BİZE BAKI?žLAR DE?žİ?žİYOR...
- ?–nceki günkü ?“darbecilik genlerimizde vardı?” ba?Ÿlıklı yazım çok yankı yaptı. Aslında...
- Ba?Ÿbu?Ÿ, Kozmik odayı açarak do?Ÿrusunu yaptı?
- Ba?Ÿbakan için hepimizin farklı görü?Ÿü var. Kimimiz için bir devrimci...
- İRAN REJİMİ, KENDİNİ KURTARACAK MI?
- ?–CALAN DAVASINDA, DİKKAT ETMEMİZ GEREKENLER?
?
?