Bu hafta sizlerle, 2009 yılında dikkatimizi çeken geli?Ÿmeleri payla?Ÿaca?Ÿım.? Bunların ba?Ÿında da dı?Ÿ politika geliyor.

?

Zaman zaman geriye bakıp, bugünkü geli?Ÿmelerle kar?Ÿıla?Ÿtırma yapmak gerekiyor. O zaman, ya?Ÿadı?Ÿımız? de?Ÿi?Ÿimleri? ve bunların yararlı mı, yoksa zararlı mı oldu?Ÿunu çok daha iyi anlayabiliyoruz.

?

Bugün sizleri, i?Ÿte bu niyetle gerilere götürece?Ÿim ve birlikte ya?Ÿadı?Ÿımız? eski günlerle bugünleri kar?Ÿıla?Ÿtıraca?Ÿım.

?

40 yılı a?Ÿkın süredir, Türk dı?Ÿ politikasında ne gibi yakla?Ÿım farkları oldu? Ne tip krizlerde, nasıl tepkiler verdik? Uluslararası sorunlarda nasıl bir pozisyon aldık? Dı?Ÿ politikaya yönelik, ancak tamamen bizi ilgilendiren? krizlerde ne yaptık?

?

Bugün nasıl tepkiler veriyoruz?

WASHİNGTON NE DERSE ONU YAPARDIK...

?

?–nce, uluslararası konulara bakalım.

?

1970-80'lerde, hatta bir oranda 1990'larda da, Türkiye'nin dı?Ÿ politika uygulamalarında gözü hep Washington'da olurdu.

?

So?Ÿuk Sava?Ÿ dünya'yı, iyiler (yani Batı kampı) ve kötüler (yani Kominist blok) diye ikiye bölmü?Ÿtü. Onlar ne yaparsa kar?Ÿı çıkılır, biz ne yaparsak alkı?Ÿlanırdı.

?

Do?Ÿrusu? i?Ÿler çok daha basit ve kolaydı.

?

Uluslararası krizlerde, Ankara fazla kafa patlatmazdı. Washington'a bakılır ve kampın lideri ne yana i?Ÿaret ediyorsa, o yana oy verilir veya ona göre tutum alınırdı.

?

Ankara'nın rahatını ilk önce, 1974 Kıbrıs harekatı bozdu.

?

Türkiye ilk defa, askerini sınır dı?Ÿına gönderdi ve daha da önemlisi, ilk defa içinde bulundu?Ÿu kamp'ın genel yakla?Ÿımına ters dü?Ÿtü. Kampın? lideri ABD tarafından cezalandırıldı ve yine ilk defa, Türkiye kendi dı?Ÿ politikasını kendi ba?Ÿına olu?Ÿturma sürecine girdi. Artık batı dünyası ile ters dü?Ÿülüyor, çeli?Ÿkiler do?Ÿuyordu.

?

Ankara, Kıbrıs konusundaki bu çeli?Ÿkileri? dengeleyebilmek için, uluslararasındaki di?Ÿer krizlerde Washington ve Brüksel'in suyundan hiç çıkmamaya özen gösterdi.

?

Ne Filistin ile ilgilendi, ne bölgesel konular, ne di?Ÿer müslüman ülkelerin sorunlarıyla... Türkiye için varsa, yoksa Kıbrıs idi. Her?Ÿey bu sorunun etrafında kısır bir döngüye kilitlenmi?Ÿti.

İLK DEFA, KUVVET KULLANMANIN KEYFİ DUYULDU

?

Bu durum, 1990'lardan itibaren de?Ÿi?Ÿti.

?

Duvarın yıkılı?Ÿı, Sovyet İmparatorlu?Ÿunun da?Ÿılı?Ÿı, yani So?Ÿuk Sava?Ÿın biti?Ÿiyle, i?Ÿler çok zorla?Ÿtı. Daha do?Ÿrusu, dı?Ÿ politikada i?Ÿ ba?Ÿa dü?Ÿtü...

?

İ?Ÿte bu dönemde, farklı bir Türkiye do?Ÿdu.

?

Kıbrıs'ta kuvvet kullanıp ada'nın önemli bir bölümünü sahiplenmek, ardından? patlayan ASALA terör örgütünün Ermeni sorununu gündeme getirmesi ve bu yetmiyormu?Ÿ gibi, birde PKK'nın, yine silahla? Kürt Sorununu de?Ÿmesi, Türkiye'yi silah gücüne? güvenen, gerekti?Ÿinde silah kullanan, ne kadar güçlü bir ordusu olursa, istediklerini o kadar daha kolay kabul ettirebilece?Ÿine inanan bir ülke konumuna oturttu.

?

2000'li yıllara kadar, Türkiye hem kendi iç sorunlarını, hem de Kıbrıs, Yunanistan, Suriye, Ermenistan, Irak gibi bölge ülkeleriyle sorunlarını hep silah tehdidiyle çözme e?Ÿiliminde göründü.

ORDU, ATİNA'YA... ASKER, ?žAM'A...

?

Ne zaman bir gerilim olsa, ne zaman Yunanistan'dan tepki gelse, sokaklardan hemen aynı sloganlar duyulurdu: Ordu, Atina'ya...

?

İ?Ÿin ilginç yani, bu ça?Ÿrılardan asker de memnun olur ve ?Emir verilsin, derhal gere?Ÿini yaparız. Biz emir kuluyuz!? gibilerden, topu siyasetçilere atan bir tutum takınırdı.

?

Kriz derinle?Ÿti?Ÿinde Ege'ye gemiler açılır ve Trakya'ya tanklar sevkedilirdi.

?

Bir süre sonra ise, herkes kı?Ÿlasına ve evine dönerdi.

?

Suriye ve Irak ile de aynı senaryolar uygulanırdı.

?

PKK ve Su sorunu, bu iki? ülkeyle bizim sürekli krizde? kalmamıza yol açar ve her büyük krizde sokaklar yine ?Asker ?žam'a... Saddam'ın haddini bildirin...? sloganlarıyla çınlardı. Kimse, TSK'nın istenen i?Ÿi? yerine getirip getiremeyece?Ÿini bilmez, Siyasetçiler ve Asker de, böyle bir giri?Ÿimin nelere mal olabilece?Ÿini anlatmazlardı.

?

İlginç bir oyun oynanır... Krizleri silah tehdidiyle çözebilece?Ÿimiz inancı giderek? yerle?Ÿtirilirdi.

?

İ?Ÿte, bugünlere böyle gelindi...

BUG?œN, TAM TERSİ BİR YAKLA?žIM VAR

?

Bugünkü genel yakla?Ÿım ve krizleri çözme yöntemi tümüyle de?Ÿi?Ÿti.

?

Gayet tabii, uluslararası ortam da de?Ÿi?Ÿti. Artık güç tehdidi eskisi gibi,? kullanılmıyor. Uluslararası dengeler çok daha farklı. Ancak, bütün bunlara ra?Ÿmen, Ankara'nın hem kendi sorunlarına, hem de uluslararası? sorunlara yakla?Ÿımı çok de?Ÿi?Ÿik.

?

Artık sürtü?Ÿme, kriz tırmandırma veya silah tehdidi bir yana bırakılmı?Ÿ durumda. Tam aksine, diyalog, kar?Ÿı tarafı anlama çabası ön plana alınıyor.

?

Ermenistan, Kuzey Irak, PKK, Suriye, Yunanistan ile sorunları çözmek için sadece ?anlayı?Ÿ ve diyalog? kullanılıyor.

?

En ilginci, artık Ankara tehdit etmiyor.

?

Artık, uluslararası ve bölgesel güçler bamba?Ÿka ve çok daha sa?Ÿlıklı bir Türkiye yakla?Ÿımı ile kar?Ÿı kar?Ÿıya...

????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????????? 29/12/2009 POSTA