?IRAK?A GİRMEK İ?‡İN, NE

YAPMALI, NE YAPMAMALI ?

?

Uluslararası Stratejik Ara?Ÿtırmalar Kurumu (USAK) ilk defa geçen yıl, yine Irak konusunda bir rapor hazırlamı?Ÿtı.Aradan geçen yıl içindeki geli?Ÿmeleri de dikkate alarak raporunu güncelle?Ÿtirmi?Ÿ ve yeniden da?Ÿıttı.

???????????

Ben ?Ÿimdiye kadar, herhangi bir Sivil Toplum Kurulu?Ÿu tarafından böylesine kapsamlı, olayı birçok açıdan inceleyebilen, böylesine ayrıntılı bir Irak raporu yapıldı?Ÿını görmedim. Laf üretmeye geldi?Ÿinde, Sivil Toplum Kurulu?Ÿlarının önüne geçilemiyor. Kimi bilgisiz, kimi sırf bir ideolojiye ba?Ÿlı olarak fikir ileri sürenlerle dolu. TV kanallarını ?Ÿöyle bir dola?Ÿın ve bilgi yerine ne kadar bo?Ÿ söz edildi?Ÿini hemen görebilirsiniz.

???????????

Prof.Sedat Laçiner?in ba?Ÿkanlı?Ÿındaki USAK ise tam tersini yapmı?Ÿ.

???????????

2.5 yılda, 100?den fazla güvenlik, hukuk,Uluslararası bilimci, akademisyen ve güvenlik konularında, bölgeyi iyi bilen uzmanlarla görü?Ÿmeler yapılıp hazırlanmı?Ÿ bir rapor. Belki içeri?Ÿi daha iyi tasnif edilebilirdi, ancak önemli de?Ÿil. Böylesine bilgi kıtlı?Ÿı çekilen bir konuda, bu kadarı dahi büyük ba?Ÿarı.

???????????

Rapordan çok ?Ÿey ö?Ÿrendim. Sırf bundan dolayı, meraklı okurlarım için , özetin de özetini çıkardım. E?Ÿer raporun tümünü okumak istiyorsanız -ki, mutlaka okumalısınız- www.usak.org.tr?ye girebilirsiniz. Hem bu Vakıf hakkında bilgi edinebilir, hem de di?Ÿer yayınlarını görebilirsiniz. Bizzat konu?Ÿmak isterseniz 0312.2122886?dan da ula?Ÿabilirsiniz.

???????????

Bu kö?Ÿe?de bulaca?Ÿınız özeti benden yaptım. Cümleler bana aittir. Dolayısiyle hata veya yanlı?Ÿ anlama olursa, bunun sorumlulu?Ÿu tamamen, bana aittir.

?????

SAPTAMALAR?

?

-????????? PKK, Türkiyeyi terörize etmektedir.1990?lı yıllardaki kadar büyük olaylar ya?Ÿanmıyor olsa dahi, kamu oyu büyük bir gerilim içindedir.Bütün gözler de, K.Irak?a dönmektedir. PKK, K.Irak?I ana üs gibi, e?Ÿitim,kadrolarını dinlendirmek,silahlanmak,kı?Ÿı rahat geçirmek için, bir sı?Ÿınak gibi kullanmaktadır.

-????????? Kamuoyunda giderek artan biçimde, Kuzey Irak?a askeri bir müdahelede bulunuldu?Ÿu taktirde, PKK terörünün bitece?Ÿi inancı yerle?Ÿmekte ve müdahele için kamu oyunun baskıları artmaktadır.

-????????? ?žu anda sadece karma?Ÿa içinde bir tartı?Ÿma yapılmakta,adeta bir sa?Ÿırlar diyalo?Ÿu ya?Ÿanmaktadır. Sınır ötesi bir operasyonun hedefleri tarif edilmemekte, i?Ÿin PKK kampları dı?Ÿına da geni?Ÿleyece?Ÿi izlenimi do?Ÿmaktadır.

-????????? Sınır ötesi operasyon ve terörle mücadele konusunda, bu görevi yerine getirecek kurumlar arasında güvensizlik, ileti?Ÿim eksikli?Ÿi, koordinasyonsuzluk ve görü?Ÿ ayrılı?Ÿı vardır.

-????????? Kamuoyu önünde ülke liderleri arasındaki tartı?Ÿma, hem kamu oyunu ümitsizli?Ÿe itmekte, hem de PKK?nın uzun süredir hareketsizlikten dolayı, rehavete ve yılgınlı?Ÿa kapılmı?Ÿ kadrolarının yeniden canlanmasına yol açmaktadır.

-????????? Ne kadar ba?Ÿarılı olursa olsun, bir sınır ötesi operasyon Türkiye?nin PKK terörünü ve Kürt sorununu çözemez. ?‡ünkü sorunun temelinde yatan kaynak Kuzey Irak de?Ÿildir.

-????????? Bir sınır ötesi operasyon için ne iç ne de dı?Ÿ kamu oyu hazırlanmı?Ÿtır. Buna kar?Ÿılık kamu oyunun beklentileri giderek arttırılmaktadır. Buna ek olarak, kar?Ÿımızdaki cephe de daraltılaca?Ÿına, aksine geni?Ÿletilmi?Ÿtir.

-????????? Ba?Ÿta müttefiklerimiz olmak üzere, dı?Ÿardan destek alınmadı?Ÿı ve Uluslararası kamu oyu hazırlanmadı?Ÿından dolayı, Türkiye?nin militarist görünümü güçlenmekte, Ermeniler ve Rumların ekmeklerine ya?Ÿ sürülmektedir.

-????????? Habur kapısının kapatılması, elektri?Ÿin kesilmesi gibi, ekonomik ambargolar sadece bir defalık uygulanabilir ve etkinlili?Ÿi sınırlıdır.

-????????? Yukardaki saptamalar de?Ÿi?Ÿmedi?Ÿi taktirde, bir dı?Ÿ harekata giri?Ÿmek imkansız de?Ÿilse, inanılmaz riskler ta?Ÿımaktadır.

RİSKLER NELERDİR ?

???????????????????????

-????????? Sınır ötesi operasyon çok sayıda teröristin ölmesiyle sonuçlanabilir. Ancak böyle bir harekat, PKK terörünü daha da arttırarak, Kuzey Irak ile Güneydo?Ÿu?yu tek bir bölgeye dönü?Ÿtürebilir ve Kürtçülü?Ÿün daha da patlamasına yol açabilir. Türkiye?nin tüm Kürtlere kar?Ÿı harekata geçti?Ÿi izlenimi artar. Barzani liderli?Ÿinde Kürtçü hareketi yaygınla?Ÿtırabilir. PKK?ya katılımlarda patlama ya?Ÿanabilir. Bugüne kadar olayları uzaktan seyreden Kürtlerin PKK?ye kaymasıyla sonuçlanabilir.

-????????? Harekat Irak?ın tümüne yöneltilmi?Ÿ olarak algılanabilir ve sadece Kürtler de?Ÿil, Sünni ve ?žii?lerinde Türkiye?ye kar?Ÿı hareketlenmesine neden olabilir.

-????????? Irak?a kar?Ÿı giri?Ÿim, Arap dünyası tarafından, Türkiyenin bir Arap ülkesini i?Ÿgali olarak algılanacak ve büyük tepki toplayacaktır.

-????????? Türkiye?nin Kuzey Irak?a girmesi, İran tarafından ku?Ÿkuyla kar?Ÿılanabilir ve onların da harekata katılmalarıyla sonuçlanabilir ki, bu durum tüm bölgenin sava?Ÿa kaymasıyla sonuçlanabilir.

-????????? ABD ile temel bir anla?Ÿmaya varmadan yapılacak bir harekat, yanlı?Ÿ algılamalar sonucunda, Türkiyenin Irak?I yutma operasyonu gibi nitelenip, PKK?ya dı?Ÿ dünyanın deste?Ÿinin artmasıyla sonuçlanabilece?Ÿi gibi, Türkiye?yi ABD ile kar?Ÿı kar?Ÿıya getirebilir ki, en korkulacak senaryo budur.

-????????? Hedefleri iyi saptanmamı?Ÿ, müttefiklerimizin deste?Ÿi alınmadan , iç ve dı?Ÿ kamuoyları iyi hazırlanmadan yapılmı?Ÿ bir harekat, Türkiye?nin ekonomisine büyük darbe indirebilece?Ÿi gibi, Türkiye?yi Avrupa Birli?Ÿinden ve genelde de Batı dünyasından koparabilir. Türkiye Orta Do?Ÿu?lula?Ÿabilir ki, en büyük tehlikelerden biri de budur.

-????????? Kuzey Irak?a girecek Türk birliklerinin ellerini kollarını sallıyarak, kolaylıkla her istediklerini yapabileceklerini de sanmamak gerekir. Bölgedeki nüfus da?Ÿılımı, yapılacak harekatın ate?Ÿ gücü ve hatalar hesaba katıldı?Ÿında, hem sivil halkın, hem de Türk askerinin büyük zaiyata u?Ÿrayabilece?Ÿini unutmamak gerekir. Her iki olasılı?Ÿın da, hem içerde, hem de dı?Ÿarda önemli yansımaları olacaktır.

-????????? Hatalı bir adım Türkiye?nin uzun vadeli çıkarlarını büyük oranda zarara u?Ÿratır.

NE YAPILMALI ?

-????????? Harekatın kısa,orta ve uzun vadeli hedefleri çok iyi tartılıp hazırlanmalı, diplomasi iyi kullanılmalı ve müttefiklerimiz ve bölge ülkeleri ile anla?Ÿılmalıdır. Tek ba?Ÿına fevri kararlarla yapılacak bir harekat ülkeye büyük zarar verir.

-????????? Harekat asker yo?Ÿun bir güçle de?Ÿil, daha ziyade terör uzmanı özel timler tarafından gerçekle?Ÿtirilmelidir.

-????????? Kandil ve çevresine yönelik bir operasyonda İran ile birlikte hareket edilmesi, PKK?nın zararını arttırdı?Ÿı gibi, Barzani-Talabani ikilisine de önemli bir mesaj verilmi?Ÿ olur.

-????????? Dı?Ÿarda, Ba?Ÿdat-Washington-Erbil- Ankara- Brüksel hattı kurulmalı ve ne yapılmak istendi?Ÿi iyi anlatılmalıdır.

-????????? İçerde de, asker-sivil uyumsuzlu?Ÿu izlenimi biran önce giderilmelidir. İçiçinde birli?Ÿi olu?Ÿturamamı?Ÿ bir ülkenin sınır dı?Ÿı operasyon yapması, imkansız denecek kadar riskli ve zordur.

-????????? Kuzey Irak?ta Türkiye?ye dü?Ÿman, Güneydo?Ÿu?daki Kürt unsurlarla birlikte hareket etmeye hazır, PKK?ya daha da destek veren bir Kürt olu?Ÿumu yaratmamalı, aksine, Kuzey Irak?ın zenginle?Ÿmesine katkıda bulunan ve sıkı?Ÿtı?Ÿından yardım isteyebilece?Ÿi bir ülke konumuna girilmelidir.Türkiye?nin uzun vadeli hedefi, kendine dost ve Türkiye ile entegre olmu?Ÿ bir yapının yaratılmasından geçmektedir.

-????????? Operasyonun hedefleri Kuzey Irak?taki belli hedeflerin ötesine geçmemeli, kı?Ÿkırtmalar sonucunda Irak?ın daha da içlerine girilecek bir tuzaktan korunmak gerekmektedir.

-????????? Operasyonun farklı mecralara kayması ve Uluslararası Kurumların müdahelelerine yol açılmaması için azami dikkat sa?Ÿlanmalıdır.

-????????? Operasyonun, Türk-Kürt ili?Ÿkilerinde tamir edilemeyecek yaralar açmaması gerekti?Ÿini herkesin bilmesi ve buna göre hareket etmesi gerekir. Aksi halde, operasyon hem beklenen sonucu vermez, hem de Türkiye?nin gerçekten? büyük zararlara u?Ÿramasına neden olabilir.