T?œRKİYE, KUZEY IRAK?’TA

NE YAPMAK İSTİYOR?

Türkiye, Kuzey Irak Kürtlerinin? son 12 yılda elde ettikleri statüden ve Saddam? sonrasında? elde edebilecekleri yeni avantajlardan son derece rahatsız. Aslında, son 12 yılda Kürtler kendi kendilerini yönetir oldular. Kendi dillerinde e?Ÿitim yapıyor, hatta dı?Ÿ ülkelerde, ankara?’da oldu?Ÿu gibi temsilcilik kuruyorlar, Washington ve Avrupa?’da liderleri devlet ba?Ÿkanı gibi kar?Ÿılanıyorlar.

Kuzey? Irak? Kürtleri Ba?Ÿdat?’tan ba?Ÿımsız bir bölge durumuna gelebildilerse, bunu Türkiye? sayesinde gerçekle?Ÿtirdiler. 91 Körfez sava?Ÿı sonrasındaki büyük göçten korkan Ankara,? Washington ve Londra?’yı zorla ikna edip, Kürt bölgesinin (32 ve 36 ıncı paraleller arasını) korumaya alınmasını sa?Ÿladı. Böylece, 400 bin kürt göçmen ?‡ekiç Güç sayesinde güvenliksa?Ÿladı ve geri döndüler. ?‡okta zenginle?Ÿtiler.? BM kararıyla elde ettikleri Irak petrol parası? (yılda 700 milyon dolar) ve Türkiye?’ye gelen mazotun Habur sınır kapısına bıraktı?Ÿı rü?Ÿvet ve gelirlerle (tahminen yılda 200 milyon dolar)? Batılı Sivil Toplum örgütlerinden (12 yılda yakla?Ÿık 100-150 milyon dolar olarak tahmin ediliyor) gelen desteklerle, kendi ba?Ÿlarına egemen bir bölge yarattılar. Ancak yıllar geçtikçe, Türkiye kendi katkılarıyla? geli?Ÿen bu yaratıktan rahatsız olmaya ba?Ÿladı. Hele 1996?’da Talabani?’ye yenilmek üzereyken TSK?’nın da deste?Ÿiyle kurtulan Barzani?’nin tutumu giderek ku?Ÿkuları arttırdı.

?žimdi, Saddam sonrası bu yaratı?Ÿın daha da güçlenmesinden ve daha da? egemen bir kürt bölgesi olu?Ÿturmasından kaygılanıyor. Kuzey Irak?’a asker sokarak, kürtlerin daha büyük kazanımlar elde? etmesini engellemek istiyor.

Ankara, Kürtlerin ba?Ÿımsız bir devlet kurmayacaklarını biliyor. Ancak Federatif bir yapıyla ya?Ÿamalarını dahi istemiyor. Kürtlerin, Kerkük-Musul petrollerine el koyup zenginle?Ÿme olasılıklarını durdurmak, Saddam sonrası kurulacak yeni Irak yönetiminde kürtlerin tamamen Ba?Ÿdat?’a ba?Ÿlı ?Ÿekilde ya?Ÿamalarını sa?Ÿlamak ve sava?Ÿ sonrasında Pe?Ÿmergelerin silahsızlandırılıp? Irak ordusunun bir parçası durumuna sokulmasına çalı?Ÿılıyor. Ankara?’yı özellikle de, Pe?Ÿmergelerin a?Ÿır silahla donatılması ve sonrasında? silahlandırılması olasılı?Ÿı rahatsız ediyor. Zenginle?Ÿen, kendi? kendini yöneten ve silahlanmı?Ÿ? Kuzey Iraklı Kürtlerin daha kolaylıkla ba?Ÿımsızlık ilan edebileceklerinden kaygılanılıyor.

K?œRT TEPKİLERİ

BUNDAN KAYNAKLANIYOR

İ?Ÿte Kürtlerin tepkileri bundan kaynaklanıyor. Türklerin Kuzey Irak?’a binlerce asker sokmasına kar?Ÿı çıkıyorlar. Bu ?Ÿekilde bugüne kadar? elde ettikleri siyasi kazanımları ve sava?Ÿ sonrasında elde edebilecekleri yeni kazanımları kaybetmekten korkuyorlar.

Bundan dolayı da, ?“Türk askeri gelmesin ?“ diye? tepki gösteriyorlar. Kürtler, Kuzey Irak?’a girecek olan Türk askerini bir daha çıkaramayacaklarını ve sonunda kendileri açısından tehlikeli bir durumun do?Ÿaca?Ÿına inanıyorlar. Saddam sonrasındaki dönemde tekrar Irak?’lı olmak, Ba?Ÿdat?’a ba?Ÿlanmak istemiyorlar.? Egemen Kürt bölgesinde ba?Ÿımsızlı?Ÿa gidemeseler dahi, kendi kendilerini yönetebilecekleri bir statü kurmanın mücadelesini veriyorlar.

?–zetle, Türkiye ile Kuzey Irak Kürtleri arasında, ABD üzerinden siyasi bir pazarlık yapılıyor. Ankara Kürt olu?Ÿumunu en aza indirmeye çalı?Ÿırken, Kürtler ellerine geçen fırsatı kaçırmama çabasındalar.