T?RKİYE, SONUNDA
?EVET? DİYECEK (!)
Bugün sizlere, Irak konusunda? Türk- Amerikan ili?kilerinin hangi a?amada bulundu?unu anlatmak istiyorum. Bu yazıdaki bilgiler, konu?tu?um Türk ve Amerikan kaynaklarından derlenmi?tir.
T?RKİYE HEN?Z YANIT VERMEDİ:
Türkiye ?imdiye kadar ABD?ye hiçbir konuda (üslerin ke?fi hariç) resmi izin vermemi?tir. İlk a?amada, ilke olarak ?i?birli?i? yapılaca?ı belirtilmi?? ve o noktada kalınmı?tır.
Washington toplu bir yanıt beklemektedir: ?sler, limanlar ve hava koridorlarının kullanılması için izin,? özel kuvvetler, hava kuvvetleri ve kara kuvvetlerinin gelmesine onay verilmesi.
ASKERİ G?R??ME DİREKTİFİ:
?u sıralarda geç kalınmasına ra?men, Türk ve ABD askeri heyetleri? teknik görü?meler yapmaktadır. Ancak, ne sayıda uçak ve asker indirilece?i, hangi üslerin nasıl kullanılaca?ının resmen konu?ulabilmesi için dahi, Türk hükümetinin Genelkurmay?a ?siyasi direktif vermesi? gerekmektedir. Bu siyasi direktif verilmedikçe teknik görü?melerden bir sonuç alınamayacaktır. ?zellikle, ABD Genelkurmay Ba?kanı Org. Myers?ın ziyareti öncesinde, bu siyasi direktifin sa?lanması daha da önem kazanmaktadır. Aksi halde teknik görü?meler dahi sonuçlanamayacaktır.
3. H?K?MET YANIT BEKLİYOR:
Türk hükümeti ise, Washington?un bir an önce somut yanıt verilmesi ça?rılarına ra?men, 27 Ocak?ta yayınlanacak BM denetimcileri raporunu ve sonrasında Uluslararası camianın tutumunun netle?mesini beklemeyi tercih etmi?tir.
Gül?ün ikinci beklentisi, bölgede turunu yaptı?ı di?er ülkelerle birlikte ba?lattı?ı diplomatik giri?imin sonucudur. Saddam Hüseyin?e yollanan (Silahları teslim et ve direnmeyi bırak) mesajların etkisi, bölge ülkelerinin takınacakları tavır izlenecektir.
ABD GECİKİYOR, ANCAK...
ABD açısından 2 inci cephe (Kuzey Irak) hala son derece önemli görülmektedir. Medya?da ortaya atılan 80-90 bin rakkamlarının abartılı oldu?u ve bunun 15-20 binlere inebilece?i (Genelkurmay?daki? teknik görü?meler sonunda anla?ılacak) belirtilmekte, Washington?daki planlamanın gecikmesine ra?men, geri dönülmesi imkansız bir noktaya henüz gelinmedi?i, 1-2 hafta içinde durum kesinle?ti?i taktirde, az bir rötarla harekata giri?ilebinece?i vurgulanmaktadır.
Türk tarafı da, siyasi direktiflerin a?amalı ?ekilde verildi?ine dikkat çekmektedir. ?zellikle Org. Myers?in önceleri sıradan planlanan Ankara gezisinin bugünkü konjonktürde ?dönüm noktası? niteli?ine kavu?tu?u söylenmektedir. Hükümet, Genelkurmay?ın ihtiyacı olan? siyasi direktifini verdi?i taktirde, geli?melerin hızlanması ve ?ubat?ın ilk haftasında TBMM?den onay çıkması beklenmektedir.
T?RKİYE ?MUSUL-KERK?K? DEMEDİ:
Hem Türk, hem de ABD?li yetkililer, Ankara?nın bugüne kadar hiçbir ?ekilde ?Musul ve Kerkük bölgesine el koyma iste?inde? bulunmadı?ını özellikle vurguluyorlar.
Türkiye, petrollerin Irak dı?ında ba?ka (kürtler ba?ta olmak üzere) kimsenin eline geçmemesi gerekti?ini defalarca belirtmi?tir. Buna kar?ılık, bölgeye el koymak niyeti söz konusu edilmemi?tir.
Amerikalılar, Kuzey Irak?a giremedikleri taktirde (bu da ancak Türkiye üzerinden gerçekle?ebilir) bölgenin büyük risk altına sokulaca?ını, Türkiye?nin de bundan zarar görebilece?inin üzerinde durmaktadırlar.
Amerika sava? durumunda Türk ekonomisini desteklemek için hazırladı?ı ve 5-10 milyar dolar civarında oldu?u ileri sürülen ekonomik destek? paketi ayrıntılarını tamamlamak üzeredir.
Ankara, son kararını vermeden önce bu paketin? kongreden onaylanmasını isterken, Washington?da önce Ankara?nın kararını açıklamasını beklemektedir. Aksi halde? kongreden geçirilemeyece?i ileri sürülmektedir.
KRİTİK AN, TETKİK SONRASI :
Tüm yetkililer, Amerika?ya en önemli ve somut destek i?aretenin, üslerdeki tetkik sonrasında ortaya çıkaca?ına dikkat çekmektedirler. Tetkik? sonunda gerekecek düzeltmeler için, hükümetin izninin gecikmeden verilmesinin kaçınılmazlı?ına de?inen yetkililer, ?Ankara?nın tutumu bu ?ekilde netle?ecektir? demektedirler.
KAMUOYU NASIL İKNA OLACAK?
Konuyla ilgili herkesin üstünde durdu?u nokta, Hükümetin gerilimi arttırdı?ı, kamuoyunda ?sava? yanlıları ve barı?çılar? diye ayırım yaptı?ıdır. Bu söylem daha uzun sürdü?ü taktirde, Gül hükümetinin kamuoyunu ve TBMM?ni? ?ABD ile i?birli?ine ikna etmekte zorlanaca?ına?? dikkat çekilmektedir.
Meraklılarına duyurulur. (!)
Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?ebilirsiniz.
|