Bu hafta Kıbrıs konusunda önemli geli?Ÿmeler ya?Ÿanacak. BM Genel Sekreteri Annan Ada'ya geliyor. Dü?Ÿümü çözmeye çalı?Ÿacak. Genel beklenti, Annan'ın bir çözüm formülü ile ortaya çıkması. Denkta?Ÿ' ın son önerilerine kulak vermekte yarar var.
Sonunda beklenen oldu.
Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler Genel Sekreteri bugün Kıbrıs' a geliyor.
E?Ÿer hafızam beni yanıltmıyorsa, bir BM Genel Sekreterinin Ada' ya aya?Ÿını bastı?Ÿı son tarih 1979' dur. Yani, neredeyse 23 yıllık bir aradan sonra BM Genel Sekreteri Kıbrıs'a fiilen müdahele etme zorunlu?Ÿunu duyuyor.
Nedeni basit: Tüm tartı?Ÿmalara ra?Ÿmen, iki lider bir çözüm bulamadılar. Oysa zaman kısalıyor. Bu yıl sonuna kadar, ?Ÿu veya bu ?Ÿekilde ya bir çözüm bulunacak ve iki taraf birlikte AB tam üyeli?Ÿine gidecekler veya çözüm bulunamayacak ve Güney AB üyesi olurken, Kuzey dı?Ÿarda kalacak.
Bu son olasılık, beraberinde son derece önemli gerginlikleri de getirecek. Ada sonsuza kadar bölünmü?Ÿ olacak. Gerginlik daha da artacak. Ege'de de yeni bir gerginlik sürecine girilecek. Daha da önemlisi, Türkiye- AB ili?Ÿkileri hiç de?Ÿilse birkaç yıl süreyle bozulacak ve Türkiye'nin AB'ye do?Ÿru yürüyü?Ÿünün önünde küçümsenemeyecek bir engel çıkacak.
Müzakerelerde gelinilen nokta, taraflar arasındaki görü?Ÿ ayrılı?Ÿını net biçimde gösteriyor.
Türk tarafı, bugünkü Devlet yapısının tümüyle de?Ÿi?Ÿtirilmesini, yeni bir yapı kurulmasını ve bu yeni yapıyı olu?Ÿturacak iki baca?Ÿın ( Türk ve Rum ) egemen haklara sahip olmasını istiyor. Zaman içinde yakınla?Ÿmanın sa?Ÿlanmasının daha akılcı olaca?Ÿını belirtiyor.
Rum tarafı ise, bugünkü devlet çatısının fazla bozulmamasını, 1960 Anayasasında bazı de?Ÿi?Ÿiklikler yapılarak yetinilmesini ve merkezi hükümetin yetkilerinin daha geni?Ÿ tutulmasını istiyor.
Birle?Ÿmi?Ÿ Milletler Genel Sekreterinin bu a?Ÿamada Kıbrıs'a kadar gelip, duruma el koymasının son derece ciddiye almak gerekir. Kofi Annan, sadece Kıbrıs'a gitmek üzere yola çıkmıyor. Do?Ÿu Timor'un ba?Ÿımsızlık kutlamalarına katılmak üzere yoldayken, Kıbrıs'ta üç gün geçirecek.
Genel Sekreterler ya sonuç almak veya etkili olabileceklerini dü?Ÿündükleri zaman bu ?Ÿekilde hareket ederler. Uluslararası Kamu Oyunun mesajını iletirler. Bu mesaj, Denkta?Ÿ ile Klerides'in bu i?Ÿin içinden çıkamadıkları ve duruma müdahele gerekti?Ÿi anlamına geliyor. Mesajın altındaki imzaların en ba?Ÿında da Amerika Birle?Ÿik Devletleri'nin adı var. ABD Dı?Ÿi?Ÿleri Bakanlı?Ÿından yapılan açıklama, Washington'un sabrının ta?Ÿmaya ba?Ÿladı?Ÿı ve mutlaka bir çözüm istedi?Ÿi ?Ÿeklinde yorumlanıyor.
DENKTA?ž'TAN YENİ BİR ADIM?…
Dikkatleri çeken di?Ÿer bir geli?Ÿme de, KKTC Cumhurba?Ÿkanı Rauf Denkta?Ÿ'ın yaptı?Ÿı ça?Ÿırıydı. Türkiye'deyken bir konu?Ÿmasında, iki tarafın farklı görü?Ÿler ileri sürdüklerini belirtti ve büyük devletleri açık oturuma davet edip bu konuyu tartı?Ÿmayı önerdi.
Resmi bir öneri olmamasına ra?Ÿmen, Denkta?Ÿ ilk defa ?“ dı?Ÿardakileri ?“ ça?Ÿırıyor. ?žimdiye kadar daima ?“Bizi ba?Ÿba?Ÿa bırakın, aramıza girmeyin?” diyen KKTC lideri'nin bu bakı?Ÿ farklılı?Ÿı son derece önemli.
Ben bir süredir Rauf Denkta?Ÿ'daki yakla?Ÿım farklılı?Ÿına dikkat çekiyorum.
?“Ba?Ÿımsızlı?Ÿım kabul edilmeden masaya oturmam?” pozisyonundan ba?Ÿlayan ve bugün Kıbrıs' ın tek dı?Ÿ temsil formülünü kabul eden Denkta?Ÿ'ın ısrarla söyledi?Ÿi bir nokta var:
?“1960 anla?Ÿmasına geri dönemeyiz. KKTC'nin egemenli?Ÿini kabul edin ve bugünkü ya?Ÿam tarzını içeren bir formül bulalım.?”
Klerides'in de kendine göre hesapları var.
Bir türlü orta noktaya gelinemiyor.
Galiba yine Amerikanın müdahelesi gerekecek.
Taraflar, kendi ba?Ÿlarına siyasi karar vermemek, risk almamak için, yine Washington'u suçlamayı tercih edecekler. Hep a?Ÿlayacaklar, hem de memnun olacaklar. Aslında kaybedeceklerini de çok iyi biliyorlar. Buna ra?Ÿmen, gereken vizyonu, gereken cesareti gösteremiyorlar.
Yarından itibaren Kıbrıs görü?Ÿmelerinde yeni bir sayfa açılıyor.
Bakalım sonunda nasıl bir manzara ile kar?Ÿı kar?Ÿıya kalaca?Ÿız.
