|
SURİYE, OLAYLARA
FARKLI BAKMAK İSTİYOR
?
Türkiye iki gündür Suriye Devlet Ba?Ÿkanı Be?Ÿ?Ÿar Esat?’ı konuk ediyor. Tutumuyla, gençli?Ÿi ve tevazuu ile Esat Ankara?’nın kalbini kazanmasını bildi.
?
Eski sorunlar rafa kaldırılmı?Ÿ durumda. Bazı konularda ise tam bir görü?Ÿ birli?Ÿi var.
?
Güvenlik açısından baktı?Ÿımız zaman, 1998 Ekim?’inde? imzalanan Adana mutabakatı? beklenenden de iyi i?Ÿliyor. Suriye toprakları üzernide olsun, Suriye?’nin kontrolü altındaki Bekaa vadisinde olsun artık? PKK?’nın izine rastlanmıyor. Türk güvenlik kuvvetlerinin ricaları? hemen yerine getiriliyor. Türk Silahlı Kuvvetleri yetkilileri, Adana anla?Ÿmasının uygulanmasından son derece memnun olduklarını saklamıyorlar. Bu açıdan hiçbir sorun görünmüyor.
?
HATAY KONUSUNA
GELİNİRSE...
?
Bilirsiniz, Hatay?’ın Türk sınırları içinde? kalmasını? Suriye hiçbir zaman resmen kabul etmemi?Ÿti. Son yıllara? kadar da, Türk-Suriye sınırının o bölümünü, turistik bro?Ÿürlerde ve bazı tarih kitaplarında farklı çizerdi. Ancak, hiçbir zaman da çıkıp resmen bir talepte bulunmadı. Hiçbir? resmi görü?Ÿmede bu konu açılmadı. Ne Suriye, ne de Türkiye sorunu tartı?Ÿmadılar. ?–zellikle 90?’lı yıllardaki PKK kavgası sırasında, Ankara ku?Ÿkulandı, buna ra?Ÿmen bir tutum almadı. Zaten tutum almak, kendi sınırlarını tartı?Ÿmaya açmak anlamına gelirdi ki, Türkiye böyle? bir durumla kar?Ÿı kar?Ÿıya kalmamaya çok dikkat etti. Bundan dolayıdır ki,? basın ile konu?Ÿmalarda ?“Hatay sorunu?” de?Ÿil, ?“yanlı?Ÿ çizilmi?Ÿ haritalar?” diye adlandırılarak? konu dillendirildi.
?
Aslında ?žam için bu konu çoktan kapanmı?Ÿ durumda.
?
Devlet Ba?Ÿkanı Esat, verdi?Ÿi söyle?Ÿide bunu açıkça ima etti.
?
Ancak daha? iki yıllık bir Ba?Ÿkanı olarak ortaya çıkıp ?“Türkiye?’nin sınırlarını tanıyorum, Hatay?’ı (İskendurun) bırakıyorum?” diyemez. Ba?Ÿlıca nedeni de, İsrail i?Ÿgali altındaki Golan tepeleri. İsrail?’in, Türkiye?’ye toprak veren Suriye?’nin Golan tepelerinden de vaz geçebilece?Ÿi izlenimini edinece?Ÿi kaygısı? var. Tabii bir de Suriye?’nin muhafazakar (eski kafalar) kesiminin tepkisini hesaba katması gerekiyor.
?
Bu nedenlerle? Esat pragmatik bir yakla?Ÿım izliyor. Konuyu açmıyor, aksine küllenmesini ve yava?Ÿ yava?Ÿ unutulmasını tercih ediyor. Türkiye?’ye mesajı da aynı: Sizde bu i?Ÿi kurcalamayın, birlikte bu olayı unutalım. Aramızdaki ili?Ÿkiler güçlendikçe, Hatay sorunu haritalardan silinip? gider.
?
Kısacası, Ankara isterse Hatay tarih sayfalarında unutulup bitecek. Ka?Ÿınırsa, ?žam?’da savunmaya geçecek ve konu dillenecek.
?
SU SORUNU DA
AYNI KONUMDA
?
İki ülke arasında uzun? yıllar? büyük tartı?Ÿma konusu olan su sorunu da, ?žam açısından eski önceli?Ÿini kaybetmi?Ÿ gibi görünüyor.
?
Suriyeliler, 1957?’de ?–zal ile imzaladı?Ÿı mutabakatın uygulanı?Ÿ? ?Ÿeklinden memnun. Saniyede 500 metreküp su alıyorlar. Devlet Ba?Ÿkanı Esat, benimle görü?Ÿmesinde, ?“Su oldıkça alıyoruz?” diyerek, eski ?Ÿikayetlerden vazgeçtiklerini dahi ima etti.
?
Suriye temel tutumundan? vazgeçmi?Ÿ de?Ÿil.
?
Hala 87 mutabakatında,? Türkiye?’nin? verdi?Ÿi sözü tutup, bu mutabakatı Uluslararası hukuka dayanan bir antla?Ÿmaya??? dönü?Ÿtürmeyi arzuluyor. 500 metreküp suyun? 700 metreküpe? çıkarılmasını da istiyor. Ancak, öncelikler listesine koymuyor. Eskiden oldu?Ÿu gibi, Arap dünyasını Türkiye?’ye? kar?Ÿı kı?Ÿkırtmıyor, kampanyalar açmıyor.
?
Aslında, Türkiye?’nin genel tutumunda da de?Ÿi?Ÿim? gözleniyor. Ankara bürokratları eskiden? ?“bizim verecek fazla suyumuz yok. Uluslararası anla?Ÿmaya imza atıp elimizi kolumuzu ba?Ÿlayamayız?”? der? ve Suriye?’ye sırt dönerlerdi. ?žimdi, Uluslararası hukukunh giderek bizim aleyhimize i?Ÿledi?Ÿini gördüklerinden ve de Suriye?’nin? yakla?Ÿımına sempati arttı?Ÿından olacak, yakla?Ÿımlar esnemeye ba?Ÿlamı?Ÿ bile...
?
?–zetle, su da artık büyük bir sorun de?Ÿil...
?
K?œRT KONUSU
G?œNDEME GELİYOR.
?
Talihin cilvesine bakın ki, bundan 5 yıl öncesine kadar Türkiye ile Suriye?’yi birbirinden ayıran Kürt sorunu, bugün iki ülkeyi ittifaka itiyor.
?
Suriye eskiden Kürt kartını elinde tutardı. Türkiye?’den ?Ÿikayetler geldikçe ?“siz önce? kendi Kürt sorununuzu halledin ?“ diye yanıt verirdi.
?
Bugün olaylar öylesine geli?Ÿti ki, Türkiye ile Suriye bölgede bir Kürt Devleti kurulma? olasılı?Ÿı kar?Ÿısında? açıkça korkuyorlar. Bu geli?Ÿimi engelleyebilmek için kolkola giriyorlar. Ellerinden geleni yapmaya hazırlanıyorlar. Ortak bir polikita olu?Ÿturumaya çalı?Ÿıyorlar.? Türkiye ilk defa kendine bir müttefik bulmu?Ÿ gibi görünüyor.
?
İKİ ?œLKE DE
BİRBİRİNE MUHTA?‡
?
?‡ok ince hesaplara girmeye gerek yok.? Suriye, Türkiye?’ye muhtaç; Türkiye?’de Suriye?’ye...
?
Türkiye için Suriye, Orta Do?Ÿu?’ya ve Arap dünyasına açılan bir kapı. Yılda 25? kamuoyu Suriye üzerinden Orta Do?Ÿu ülkelerine ihraç malı ta?Ÿıyor. Türkiye?’nin? Arah dünyası ile diyalo?Ÿu? Suriye sayesinde daha normalle?Ÿiyor.
?
Suriye için Türkiye de Batı?’ya, Balkanlara ve Kafkaslara açılı?Ÿ yolu. Amerika tarafından yutulmasını,? İsrail ?tarafından vurulmasını engelleyebilecek bir unsur.
?
Her iki ülke yöneticileri artık eski hesapları bir yana bırakmalı, yeni bir sayfa açmalı ve yeni bir ba?Ÿlangıç yapmalılar.
?
Esat?’ın bu gezisiyle ortaya çıkan bu fırsat kaçırılmamalı.
Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?Ÿebilirsiniz.
|
