?“T?œRKİYE HEDEFE

YAKLA?žIYOR?”

BR?œKSEL

Gunther Verheugen, AB Komisyonu?’nun geni?Ÿlemeden sorumlu Komiseri. Türkiye dosyasını? uzun yıllardan beri yöneten ve 2004 Arala?Ÿı?’nda tam üyelik müzekerelerinin ba?Ÿlayıp ba?Ÿlamaması yolundaki kararı en çok etkileyebilecek konumda bulunan bir isim...

Verheugen ile uzun yıllardır söyle?Ÿiler yaptım, özel görü?Ÿmelerim oldu. ?žimdiye kadar hiçbir zaman böylesine olumlu konu?Ÿtu?Ÿunu görmedim. Daima ?“evet, tam üyelik hakkınız ancak...?” diye ba?Ÿlayan ve Türkiye?’nin eksikliklerinin? bir listesi ?Ÿeklinde uzayan cümlelerini dinlemi?Ÿimdir.

Son görü?Ÿmemde, kameralara açık bölümü olsun, yazılmamak üzere söyledikleri olsun, bamba?Ÿka bir Verheugen ile kar?Ÿıla?Ÿtım. Komiser, kelimelerini yuvarlayan ve herkese çiçek da?Ÿıtıp ?Ÿirin görünmeye çalı?Ÿan bir yönetici de?Ÿildir. İnandı?Ÿını, zaman zaman diplomatik formatların dı?Ÿına çıkarak anlatır.

Bu defa da aynısını yaptı...

Genel yakla?Ÿımı son derece açık:

?“Bugünden 2004 Aralı?Ÿında çıkacak kararın ne olabilece?Ÿini kimse bilemez. Spekülasyon da yapılamaz. Ancak, Türkiye herkesi ?Ÿa?Ÿırttı ve çok kimsenin beklemedi?Ÿi reformları gerçekle?Ÿtirdi... Avrupa ba?Ÿkentlerinde artık Türkiye ile? müzakerelerin ba?Ÿlaması tartı?Ÿılıyor. Türkiye?’yi reddetmek veya ertelemek giderek güçle?Ÿiyor...?”

Verheugen?’e göre, bundan önceki hükümetler uyum yasalarına hep? yarım yakla?Ÿtılar. Asıl de?Ÿi?Ÿimi, AKP gerçekle?Ÿtirdi. Her konu?Ÿmasında bu farkı vurguluyor ve ekliyor: Aman ?Ÿimdi dikkat edin, ko?Ÿunun geri kalan bölümünde nefesiniz tıkanmasın.?

Türkiye bir atlete benzetiliyor.

Yarı?Ÿın ilk etabının sonuna do?Ÿru hızlanan ve fini?Ÿ çizgisine az kalan bir atlet gibi, ?“acaba kayar mı??” veya ?“acaba aya?Ÿı takılır mı??” diye izleniyor.

ANCAK, BİR DE

KIBRIS ENGELİ VAR

Avrupa Birli?Ÿinde kiminle konu?Ÿursanız konu?Ÿun,? hemen aynı yanıtı alıyorsunuz:

?“E?Ÿer Kıbrıs sorunu çözümlenmezse, her?Ÿey iyi gitti?Ÿi? bir sırada, Türkiye?’yi istemeyenler harekete geçecekler ve gidi?Ÿi durduracaklar...?”

Kıbrıs bir Kopenhag kriteri de?Ÿil.

Ancak, bir de siyasi gerçekler var. Kıbrıs Rumları, istediklerini elde edemedikleri taktirde, Türkiye?’ye kar?Ÿı vetolarını kullanacaklar.

Peki, o zaman ne yapalım?

Rumlara her istediklerini verelim mi?

Hayır...

Rumlara reddedemeyecekleri bir teklifte bulunalım.

?–rne?Ÿin, bazı bölümlerini de?Ÿi?Ÿtirip, Annan planını kabul edelim. Annan planını reddetmenin ilerde Türk tarafına çok pahalıya mal olaca?Ÿını görelim...

Verheugen, özel ve açık konu?Ÿmamız sırasında hep aynı nokta? üstünde durdu... ?“Kıbrıs?’ta hergün kartlarınızı kaybediyorsunuz. Mayıs 2004?’te her?Ÿeyi kaybedeceksiniz?”.

Bu arada Gündüz Aktan?’ın son olarak ortaya attı?Ÿı öneriyi sordum: ?“Annan planını imza edelim, ancak uygulamayı Türkiye?’nin tam üyeli?Ÿine bırakalım...?”

?“Zarar edersiniz?” dedi.

Türkiye?’nin tam üye olması, AB çevrelerinde 2010-15 olarak hesaplanıyor.? O zamana dadar da, aday ülke Türkiye?’nin? tam üye Kıbrıs?’ı i?Ÿgal altında? tuttu?Ÿu gibi? bir durumla kar?Ÿı kar?Ÿıya kalınaca?Ÿı hesaplanıyor.

Aslına bakacak olursanız, Türkiye?’ye müzakere tarihi vermek isteyenler bu olasılı?Ÿı fazla önemsemiyorlar.? Rum yönetiminin veto kullanamayaca?Ÿını ileri sürüyorlar. Türkiye?’nin AB?’ye do?Ÿru yürüyü?Ÿünü engellemek isteyenler ise, Kıbrıs konusunu ön plana çıkarıyorlar.

SON KARARI ?œYE

?œLKELER VERECEK

Son kararı Komisyon vermeyecek.

Komisyon, hazırlayaca?Ÿı raporla üye ülkelere bir sinyal verecek.

Gerisi, üye ülke hükümetlerinin kararına ba?Ÿlı. Verheugen? genel ortama bakıyor. Genel ortam ?Ÿu sıralarda ?“Türkiye?’ye hayır demenin güç oldu?Ÿu?” yönünde. Yarın, hava tam tersine dönebilir.

Gerisi , Türkiye?’nin ne yapaca?Ÿına ba?Ÿlı.

Türkiye oyunu kurallarına göre oynarsa, 2004 Aralı?Ÿında tam üyelik müzakereleri için tarih alabilir. Oyunu iyi oynayamaz ve bindi?Ÿi dalı kendi eliyle keserse, o zaman söylenecek bir?Ÿey kalmaz.