NE ASKERİMİZ, NE DE

DEMOKRASİMİZ BENZİYOR...

Türkiye, kendine özgü bir ülke. Uluslararası ya?Ÿamdaki örneklerle kar?Ÿıla?Ÿtırmak imkansız. Hiç bir kalıba sokulamıyor.

Prof. Hikmet ?–zdemir ile konu?Ÿurken farkına vardım. ?“Bizim Kemalist örne?Ÿimiz hiçbirine uymuyor?” dedi.

Asker tarafından yönetilen ülkelerin demokrasiye geçi?Ÿ sürecini tartı?Ÿıyorduk. Verdi?Ÿi örnekler çok çarpıcıydı.

Yunanistan?’da gerçek demokrasi, Albaylar Cuntasından sonra kuruldu. 1974?’te Karamanlis?’in geli?Ÿi ve köklü bir demokrasiye geçi?Ÿ, ülkenin AB?’ye tam üyeli?Ÿi sayesinde oturdu.

İspanya?’da uzun bir Franko, Portekiz?’de Salazar dönemlerinden sonra demokrasiye geçi?Ÿ kolay olmadı. Her birinde ba?Ÿarısız dahi olsa, darbe giri?Ÿimleri ya?Ÿandı ve demokrasileri yine AB?’ye tam üyelikleriyle güvenceye alınabildi.

AB?’nin bulunmadı?Ÿı, ?žili-Arjantin gibi örneklerde de hep, Askeri rejimlerden sonra demokrasilerin yerle?Ÿti?Ÿini gördük. Her birinde diktatörler cezalandırıldı.

Türkiye?’ye baktı?Ÿınızda durum çok farklı.

Acaba, uzun askeri rejim altında ya?Ÿamadı?Ÿımızdan mıdır bilinmez, bizde Sivil İktidar-Asker ili?Ÿkileri bir türlü olması gerekti?Ÿi gibi olamıyor.

Asker, günlük ya?Ÿamdan elini çekmiyor.

Sivil, gerçek bir demokrasiyi oturtamıyor.

TSK?’nin di?Ÿerlerine benzemeyen yönü Kemalizmden kaynaklanıyor. Kemalist ilkelerden uzakla?Ÿıldı?Ÿı veya demokrasiye balans ayarı yapma gerekçesiyle, kısa aralarla (3 defa) müdahele edip, ardından kı?Ÿlasına çekildi, ancak hiçbir zaman tamamen sahneyi bırakmadı. İktidarda uzun süre kalıp, toplumları bıktırmadı. Böylece, yönetimler üstündeki gözetimini son yıllara kadar sürdürdü.

Baksanıza, di?Ÿerleri gibi bırakın mahkemelere verilmesi veya öldürülmesi, 12 Eylül askeri yönetiminin ba?Ÿkanı hala alkı?Ÿlanıyor ve yargılama söz konusu olunca, ?“Referandum yapılsın, halk isterse intihar ederim?” diyor...

Her?Ÿeyimizle farklıyız.

1960?’lardan bu yana, bir türlü bitmeyen bir geçi?Ÿ dönem, demokrasi sınavı ya?Ÿıyoruz. Ancak biz Askerle birlikte bir sistem oturtabilece?Ÿiz. Askeri döverek, yerlerde sürüklendirerek de?Ÿil. Onları, ba?Ÿka türlü olamayaca?Ÿına ikna ederek bu süreci tamamlayaca?Ÿız.

Askerin kendini, Sivil otoriteden üstün görmedi?Ÿi, siyasi ya?Ÿama karı?Ÿmad?Ÿı, Sivil otoritenin?’de, TSK?’nın içine elini sokmadı?Ÿı bir yeni sürece girmeliyiz.

Bu, er veya geç olacaktır.

?–nemlisi, kansız olmasıdır.