?

BREZİLYA DA KRİZİN

TE?žET GE?‡MESİNİ BEKLİYOR

?

Ciddi bakı?Ÿlı, içine kapanık Arjantinlileri bırakıp Rio?ya hareket etti?Ÿimizde, elimdeki haritaya baktım, Brezilya kom?Ÿu ülke görünüyor. Ancak pilot 3 saat uçaca?Ÿımızı söyleyince daha dikkatli inceledim ve baktım ki, Latin Amerika kıtası çok büyük ve mesafeler de inanılmaz uzaklıkta.

?

Buenos Aires?te ne varsa, Rio?da her?Ÿey farklı çıktı.

?

Arjantin?liler, ciddi, içlerine kapanık insanlar. Esmerler ancak hiç siyah yok.

?

Brezilya?lılar ise, her günleri havyar ve ?Ÿampanya ile geçen, e?Ÿlenceden ba?Ÿka bir?Ÿey dü?Ÿünmeyen, samba ve futbol dı?Ÿında ba?Ÿka bir?Ÿeyle ilgilenmeyen bir toplum izlenimi veriyor.

?

Gayet tabii, böyle kısa süreli gözlemlere dayanarak? genellemeler yapılamaz. Ancak yine de, kısa süredeki algılamalar üç a?Ÿa?Ÿı be?Ÿ yukarı do?Ÿrudur.

?

Yaptıkları dans bile farklı.

?

Arjanin tango?su his dolu, seks dolu, hırs dolu ve içe dönük bir dans. İki ki?Ÿi kendi içlerindekini payla?Ÿıyorlar.

?

Brezilya?lıların samba?sı ise, tam aksine dı?Ÿa dönük. Kıpır kıpır, renk ve ate?Ÿ dolu. Ritmiyle, figürleriyle insana heyecan veriyor. Tango iki ki?Ÿiyle yapılırken, samba yüzlerce insan tarafından payla?Ÿılıyor.

?

Size bo?Ÿ yere ?havyar-?Ÿampanya? örne?Ÿini vermedim. Simge olarak Brezilya?lılara? en çok yakı?Ÿtırdı?Ÿım deyi?Ÿtir.

?

Rio?luların? günlük ya?Ÿamları da e?Ÿlence ve güzellik dolu.

?

Kimine göre 7 milyon, kimine göre 11 milyon nüfusu var.

?

Brezilya 8.511.965 kilometre karelik bir ülke. İçinde de 178 milyon insan var.

?

Bu bölgenin gelir dengesizli?Ÿinin en büyük oranlara vardı?Ÿı, yıllık geliri 25 bin doları bulan bir azınlıkla, 5 bir dolarlık? orta sınıf ve günlük geliri 1 doları geçmeyen en yoksul tabakanın iç içe ya?Ÿadı?Ÿı bir ülke.

?

Bu nedenle de, Rio?nun en büyük sorunu hala asayi?Ÿ.

?

Hırsızlık, kap-kaç, cinayet, dev soygunlar günlük ya?Ÿamın bir parçası. En büyük hizmet alanı güvenlik firmaları. Her evin, her dükkanın özel koruması var ve etrafı demir parmaklıklarla çevrili.

?

Gelir dengesizli?Ÿi böylesine artınca, tabii siyasetteki yolsuzluk olayları da büyüyor. Kimle konu?Ÿursanız konu?Ÿun, hemen politikacıların yolsuzluklarından, ülkedeki adaletsizlikten söz ediyor. Rü?Ÿvetin adalet mekanizmasını da esir aldı?Ÿı anlatılıyor.

?

Peki nasıl oluyor da, bu kadar dengesizliklere ra?Ÿmen, toplumda patlamalar ya?Ÿanmıyor?

?

?Fakir ile zengini bir araya getiren ve ortak bir ya?Ÿam? veren iki unsur var: Biri Samba, di?Ÿeri ise futbol? diyen bir gözlemci, genelde Brezilyalının paradan çok, rahat ve e?Ÿlenceli bir ya?Ÿama? öncelik verdi?Ÿini anlattı.

?

Brezilya?lı kim?

?

Arjantin?lileri veya İskandinav?ları az veya çok görünce tanıyabilirsiniz. Ancak Brezilya?lıyı tanımak çok güçtür.

?

Dü?Ÿünün, Amazon ormanlarında ya?Ÿayan yerlilerin ülkesini önce Portekiz?liler ke?Ÿfetmi?Ÿ ve yerle?Ÿmi?Ÿ. Ardından, Alman?lar, Hollanda?lılar, İtalyan?lar gelmi?Ÿ. Kahve üretimi büyüyünce, el eme?Ÿi açı?Ÿını kapatmak için Afrika?dan siyah insanlar getirilmi?Ÿ.

?

?žimdi bütün bu ırkları, renkleri, genleri birbirinden çok fraklı insanları karı?Ÿtırın ve tahmin edebilece?Ÿiniz gibi ortaya müthi?Ÿ bir kokteyl çıkıyor. Kimi, masmavi gözlü? zenci, kimi sarı?Ÿın ancak genelinde uzun boylu, ince ve çok güzel yeni bir ırk yaratılmı?Ÿ.

?

RİO?NUN CENNETTEN

FARKI YOK (!)

?

Henüz gidip görmedi?Ÿim için, cennetin ne oldu?Ÿunu tam bilmiyorum (!) Ancak, hepimize inandırıldı?Ÿı kadarıyla, cennetin nasıl olabilece?Ÿi hakkında, sizin gibi benim de bir fikrim var.

?

İ?Ÿte o cennet tasvirlerinden birini Rio?da gördüm.

?

Allah zaman harcamı?Ÿ ve bu ?Ÿehri, adeta dantela gibi örmü?Ÿ. Neresinden bakarsanız ba?Ÿka bir güzellikle kar?Ÿıla?Ÿıyorsunuz.

?

İsa?nın heykelinin bulundu?Ÿu tepeden bakın farklı, ?žeker Ekme?Ÿi Tepesine çıkıp bakın, daha da farklı...

?

İpanema ?Ÿeridinde dola?Ÿın veya Copacabana ?Ÿeridinden? denize girin daha da ba?Ÿka... Bütün bu gidi?Ÿ-geli?Ÿi de, samba müzi?Ÿi ritmine kulak vererek gerçekle?Ÿtirin... Sonra geziyi gece yapın.

?

Böylesine sihirli bir tabii güzellik görebilmek güçtür.

?

İnsano?Ÿlu, para harcayıp nereye gitse, orayı be?Ÿenir. Ancak Rio, herhalde en çok be?Ÿenilecek ?Ÿehirlerden biri. Sadece plajlarından gördü?Ÿünüz, birbirinden güzel insanları izlemek dahi yetiyor.

?

Bütün bunları da, genelde az güne?Ÿli, bulutlu ve bir tam günü de ya?Ÿmur altında gezerken hissettim. Kendi kendime ?Hele bir de pırıl pırıl ve mehtaplı bir havada, tepeden Rio?yu seyretsem, herhalde keyiften? ba?Ÿım döner? dedim.

?

Ben genelde gitti?Ÿim yerlerin güzel yanlarına? bakarım. Sefaleti, aç insanların durumunu incelemek istemem. Zira kendi ülkemde zaten hergün bunlarla u?Ÿra?Ÿıyorum. Ancak Rio?da istemeseniz dahi, sizi Favella?lara (bizim gecekondu mahalleleri) götürüyorlar. Artık turistik? programlara? sokmu?Ÿlar.

?

Favella?ların arasından geçerken, benim hayran kaldı?Ÿım zengin Brezilya ile fakir Brezilya arasındaki? farkı da gözleyebiliyorsunuz.

?

PARMA?žINIZI SOKSANIZ

YE?žERİYOR...

?

Brezilya?yı ba?Ÿtan sona dola?Ÿanlardan dinledim. Tabii zenginlikleri böylesine fazla bir ba?Ÿka ülke olmadı?Ÿını söylüyorlar.

?

Bol ya?Ÿmur aldı?Ÿı için, heryeri yemye?Ÿil. ?–ylesine? mümbit ki, parma?Ÿınızı? daldırsanız ye?Ÿerten (!) cinsten bir topra?Ÿı var... Dü?Ÿünebiliyor musunuz, Rio?nun tam göbe?Ÿinde dev bir tropikal orman var ve göz bebe?Ÿi gibi korunuyor. ?œlke?nin büyük bölümü yemye?Ÿil. Bitti?Ÿi, mahvoldu?Ÿu söylenen Amazonların dahi hala ula?Ÿılamayan yerleri var... Bu güzelli?Ÿe bir de 350 milyon büyük ba?Ÿ hayvan ekleyin. Brezilya, Arjantin ile birlikte dünyanın et hangarı. Di?Ÿer tabii kaynaklarını (kendine yetecek petrolü çıkarabilen ülke)? saymıyorum.

?

Bütün bunlara ra?Ÿmen, bir türlü gelir dengesi kurulamıyor. Siyaset?teki dalgalanmalar önlenemiyor.

?

?Siyaset? deyince, bizimle Brezilya arasındaki tek benzerli?Ÿe de?Ÿinmeden geçemem.

?

Bizim gibi,? Brezilya da büyük enflasyonlar ya?Ÿadı. 2000?lerin ba?Ÿından itibaren de, yine bizim gibi reform yaptı ve büyümeye girdi. Uluslararası piyasalarda Türkiye-Brezilya ve Arjantin hep bir tutuldu. Dı?Ÿ kaynaklar bu üç ülkeye yı?Ÿıldı.

?

Sonunda da kriz kapımızı çaldı.

?

İnanmayacaksınız, Brezilya Devlet Ba?Ÿkanı Luiz Inacio Lula da Silva da, Erdo?Ÿan gibi konu?Ÿuyor. Ba?Ÿka kelimeler kullanıyor, ancak aynı yakla?Ÿımı sergiliyor.

?

?Hamdolsun, durumumuz kötü de?Ÿil... Kriz te?Ÿet geçiyor, korkulacak bir?Ÿey yok? diyor. Ba?Ÿbakan Erdo?Ÿan gibi, o da ?önlem paketi? lafından nefret ediyor.

?

Bizim aksimize, Brezilya?lılar Devlet Ba?Ÿkanlarına? inanıyor ve güveniyorlar. Bol bol harcıyor, bol bol dans ediyor ve ?Havyar-?žampanya? ya?Ÿamını sürdürüyorlar.

?

?