KUZEY IRAK, T?RKİYE?NİN
TAMPON B?LGESİ OLUR...
Irak?ta referandum yapıldı ve ABD istilasını sona erdirecek yeni bir sürece girildi. Bu geli?me bizi özellikle Kuzey ırak açısından ilgilendirmeli. Bende bugün, olaya bu açıdan bakmak istiyorum.
?
Hepimizin içine i?lemi? bir korku var : Kürtler birgün Güneydo?u?yu koparıp alacaklar.
?
Bu korku yıllardan beri öylesine içimize i?lemi? ki, sadece Kürt kökenli vatanda?larımızdan de?il, neredeyse bütün Kürtlerden ku?kulanır olmu?uz.? Kuzey Irak Kürtleri?de bu ortamdan paylarına dü?eni almı?lar.
?
Bazılarımızın kafasındaki senaryo ?öyle:
?
Kuzey Irak?ta ba?ımsız bir Kürt devleti kurulursa, Güneydo?u?daki hısım, akraba ve kanda?larını kı?kırtırlar veya Türkiye?deki Kürt milliyetçileri Kuzey Irak?taki hısımlarından cesaretlenip, onlar da ba?ımsızlık için harekete geçebilirler.
?
Bu senaryo çıkta hayali de?il. Gerçekle?me olasılı?ı var. Ancak, bunu engellemek amacıyla attı?ımız bütün adımlar, ?imdiye kadar genelde askeri önlemlerle sınırlı kaldı.
?
Son yıllarda, Güneydo?u?daki durumu biraz daha iyi okumaya ba?ladı?ımız için,? güvenlik önlemleri yanısıra sosyal-ekonomik ve kültürel reformlarla durumu? dengelemeye ba?ladık. Kürt vatanda?larımızı eskiye oranla daha bir anlar olduk.
?
Ancak Kuzey Irak?a hala çatık ka?larla bakıyoruz.
?
Barzani?nin verdi?i her demece kızıyoruz. Hele? Kürtlerin ba?ımsızlı?ından söz etti?i zaman küplere biniyoruz.? Barzani bir defasında? ?Türkiye nasıl konu?mam gerekti?ine, hangi kelimeleri kullanaca?ıma bile karı?ıyor. Bu kadarı da insafsızlıktır? diye tepki dahi ?göstermi?ti.
?
TEHDİT Mİ, YOKSA
M?TTEFİK Mİ?
?
Kuzey Irak Kürtleri zaten alacakları kadar yol aldılar. Bugün, tarihlerinde olmadı?ı kadar? konfederal veya ba?ımsız statüye yakla?tılar. Uluslararası konjonktür onlara bulamayacakları bir rüzgar sa?ladı.
?
?imdi gerçekçi bir ?ekilde bakalım. Bu olu?um bize nasıl bir tehdit getirir?
?
Bence korkuldu?u kadar büyük bir tehdit olu?turmaz. İyi yönlendirilirse, Türkiye için önemli bir güvence dahi yaratabilir.
?
Haritaya bakacak olursanız, ne demek istedi?imi daha iyi anlarsınız.
?
- Ekonomik açıdan Kuzey Irak Kürtlerinin en sa?lıklı hayat borusu Türkiye?dir. Tüm ticaretini en iyi ve en kolay ?ekilde Türkiye üzerinden yapabilirler.
?
Güneydo?u bölgesi de Kuzey Irak ile ticaretten beslenir. Habur kapısını uzun süre? kapatın, hem Güneydo?u hem de Kuzey Irak aç kalır.
?
Böylesine bir ekonomik iç içelik, ne İran, ne Suriye ile vardır.
?
Kuzey Irak ve Türkiye birbirini tamamlar.
?
- Güvenlik açısından da, Türkiye ile Kuzey Irak birbirlerine muhtaçtırlar.
?
Kuzey Irak Kürtlerine en büyük tehdit, Türkiye de?il Ba?dat?ta yönetime el koymaya hazırlanan ?ii?lerdir. Irak?ın tümünü yönetmek ve tüm petrol gelirlerini kullanmak isteyen ?ii?lerin gözünde, Amerikalı istilacılarla Kürtler arasında pek bir fark yoktur. İlerde bir iç hesapla?ma olacaksa, ?ii?ler ile Sunni?ler arasında de?il, Kürtlerle geri kalanlar arasında olacaktır.
?
Dı? tehdit açısından bakıldı?ında da, İran ve Suriye?nin artık? çok farklı bir konuma girdikleri görülüyor. Global çıkarları açısından bu iki ülke ?Kürtleri korumaz, aksine çok kolaylıkla satar ve yok edebilirler.
?
- Dikkate almamız gereken bir di?er unsur da, Kürtlerin ancak Amerikan onayı ile gerçekle?ebilecek, olası bir ba?ımsızlık giri?imini bizlerin ne oranda ve ne ?ekilde engelleyebilece?imiz sorusudur. Uluslararası konjonktürün müsait oldu?u, ABD ile AB?nin destekledi?i (ki, ba?ka türlü bir adım atılamaz) bir ba?ımsızlık ilanını, Türkiye, Kuzey Irak?a binlerce asker sokup, sava? açıp önleyemez.
?
T?RKİYE İLE KUZEY IRAK
DOST OLURSA...
?
Yukarıda tarif etti?im veriler kar?ısında hem Türkiye,? hem de Kuzey Irak Kürtlerinin klasik korunma politikasını bırakıp yeni yakla?ımlar saptamaları gere?i ortaya çıkıyor.
?
Yani Türkiye, Kuzey Irak Kürtlerini dü?man olarak de?il, koruması altında tutulması gereken bir toplum ??eklinde görebilir, onun dı? dünyaya açılmasını sa?layan, ekonomisini kollayan bir konuma girerse her?ey de?i?iverir.
?
Böyle bir olasılıkta Kuzey Irak, Amerikalılar çekilmeye ba?ladıktan sonra daha da artacak gibi görünen ?ii?lerin kendi aralarında ve Sunni?lerle kanlı mücadelelerinin Türkiye?ye sıçramasını önleyen, PKK?dan arınmı? bir tampon bölge olu?turabilir. Buna kar?ılık Türkiye?de Kürtlere, ekonomik destek ve güvenlik sa?layabilir.
?
Ancak bu senaryonun hayata geçebilmesinin vazgeçilmez bir kaç ko?ulu? var. Onları da yarınki yazımda ele alaca?ım.
?
Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?ebilirsiniz.
|