AB SE?‡İMLERE

KAYGIYLA BAKIYOR

KOPENHAG

Mesut Yılmaz ile birlikte, Avrupa Birli?Ÿi dönem ba?Ÿkanı Rasmussen görü?Ÿmesine gittim. AB?’nin dönem ba?Ÿkanlı?Ÿı çok önemlidir. E?Ÿer belirli bir konuyu hızlandırmak isterlerse, i?Ÿi kolayla?Ÿtırabilirler. E?Ÿer istemezlerse, yoku?Ÿa sürdürebilirler.

Rasmussen, geçen Nisan ayında Ankara?’ya gelmi?Ÿti. Uzun bir konu?Ÿma yapmı?Ÿtım ve bana ?“Türkiye, Kopenhag siyasi kriterlerini tamamladı?Ÿı taktirde tarih alacaktır?” demi?Ÿti. Bu defa yine görü?Ÿtük ve tepkisi ?“Türkiye ?Ÿimdi, Avrupa?’ya Nisan ayına oranla daha yakınla?Ÿtı?” oldu.

Avrupa halen tatilde. Eylül?’ün ortalarına kadar? tam anlamıyla toparlanamaz. Bundan dolayı da, AB?’nin nabzını tam anlamıyla tutabilmek güç. Ancak dönem ba?Ÿkanı olan Danimarka ?“ilk izlenimi?” verme açısından önemli bir duraktı.

Konu?Ÿtu?Ÿum di?Ÿer AB yetkililerindeki ?Ÿa?Ÿkınlı?Ÿı? burada da hissettim. Ba?Ÿbakan Rasmussen açıkça,? ?“?Ÿa?Ÿırdım?” dedi.

Nedenini de ?Ÿöyle anlattı:

?“?… Ben de politikacıyım, bilirim. Böylesine önemli ve böylesine duyarlı konuları, hele seçim kararı aldıktan sonra kimse oylamak istemez. Seçim sonrasına bırakmayı tercih eder. AB uyum yasaları, e?Ÿer böylesine bir ortamda ve böylesine önemli bir farkla geçtiyse, bu Türkiye?’deki? siyasi kararlılı?Ÿı gösterir. İ?Ÿte bu yönden ?Ÿa?Ÿırdım..?”

Danimarka Ba?Ÿbakanına? göre, Türkiye ?Ÿimdi AB?’ye daha yakınla?Ÿtı. Ancak, henüz her?Ÿey bitmi?Ÿ de?Ÿil. Kopenhag kriterlerinin geri kalanları (en zorluları geçtikten sonra, di?Ÿerleri önemli sayılmıyor) ve daha da önemlisi, reform paketinin ?“uygulanması?” sorunu var.

AB, UYGULAMA

KONUSUNDA KU?žKULU

?Türkiye geçmi?Ÿ yıllarda Avrupayı o kadar aldatmı?Ÿ veya yanıltmı?Ÿ ki, önemli bir güvensizlik sorunu ya?Ÿanıyor.

Türkiye?’nin anla?Ÿmalara imza atıp sonradan uygulamamasına öylesine alı?Ÿılmı?Ÿ ki, ?Ÿimdi yo?Ÿurt üflenerek yeniliyor. Türk bürokrasisinin ?“nasıl uygulayaca?Ÿını?” de?Ÿil, ?“nasıl uygulayamayaca?Ÿını dü?Ÿünerek?”? yasa? de?Ÿi?Ÿiklikleri yaptı?Ÿı, herkes tarafından biliniyor. İ?Ÿte bundan dolayı, AB ?Ÿimdi ?“uygulama?” konusunda son derece duyarlı.

Rasmussen?’in kafasındaki ?“uygulama?” sözcü?Ÿü sadece önümüzdeki ayları kapsamıyor.

Tam aksine, seçim sonrası ile ilgili. Benimle konu?Ÿurken bu konuda ilk sinyali de verdi.

?“3 Kasım seçimlerinden, AB ile yakınla?Ÿmayı destekleyenlerden olu?Ÿacak bir hükümet çıkarsa sorun olmaz. Ancak, AB aleyhtarı bir hükümet, Avrupa?’da Türkiye?’ye ku?Ÿkulu bakanların baskısını arttıracaktır. Tarih verilmesi konusunda önemli engeller çıkabilir?” dedi.

Açıkça söylememekle birlikte, Danimarka ba?Ÿbakanı olası bir AKP-MHP koalisyonuna i?Ÿaret etti.? ?–zellikle MHP?’nin? katılaca?Ÿı bir koalisyon, Türkiye?’nin 12 Aralık Kopanhag doru?Ÿundan tarih almasını güçle?Ÿtirecek. İlk defa bu konu ortaya atılmı?Ÿ oldu. ?–nümüzdeki aylarda, daha da fazla duyaca?Ÿız.

AB?’yi en çok rahatsız eden parti MHP. Hükümete girdi?Ÿi taktirde hiçbir uyum yasasını uygulatmayacaklarına inanılıyor.

AKP, AB?’den yana olmasına ra?Ÿmen, AB ba?Ÿkentlerinde? (Washington?’dan kaynaklanan uyarılar sonucu) yine de rahatsızlık yaratıyor.?

Bu a?Ÿamada, AB ba?Ÿkentlerinin yava?Ÿ yava?Ÿ Türk reform paketinin ne anlama geldi?Ÿini ö?Ÿrenmeye? ba?Ÿladıklarını, tutum saptama a?Ÿamasının Eylül-Ekim?’de belirginle?Ÿece?Ÿini ve en kritik dönemin Kasım-Aralık oldu?Ÿunu? söyleyebiliriz.

?–nümüzdeki aylar, Türkiye?’nin AB ile ili?Ÿkileri açısından son derece hayati. 12 Aralık Kopenhag doru?Ÿundan , Türkiye ile tam üyelik müzakerelerinin 2004 sonuna kadar (yani 15 üyeden, 27 üyeye çıkmadan önce) ba?Ÿlayaca?Ÿı kararının çıkması gerekiyor. Bunu ba?Ÿarmanın yolu da, 15?’leri ikna etmekten geçiyor.

Bu fırsatı kaçırırsak yazık olur?…