ABD, ERDO?AN?I İDARE
ETMEK İSTİYOR...
Hillary Clinton, son derece dinamik, ne demek istedi?ini ,lafını uzatmadan ve oldukça net ?ekilde söyleyen bir politikacı. Söyle?iye giderken daha irice biriyle kar?ıla?aca?ımı sanıyordum, oysa kar?ımda küçük yapılı ancak konu?tukça, etrafa yaydı?ı enerjisiyle büyüyen bir kadın buldum.
Bizim açımızdan en önemli nokta, Hillary?nin Türkiyeyi tanıması ve Türkiye ile i?birli?ine önem vermesi. Bu açıdan, hem basın toplantısındaki açıklamaları, ancak özellikle de benimle Kanal D Ana Haber ve CNN T?RK için yaptı?ı söyle?ideki yanıtları çok önemliydi. Yeni ABD yönetiminin Türkiye?ye nasıl baktı?ı, belirli oranlarda ortaya çıktı.
Size ne demek istedi?imi tam anlamıyla anlatabilmem için, bir an için geriye gitmek ve son dönemlerde Türkiye?nin Batı cephesinde nasıl göründü?üne de?inmek istiyorum.
2008?in ba?ından itibaren, özellikle AKP hükümetinin, Türban?ı ?niversitelerde serbest bırakmak için Anayasada de?i?iklik yapmaya ba?lamasından bugüne kadarki geli?meler, genelde Türkiye?nin yava? yava? Batıdan uzakla?ma i?aretleri verdi?i ?eklinde bir izlenimin do?masına yol açmı?tı.
Washingtonda olsun, çe?itli Avrupa Ba?kentlerinde olsun, Ba?bakan Erdo?an eskisinden farklı de?erlendiriliyor.
Avrupa Birli?inden uzakla?tı?ı, reformları rafa kaldırdı?ı dikkatleri çekiyor...Kamu oyundaki Amerikan aleyhtarlı?ının giderek artı?ı ve İsrail aleyhtarlı?ı söylemin Davos sürtü?mesiyle birlikte, özellikle Ba?bakan tarafından yaygınla?tırılması, ele?tirileri körüklüyor ...Ve tabii en çok üzerinde durulan, Türk kamu oyunda İslami de?erlerin giderek yo?unla?ması...
Tam anlamıyla elle tutulamasa dahi, Türkiye giderek, sanki eski sıkı sıkıya ba?lı oldu?u batı limanından ayrılıyormu? gibi bir havaya girdi?i yazılıp çiziliyor.
Bütün bu ele?tirilerin ortasında da, ülkede popülaritesi giderek artan Ba?bakan Erdo?an var. Kafası kızdı?ı anda, hiç sa?ına soluna bakmadan sert tepki gösteren, medya ile kavga eden, muhalefeti yerden yere vuran, tek ba?ına iktidar olan bir lider.
Clinton i?te böyle bir ortamda geldi.
Dikkat edecek olursanız, yapılan tüm açıklamalar ve Obama yönetiminin Türkiye?ye yönelik yeni politikaları üç hedefi dikkate alıyordu:
-
Türk kamuoyunun yeniden kalbini kazanmak. Artan Amerikan aleyhtarlı?ını dengelemek ve yeni bir ba?langıç yapıldı?ı izlenimini vermek.
-
Bush yönetiminin aksine, Türkiye?yi ılımlı İslam gibi sloganlarla nitelemek yerine, tam aksine laiklik-demokrasi- insan hakları ilkelerinin ön planda tutuldu?u batı dünyasına ve batı de?erlerine yeniden sıkı sıkıya ba?lamak ve Ankara?nın Orta Do?u?daki Amerikan çizgisinin dı?ına çıkmaması sa?lamak.
-
Bütün bunları yaparken de, Erdo?an?ı idare etmek. Onunla sürtü?memek, üzerine gitmemek ve ili?kilerdeki ince ayarı da birlikte gerçekle?tirmek.
Clinton bakın bu üç hedefe yönelik olarak hem bana, hem de kamuoyuna yönelik açıklamalarında neler söyledi:
-
Ba?bakan Erdo?an?ı hiç ele?tirmedi. Aksine, eskiden beri tanıdı?ını ve ba?arılı oldu?unu belirtti.
-
Türkiye?nin bölgedeki rolünün aynen devam etti?ini, Amerikanın genel yakla?ımını destekledi?i oranda da hiç sorun çıkmayaca?ını ortaya koydu. Ne İran, ne Hamas ile sıkı fıkılı?ımız, ne de İsrail ile ili?kilerdeki gerginli?in tedirginlik yaratmadı?ını ortaya koydu.
-
Ermeni sorununda, hiç de?ilse bu yıl, Ankara?yı rahatsız edecek herhangi ir geli?me ya?anmayaca?ını belirtti.
-
Irak ve PKK konularında Ankara ile anla?ma ve uzla?ı içinde olundu?unu ortaya koydu.
-
Afganistan?a daha fazla Türk askeri istedi?ini saklamadı.
Yani, ver-al yakla?ımını ortaya koydu. Türkiye?ye havuç gösterdi, buna kar?ılık neler verebilece?ini belirledi.
Bu ziyaretin arkasından, yeni Amerikan yönetiminin estirdi?i rüzgarın Türkiye?den yana esece?i söylenebilir. Bu rüzgardan Ba?bakan da yaralanabilecek. Ancak yeter ki, Erdo?an belirli -Demokrasi,basın özgürlü?ü,laiklik ve insan hakları gibi- bazı çizgileri a?masın.
Nasıl, Obama yönetimi ile Avrupa ba?ta olmak üzere, genelde bütün ili?kilerde yeni bir yakla?ım ba?layaca?ı görülüyorsa, Türk-Amerikan ili?kilerinde de yepyeni bir sayfa açılıyor. Obama?nın Türkiye?ye geli?i, bu yeni ili?ki düzeninin ince ayarını yapacak.
Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?ebilirsiniz.
|