T?œRKİYE?’NİN KUZEY IRAK?’TAN

?‡EKİLME KO?žULU...

?–nümüzdeki dönemde, Türk-Amerikan ili?Ÿkilerinin en duyarlı bölümü Irak olacak.

Türkiye, Irak?’a nasıl bakması gerekti?Ÿi konusunda henüz kesin bir politika? olu?Ÿturabilmi?Ÿ de?Ÿil. Bir burukluk, hayal kırıklı?Ÿı ya?Ÿanıyor. Amerikanın tutumundan rahatsızlık duyuluyor.

Rahatsızlı?Ÿın temelinde, Kuzey Irak?’ta 3 bin civarındaki PKK militanının mevcudiyeti yatıyor. İran-Irak sınırındaki kamplarda ya?Ÿayan militanların gelece?Ÿi belli de?Ÿil. Amerikalılar, Kuzey Irak?’ta teröre müsaade etmeyeceklerini ve PKK?’nın bölgeyi terkedece?Ÿini söylemesine ra?Ÿmen, Türk güvenlik kuvvetleri ?Ÿimdiye kadar hiçbir hareket görememekten ?Ÿikayetçiler. Kuzey Irak?’taki Amerikan? kuvvetleri PKK kampına dokunmuyor ve seyirci kalıyorlar.

Buna kar?Ÿılık Amerika da, Türk askerinin Kuzey Irak?’ta kalmasından rahatsız. Kürtlerden kaynaklanan bu rahatsızlı?Ÿı, sık sık Ankara?’ya yansıtıyor.

Adeta kısır bir döngü ya?Ÿıyoruz.

Amerika, Türk askerinin bölgeden çekilmesini isterken, Türkiye de PKK tehdidi tümüyle yok olmadan yerinden kıpırdamıyor.

?–nümüzdeki haftalarda hükümetin çıkaraca?Ÿı ?“eve dönü?Ÿ?” yasasıyla, PKK-KADEK militanlarının önemli bir bölümünün silah bırakıp evlerine dönmeleri bekleniyor. Bu alanda bir ba?Ÿarı elde edilebildi?Ÿi taktirde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kuzey Irak?’tan çekilmesi daha kolayla?Ÿacak.

T?œRKİYE, IRAK?’A VE

K?œRTLERE NASIL BAKACAK?

Bu geli?Ÿmenin dı?Ÿında, Washington?’un en önem verdi?Ÿi, orta ve uzun vadeli beklenti, Türkiye?’nin hem Kuzey Irak (Kürtler), hem de Irak?’ın geneline nasıl bakaca?Ÿı ile ilgili.

Ankara?’nın Kuzey Irak Kürtleri, hem de kendi Kürtleri ile ili?Ÿkilerini nasıl düzenleyece?Ÿi merak ediliyor. Acaba Kürtler hep güvenlik riski yaratan bir topluluk olarak mı nitelenecekler, yoksa yeni bir ili?Ÿki düzenine mi girilecek? ?–rne?Ÿin, Irak?’ın tümünün Türkiye?’ye sa?Ÿladı?Ÿı büyük ekonomik imkanlar ön plana nasıl çıkarılacak?

Bu soruların yanıtları, Ankara?’dan bekleniyor. Ankara da, Washington?’un PKK?’ya yakla?Ÿımının ne olaca?Ÿının beklentisi içinde...

AVRUPA BİRLİ?žİ

?–N PLANA ?‡IKIYOR

Türk-Amerikan ili?Ÿkilerinin geldi?Ÿi bu noktada, ilginç ?Ÿekilde Avrupa Birli?Ÿi giderek ön plana çıkıyor. ABD?’nin, AB üzerindeki etkinli?Ÿi de eskisine oranla hızla de?Ÿi?Ÿiyor.

?–nce ilk unsurdan ba?Ÿlayalım...

Bush yönetimi için, Türkiye?’nin AB üyeli?Ÿi hala eski önemini sürdürüyor. ?–zellikle, Irak nedeniyle? Türkiye-ABD arasında ortaya çıkan so?Ÿukluk, Türkiye?’nin AB?’ye çapa atmasının stratejik de?Ÿerini daha da artırmı?Ÿ. Türkiye?’nin Batı ile ili?Ÿkileri ve bölgedeki konumu açısından de?Ÿerlendiriliyor ve sık sık ?“Türkiye?’nin AB?’den red yanıtı alması, bölgedeki dengeleri son derece olumsuz etkiler?”? ?Ÿeklindeki yorumlarla kar?Ÿıla?Ÿılıyor.

Benim en çok dikkatimi çeken nokta, Washington?’un AB ülkeleri üzerinde, Türkiye konusundaki etkinli?Ÿinin Kopenhag doru?Ÿundan bu yana, özellikle de Irak sava?Ÿı sonrasında çok artmaya ba?Ÿlaması.

Kopenhag doru?Ÿunda, Türkiye için lobi yapan Ba?Ÿkan Bush?’un? giri?Ÿimlerinin ters tepti?Ÿine dikkat çeken Avrupalı gözlemciler, durumun bu defa de?Ÿi?Ÿmeye ba?Ÿladı?Ÿının altını çiziyorlar.

Washington?’un, Türkiye?’yi memnun etmek için de?Ÿil, bölgedeki çıkarları ve ABD-AB ili?Ÿkileri açısından destek verece?Ÿi vurgulanıyor.

ABD-AB

YAKINLA?žMASI

Bizler belki farklı görüyoruz, ancak ABD ile AB arasında genel bir yakınla?Ÿma ve temel sorunlarda ortak hareket etmek süreci giderek hızlanıyor.?

Fransa ile Almanya tribünlerin önünde, sürtü?Ÿmelerin unutulmaya ba?Ÿlandı?Ÿının i?Ÿeritlerini verdikleri gibi, terörle mücadele politikasında da ortak tutumlarını giderek sıkıla?Ÿtırıyorlar.

E?Ÿer Türkiye, önümüzdeki aylarda AB uyum? yasalarını tamamlayabildi?Ÿi ve Kıbrıs konusunda da çözüme gidilebildi?Ÿi? taktirde, AB?’den tarih alma konusunda yine yanlız kalmayacak gibi görülüyor.

Washington, Türkiye?’nin AB dı?Ÿına sürüklenmemesi konusundaki tutumunu giderek ?Ÿekillendiriyor.