1950?’lerden ba?Ÿlayan ve 1990?’da noktalanan so?Ÿuk sava?Ÿ yıllarında üç ayrı darbe yaparak anayasalar hazırladı, kendine görevler edindi. ?œlkenin nasıl yönetilmesinden tutun kimler tarafından ve hangi ilkeler çerçevesinde yönetilece?Ÿini saptadı.
İ?Ÿi çok kolaydı. Zira içeride hiçbir sivil iktidar buna itiraz etmedi, edemedi. Sivil toplum örgütleri ayaklanmadı.
Dı?Ÿarıdan da özellikle?Washington?’dan hep tam destek aldı.
TSK, yıllar içinde kendine temel üç görev alanı çizdi.
1- Sınırları korumak ve ülkeyi savunmak. (Gerçek görevi)
2- Laik sistemi ortadan kaldırmayı hedef alan irtica ile mücadele. (Kendi kendine biçti?Ÿi görev)
3- Toprak bütünlü?Ÿünü koruma, Kürt milliyetçili?Ÿi ve PKK terörüyle mücadele.
Bu ?Ÿekilde özellikle 1980?’den itibaren güvenlik sorunlarının çerçevesini geni?Ÿletti?Ÿi gibi, güvenlik nedeniyle hemen her konuda kendini söz sahibi konumuna getirdi. Bazı alanlardaki özelle?Ÿtirmelerden yabancıların gayrimenkul almalarına, siyasette nelerin konu?Ÿulup nelerin konu?Ÿulmamasına, TRT yayınlarından tüm özel haberle?Ÿme ve özel medyanın çalı?Ÿma ilkelerine kadar yüzlerce konunun ?Ÿu veya bu ?Ÿekilde?“askere sorulması gere?Ÿi?”?günlük hayatımıza girdi. Türkiye bu ?Ÿekilde, perde arkasında askerin yönetti?Ÿi bir ülke konumuna girdi. Bugün ise, 2010 yılındayız ve etrafımıza baktı?Ÿımızda eski ko?Ÿulların kalmadı?Ÿını ve artık çok ?Ÿeyin de?Ÿi?Ÿti?Ÿini görüyoruz...?Türkiye artık?1950-60?’ların Türkiyesi de?Ÿil. Ne siyasetçisi, ne dü?Ÿünürü, ne i?Ÿ adamı, ne de gazetecisi aynı.
Uluslararası ko?Ÿullar da tümüyle de?Ÿi?Ÿti. Artık demokrasi ve insan hakları ön plana çıktı. Artık darbe yapan ordu desteklenmiyor
Artık?irtica kavramı?dahi de?Ÿi?Ÿti. TSK?’nın bir zamanlar?irtica ile mücadelemaddesine dayanarak cezalandırdı?Ÿı hatta Atatürk ilkeleri açısından bir?tehditolarak gördü?Ÿü ki?Ÿiler bugün ülkeyi yönetir duruma girdi.
Türk Silahlı Kuvvetleri?ise, bunca de?Ÿi?Ÿime ra?Ÿmen kendini belirli alanlarda de?Ÿi?Ÿtiremedi. De?Ÿi?Ÿimi ödün vermek gibi niteledi. Toplumun ve uluslararası kamuoyunun bekledi?Ÿi uyumu sa?Ÿlayamadı. Oysa, ülkedeki veya uluslararası alandaki geli?Ÿmeler tüm orduları de?Ÿi?Ÿime zorluyor. Amerikan ordusuna bakın, Avrupa?’nın yakla?Ÿımını inceleyin derin farklılıkları hemen görürsünüz. Burada sizlere uzun ve ayrıntılı bir liste yapmayaca?Ÿım. Buna kar?Ÿılık, bazı temel yakla?Ÿımların neden mutlaka de?Ÿi?Ÿmesi gerekti?Ÿine dikkatlerinizi çekmekle yetinece?Ÿim.
Bu e?Ÿitimle subay yeti?Ÿtirmekten vazgeçilmeli...
Türk subayının e?Ÿitim modeli Amerika?’dan alınmı?Ÿ ve kendi ko?Ÿullarımıza göre uyarlanmı?Ÿtır. Subaylarımızı en üst düzeyde yeti?Ÿtirebilmek için de hiçbir fedakarlıktan kaçınılmamı?Ÿtır. Bu yazıda e?Ÿitim sisteminin aksayan yönlerini ayrıntılı ?Ÿekilde ele alma niyetim yok. Sadece yapılması gereken??“bir ince ayardan?”?söz etmek istiyorum. Bu ince ayar, subayımızın liseden ba?Ÿlayıp akademilere kadar süre giden bir?yakla?Ÿımı?içeriyor. Yani, yarınınkomutanlarına?ülkeyi??“nasıl koruyup kollayaca?Ÿını?”?artık daha farklı ?Ÿekilde ö?Ÿretmemiz gerekiyor. Türkiye hakkında subayımıza ö?Ÿretilenlerle, sivil kesime ö?Ÿretilenler arasındaki büyük fark artık yok edilmelidir.
Askerimize, Türkiye?’nin dı?Ÿ güçler tarafından yönetildi?Ÿi, Atatürk?’ün ba?Ÿımsızlık anlayı?Ÿının kaybedildi?Ÿi, devlet mallarının özelle?Ÿtirme adı altında pe?Ÿke?Ÿ çekildi?Ÿi, iç ve dı?Ÿ çevrelerin destekledi?Ÿi?irtica?ve?bölünmetehlikesiyle kar?Ÿı kar?Ÿıya olundu?Ÿu anlatılıyor. Sivil e?Ÿitimde ise, bunun tam tersi bir resim çiziliyor. Asker ile sivil kesim arasındaki bakı?Ÿ ve tanımlama çatı?Ÿması da, i?Ÿte bu temel bilgi çarpıklıklarından kaynaklanıyor. Subayımızın e?Ÿitiminde, ?Ÿimdiye kadarki söylemi ?Ÿöyle özetleyebilirim:??“Türkiye iç ve dı?Ÿ dü?Ÿmanlarla sarılıdır ve en büyük tehlike irtica ile bölünme olasılı?Ÿıdır... Unutmayın ki, Atamız bu ülkeyi asıl size emanet etmi?Ÿtir... Atatürk dü?Ÿüncesine uygun hareket etmeyenler bu ülkenin dü?Ÿmanıdır... Gerekti?Ÿinde vatana sahip çıkmak da sizin görevinizdir...?”??œniformayı giydi?Ÿi andan itibaren o gencecik te?Ÿmen orgeneralli?Ÿine kadar, komutanlarından hemen hemen bu minvalde konu?Ÿma veya nasihatler duyarak büyüyor. Arkasına baktı?Ÿında da, üç darbe ve siyasi ya?Ÿama yapılan yüzlerce askeri müdahaleyi görüyor. Atatürk ilkeleri öylesine yorumlanıyor ki, sanki ona??“bu ilkelere dokunan iktidarları cezalandırmalısın?”?nasihati veriliyormu?Ÿ gibi bir izlenim do?Ÿuyor.
Yanlı?Ÿ anla?Ÿılmasın, hiçbir komutan kalkıp??“Siyasete müdahale edin?”demiyor. Ancak, Atatürk ilkeleri öyle farklı yorumlanıyor, okulda veya kı?Ÿlalardaki özel sohbetlerde veya toplu konu?Ÿmalarda öyle ?Ÿeyler anlatılıyor ki, subay??“gerekti?Ÿinde müdahale etmek benim görevim?”?sonucunu çıkarıyor.
Bir süre sonra da, giderek kendini sivillerden, kurumlardan üstün gören,?“kendi kafasındaki Türkiye?’yi koruyup kollayan?”, kendini ülkenin sahibi sayan geri kalanları da ki?Ÿisel çıkarları için ülkeyi satabilecek ki?Ÿiler olarak algılayan bir subay portresi ortaya çıkıyor. Subayımıza tabii ki Atatürk ilkelerini ö?Ÿretece?Ÿiz. Ancak bunun siyasete karı?Ÿma anlamına gelmedi?Ÿini de anlatalım. E?Ÿitim sisteminin bu yanını mutlaka de?Ÿi?Ÿtirelim. Subayımızı hem ülkenin hem de dünya gerçeklerinin dı?Ÿına sürüklenmekten kurtaralım.
Daha etkin daha profesyonel bir ordu...
Türk Silahlı Kuvvetleri?’nde?görev yapmı?Ÿ ve emekli olmu?Ÿ komutanlarla konu?Ÿurken, canları kadar sevdikleri bu kurumun öncelikle nerelerinin de?Ÿi?Ÿmesi gerekti?Ÿini sordu?Ÿunuz zaman -tabii biraz da, konu?Ÿtu?Ÿunuz komutanın hangi kuvvetten geldi?Ÿine ba?Ÿlı ?Ÿekilde?Ÿu noktaları saydı?Ÿına tanıklık edersiniz.
-?Ordumuz günün ko?Ÿullarına uyacak bir konuma girmelidir. Silah teknolojisi artık öylesine ilerlemi?Ÿtir ki, gün gelecek erimiz eline verilen silahı kullanmakta zorlanacaktır. Subaylarımızın e?Ÿitim düzeyi üstündür ancak geri kalan kadroların e?Ÿitimi yetersizdir.
-?TSK?’yı bu kadar büyük bir ordu halinde ya?Ÿatamayız. Küçültmek, ate?Ÿ gücünü arttırmak zorundayız. Hele terörle mücadelenin daha uzun yıllar sürece?Ÿi dü?Ÿünülürse son derece önemli bir reform gerekmektedir. Bu çerçevede TSK ister istemez profesyonelle?Ÿmek zorunda kalacaktır.
-?Artık Genelkurmay Ba?Ÿkanlı?Ÿı karacıların egemenli?Ÿinden çıkarılmalı, hava ve deniz de 1?’inci ba?Ÿkanlı?Ÿa gelebilmelidir.
-?Her uygar ülkedeki gibi, Genelkurmay Savunma Bakanlı?Ÿı?’na ba?Ÿlanmalı ve üst düzey komutanların protokoldeki yerleri batılı örneklerdeki gibi, yeniden düzenlenmelidir.
-?TSK harcamaları ?Ÿeffafla?Ÿmalı ve denetime açılmalı, askeri yargı konusunda da de?Ÿi?Ÿikli?Ÿe gidilmelidir.?Biliyorum, bu yazdıklarım kimi okurlarımı çok sinirlendirecek ve TSK?’ya darbe vurmakla suçlanaca?Ÿım. Oysa hayır, e?Ÿer askerimizi ve ülkemizi seviyorsak bunları yapmak zorundayız. Daha küçük, ate?Ÿ gücü yüksek, daha profesyonel ve sivil otoriteye tepeden bakmayan, aksine sivil otoritenin emrine girmi?Ÿ bir ordu yaratmaktan ba?Ÿka çaremiz yoktur. Bu de?Ÿi?Ÿimi ya ?Ÿimdi yava?Ÿ yava?Ÿ ya?Ÿayaca?Ÿız ya da ileride bir gün çok daha tatsız olaylardan sonra yapmak zorunda kalaca?Ÿız ve hep birlikte çok acı çekece?Ÿiz. Sizce hangi yakla?Ÿım daha do?Ÿru?..
Asker irticai avını bırakmalı
Mutlaka de?Ÿi?Ÿmesi gereken en önemli di?Ÿer bir nokta da, Genelkurmay?’ın artık iç politikaya zaman harcamaktan vazgeçmesidir. Genelkurmay ba?Ÿkanları ve kuvvet komutanlarının günlük çalı?Ÿmalarını yakından izledi?Ÿinizde zamanlarının büyük bir bölümünün??“iç geli?Ÿmeleri de?Ÿerlendirmekle?”?geçti?Ÿini görürsünüz. ?œst düzey komutanlarımız kendi i?Ÿlerinden çok siyasi geli?Ÿmelerle bo?Ÿu?Ÿmak durumundadır. Bu soruyu komutana sordu?Ÿunuz zaman ise,??“Bu zaman harcamak de?Ÿil, i?Ÿimizin icabını yapmaktır. İç geli?Ÿmeleri izlemek bizim görevimizdir. Anayasa?’nın verdi?Ÿi bu görev Siyaset Belgesi?’nde de açıkça belirtilmi?Ÿtir?”?yanıtı alırsınız.
Asker iç geli?Ÿmeleri izlemeyi ve gerekti?Ÿinde de müdahale etmeyi bir hak olarak görür.
Gerçekten de, kamuoyunda??“Kırmızı Kitap?”?veya??“Askerin Gizli Anayasası?”diye adlandırılan resmi adı?Siyaset Belgesi?olan bir belge, bu konuda komutanlara hukuki zemin sa?Ÿlar.
5 yılda bir yenilenen bu belge ?Ÿimdiye kadar?Milli Güvenlik Kurulu?Genel Sekreterli?Ÿi tarafından ve İçi?Ÿleri, Dı?Ÿi?Ÿleri, MİT gibi ilgili kurumların??“bilgisi ve katkıları?”?dahilinde hazırlanırdı. Bu katkılar eskiden çok daha kısıtlı kalır ve asker istedi?Ÿi gibi planlardı.
Belge?iç ve dı?Ÿ tehdidi?belirler. İçerideki tehdidin?(irtica ve bölünme)derecesini koyar, dı?Ÿarıda da hangi ülkenin (eskiden Suriye- Yunanistan-Irak-İran-Rusya ba?Ÿta olmak üzere, dört tarafın dü?Ÿmanla çevrili oldu?Ÿu belirtilirdi) Türkiye?’ye tehdit olu?Ÿturdu?Ÿunu saptar.
TSK?’nın iç ve dı?Ÿ politikaya müdahaleleri hazırlık a?Ÿamasında sivil kesimin karı?Ÿamadı?Ÿı bu belgeden kaynaklanır.
İ?Ÿte de?Ÿi?Ÿmesi gereken di?Ÿer nokta da budur.
TSK?’nın,?Siyaset Belgesi?’nin?hazırlanması ve tehdit de?Ÿerlendirmelerinde son kararı sivil kurumlara bırakması kaçınılmazdır. Artık son sözü iktidarın söylemesi gerekiyor.
Asker?tabii ki belgenin hazırlanmasında a?Ÿırlıklı olarak katkıda bulunacak. ?–zellikle 5 bin ?Ÿehit verdi?Ÿi?PKK terörüyle?mücadelede ön planda olacak ancak?TSK?artık??“irticacı avından?”?vazgeçmeli, ülkede böyle bir sorun çıkarsa, demokratik kurumlar ve kamuoyu çözüm bulmalıdır.
Bırakalım, bu i?Ÿi demokrasi halletsin. Toplum sandık ba?Ÿında mücadele etsin. Gerekirse sokaklara dökülsün ve hakkını arasın. İtirazını yapsın. Bu de?Ÿi?Ÿiklik gerçekle?Ÿmedikçe,?iç tehdit?askerin görevleri arasında sayıldıkça, TSK?’yı siyasetin dı?Ÿına çıkarmak imkansızdır.
Ayrıca unutmayalım ki, dünyanın hiçbir uygar ülkesinde bir ordu kendi ba?Ÿına -sivil otoriteyi içine almadan?iç ve dı?Ÿ tehdit de?Ÿerlendirmesi?yapmaz. Hele bu tehdit de?Ÿerlendirmesine dayanıp silahlanmasını da kendi ba?Ÿına hiç yapmaz. Zira askerin tehdit de?Ÿerlendirmesi ile siyasetçinin tehdit de?Ÿerlendirmesi birbirinden farklıdır. ?–rne?Ÿin, asker Yunanistan?’a ba?Ÿka türlü bakar siyasetçi farklı bakar. Tehdit sadece tank ve asker sayısıyla hesaplanmaz. Asıl tehdidi siyasi niyetler ve politikalar belirler. Silah için harcanan parayı da, ülkenin bütçesini yapanlar siyasi önceliklerine göre saptar.
Son söz sivil otoriteye ait olmalıdır.?
YARIN: TSK?’yı bu duruma siviller getirdi
