Bir haftadır, Türk-Amerikan ili?Ÿkilerinde çalan alarm zillerini anlatıyorum. Yorum de?Ÿil, bir saptama yapıyorum. Bu tehlikeyi sadece ben görmü?Ÿ de?Ÿilim. Washington?’dan yolu geçen, Obama yönetimiyle kısa bir süre temas edenlere sorun, aynı yanıtları vereceklerdir. Ba?Ÿbakan ve Dı?Ÿi?Ÿleri Bakanı da durumun farkında, ancak kafalarından ne geçti?Ÿini, bu tuzaktan nasıl kurtulacaklarını bilemiyoruz. Oysa, onların attıkları her adım bizi de etkileyecek. Ne dü?Ÿündüklerini ö?Ÿrenme hakkımız yok mu?
Her ülke kendi dı?Ÿ politikasını, kendi çıkarlarını dikkate alarak olu?Ÿturur ve uygular. Her iktidarın da, kendine özgü bir yo?Ÿurt yiyi?Ÿi vardır.
Ak Parti iktidarı, Türkiye?’nin genel dı?Ÿ yakla?Ÿımını de?Ÿi?Ÿtirdi. 2008?’den bu yana, geçmi?Ÿ yıllardaki alı?Ÿılmı?Ÿ Batı Merkezli (ABD ve AB?’ye endeksli) politikalarda ayarlar yapıldı ve kendine özgü bir politika izlenmeye ba?Ÿlandı.
?
Bulundu?Ÿumuz bölgenin sorunları öne alındı.
İslam dünyasına daha fazla önem verilir oldu.
Ekonomik çıkarlar gözetilerek politikalar üretildi.
?–zetle, Türkiye dünyaya eskisi gibi bakmayan, sadece? Washington- Brüksel eksenli kararlar almayan bir ülke konumuna girdi.
İsrail ile sürtü?Ÿmeye girildi, İran?’ın yanında yer alındı, Sudan?’da ki rejim desteklendi. vb...
Bu da, ba?Ÿta ABD olmak üzere, eski ittifakları ve müttefikleri fena halde rahatsız eder oldu.
BATI ALEYHTARLI?žI ARTTI, S?–YLEMİMİZ DE?žİ?žTİ
Politikalardaki bu de?Ÿi?Ÿimin yanı sıra, Türkiye?’yi yönetenlerin söylemleri de de?Ÿi?Ÿti. İç politikada alı?Ÿılmı?Ÿ sert ve a?Ÿır ele?Ÿtirilerle dolu demeçler arttı. Amerikan ve Avrupa aleyhtarı, kırıcı kelimeler kullanılır, ili?Ÿkilere eskisi kadar itina gösterilmez oldu.
Bu da, özellikle ABD ve AB ile ili?Ÿkilerdeki gerilimi arttırdı.
Bu noktaya gelinmesinde, Avrupa Birli?Ÿi?’nin olumsuz tutumu ve ABD?’nin de bir süper güç olarak, Türkiye?’nin çıkarlarına ters dü?Ÿen politikalar istemesi, eski Büyük A?Ÿabey tutumuyla, küçük karde?Ÿin adeta ba?Ÿ kaldırmasına duydu?Ÿu tepki de etkili oldu.
İSLAM, İLK DEFA AYIRICI BİR UNSUR OLDU
Dikkatleri çeken bir di?Ÿer nokta, Türkiye?’nin Batı Dünyası içinde, ?Ÿimdiye kadar sorun olarak ortaya atılmayan Müslümanlı?Ÿı, ilk defa ku?Ÿkulanılan, sorgulanan bir konuya dönü?Ÿtü. Türkiye?’nin dı?Ÿ politikasındaki de?Ÿi?Ÿimlerden sonra, Ak Parti?’nin İslamcı olarak nitelenmesine ba?Ÿlandı.
İslami terör ile e?Ÿle?Ÿtiren Batı medyasında, özellikle İsrail ile sürtü?Ÿme sonrasında ve büyük oranda Yahudi Lobisinin etkisiyle; Türkiye, İslamcı ülke diye anılır oldu.
Bu durum da, ili?Ÿkilerdeki gerilime katkıda bulundu.
?“KIRICI OLMAYIN ?VE İSRAİL İLE ANLA?žIN?”
Washington?’da kimle konu?Ÿsam, Brüksel?’de kime ?“Bu durumdan nasıl kurtulunabilir??” diye sorsam, hep aynı yanıtla kar?Ÿıla?Ÿtım:
?“?–nce ?Ÿu soruya yanıt verin, Türkiye bu gidi?Ÿi gerçekten de?Ÿi?Ÿtirmek istiyor mu? Yoksa bu durumdan memnun mu??” diyenler, ardından ?Ÿöyle devam ediyorlardı...
?“İsrail ile kavga etti?Ÿiniz, İsrail yöneticilerini a?Ÿır ?Ÿekilde ve sürekli yerden yere vurdu?Ÿunuz sürece, Washington ile ili?Ÿkilerinizi rayına oturtamazsınız... Kongre'den hiçbir ?Ÿey alamazsınız... NATO ve AB?’de yalnız kalırsınız... Zira unutmayın ki, Batı'nın size gereksinmesi var, ancak sizin terör sorunu çözmek, zenginle?Ÿmek, güçlenmek için, Batı?’ya daha fazla ihtiyacınız var...?”
?žİMDİ SE?‡İMLERİN SONRASI BEKLENİYOR
Gelinen bu noktanın vahametini, Dı?Ÿi?Ÿleri Bakanlı?Ÿı çok iyi biliyor. Ancak, gidi?Ÿi düzeltecek ayarlamaları ?Ÿu a?Ÿamada yapamıyor.
Ba?Ÿlıca nedeni, 2011 Genel Seçimleri.
Seçim öncesi ne İsrail konusunda, ne de di?Ÿer alanlarda bir düzeltme dü?Ÿünülmüyor.
Washington da durumun farkında. Bundan dolayı, ili?Ÿkiler seçim sonrasına kadar adeta askıya alınmı?Ÿ gibi gözüküyor.
Bekleme sürecindeyiz.
Seçimde sandıktan çıkacak sonuçlar ve bu sonuçlara göre Ak Parti?’nin tutum de?Ÿi?Ÿtirip de?Ÿi?Ÿtirmeyece?Ÿi, Türkiye- ABD ili?Ÿkilerinin yönünü ve tonunu saptayacak.
Bilinmesi gereken tek nokta, bugünkü gidi?Ÿin aynen sürdürülemeyece?Ÿinin, hem Washington, hem de Ankara?’da artık açıkça anla?Ÿıldı?Ÿıdır.
Ben, Erdo?Ÿan-Davuto?Ÿlu?’nun dı?Ÿ politikasını ve Türkiye?’nin ki?Ÿilikli yakla?Ÿımını seviyorum. Eski köhne tutumların bitmesinden memnunum. Ancak önümü göremiyorum. İran-İsrail ili?Ÿkileri hep böyle sürecek mi? Washington ile? ili?Ÿkileri bozma pahasına, kavga devam edecek mi?
Bunun sınırları var mı?
Nerede durulacak?
?–zetle, Türkiye?’nin genel stratejisini merak ediyorum.
BUNUN ADI, ABA ALTINDAN SOPA G?–STERMEK DE?žİLDİR...
Kimi yorumcular?? benim ABD izlenimlerimi ?“Aba altından sopa göstermek?” diye nitelediler. ?“Kompleks dili?” kullandı?Ÿımı, Ba?Ÿbakan Lübnan?’da kahramanlar gibi kar?Ÿılanırken, benim Türkiye?’yi a?Ÿa?Ÿılanan, muhtaç hatta koloni ülkesi ?Ÿeklinde gösterdi?Ÿim, yani ?“a?Ÿa?Ÿılık kompleksiyle hareket etti?Ÿim?” söylendi.
Erdo?Ÿan?’ın ABD?’yi kızdırmasının, hiç de fena olmadı?Ÿına inanan bu ele?Ÿtirilere saygı duyarım. Ancak sanıyorum ki, yazılar üstün körü okunmu?Ÿ. Tümünde ne söylendi?Ÿine bakacak zamanları olmamı?Ÿ.
Ben de, Erdo?Ÿan?’ın bugünkü dı?Ÿ politikalarını genelde alkı?Ÿlıyorum. Benim de ho?Ÿuma gidiyor. Ancak, ufukta bazı tehlike bulutlarının belirdi?Ÿi bir gerçek. Bizim alkı?Ÿ tutmamız da gerçekleri de?Ÿi?Ÿtirmiyor.
?Yazı dizisinde iki amacım vardı:
?•?Washington?’da duyduklarımı yansıtmak, orada yıllar içinde olu?Ÿmu?Ÿ, bir çok defa öngörüleri do?Ÿrulanmı?Ÿ, haber kaynaklarının izlenim ve yorumlarını aktarmak, Türkiye?’nin oradan nasıl görüldü?Ÿünü anlatmaktı. Yani bir gazetecinin normal i?Ÿlevini yerine getirdi?Ÿimi? sanıyorum.?
?•?İkinci amacım, Erdo?Ÿan?’ın dı?Ÿ yakla?Ÿımının analizini yapmak, Türk-Amerikan ili?Ÿkilerinde tehlikeli bir noktaya yakla?Ÿıldı?Ÿını, yine duyduklarımı, çe?Ÿitli batı kaynaklarının dü?Ÿündüklerini aktararak anlatmaktı.
Beni ele?Ÿtiren arkada?Ÿlarım herhalde, benden daha deneyimliler.? Ben? geli?Ÿme ve yorumları İngilizce ve Fransızca kaynaklardan okuyor, 40 yıldır diplomasi kulislerinde tanıdI?Ÿım üst düzey yetkililerle konu?Ÿuyor ve bu deneyimle yazıyorum. Yazdı?Ÿım kitaplar ortada. Beni ele?Ÿtirenler belli ki, bu kaynaklar ve birikimden? fazlasına sahipler. Dahası? Ba?Ÿbakan?’ın da hiç hata yapmayaca?Ÿına inanıyorlar ki,? benim yakla?Ÿımımı yerden yere? vuruyorlar. Erdo?Ÿan hayranlıklarına da söyleyecek bir ?Ÿeyim yok. İsteyen istedi?Ÿi kadar alkı?Ÿ tutabilir. Ona da saygı duyarım. Benim yakla?Ÿımımı rüzgara kar?Ÿı yürümek olarak da dü?Ÿünebilirsiniz. Ancak izin verin, ben de gözlemlerimi aktarayım. Bakalım, hangimiz haklı çıkaca?Ÿız.
FIRST LADY TİYATROYA GELİNCE NELER OLMADI...
Cemre ile birlikte, New York?’ta Felas adlı, sadece zencilerin oynadı?Ÿı, ?Ÿarkılı danslı, hareketli bir gösteriye gittik.
?
?žimdiye kadar gördü?Ÿüm en ilginç showlardan biriydi.
?
Ancak beni en çok ilgilendiren, gösteriden çok, ya?Ÿadı?Ÿım bir olaydı.
?
Show?’un ba?Ÿlamasına be?Ÿ dakika kala, salon birden hareketlendi. İnsanlar aya?Ÿa kalktı, bakınmaya ba?Ÿladılar. Belli ki, tanınmı?Ÿ biri geliyordu. Birazdan, ?Ÿa?Ÿkınlık daha da arttı, zira salona Ba?Ÿkan Obama?’nın e?Ÿi Michelle girmez mi...
?
Yanında üç arkada?Ÿı ve etrafında da gizli servisten 3-4? koruma vardı. Hızla ve sessizce, 20'inci sıraya (bizim biraz yanımıza) oturdular.
?
Hayret ettim, zira koskoca Amerika'nın koskoca Ba?Ÿkanı'nın e?Ÿi gelmi?Ÿti, ancak etrafında 20 kadar koruma ve 40-50 partili veya dostu yoktu... Salon da birbirine girmemi?Ÿti.
?
Hayret ettim, örne?Ÿin salonun ilk sıralarındakiler apar topar kaldırılıp, First Lady ve beraberindekiler oturtulmamı?Ÿtı.
?
Hayret ettim, hiçbir ?Ÿey olmamı?Ÿ gibi sanatçılar gösteriyi tamamladılar. Laf atan veya öpmeye, el sıkmaya ko?Ÿan olmadı.?
?
Hayret ettim, Show?’un sonunda First Lady?’de, bütün salondakiler gibi, oyuncularla birlikte dans etti...
?
Bir de, aynı durum Türkiye?’de ya?Ÿansaydı ne olurdu diye dü?Ÿündüm (!)
NEW YORK?’TA TAKSİ İSTERSENİZ...
?
Nereye gidersem gideyim, güvenilir ve pratik tüyolar veririm.
?
Bu defa da New York?’ta ya?Ÿadım.
?
E?Ÿer bu kentte alandan otele veya günü birlik arabaya ihtiyaç duyarsanız, e?Ÿer çocu?Ÿunuzu veya ailenizi güvenerek emanet edece?Ÿiniz bir ula?Ÿım aracını ararsanız ?Ÿu adresi bir kenara yazın:
?
Kaan Limousine
0212-532 9528 veya 516-352 4528
HER YERDE, ORTA HALLİ T?œRK VAR...
Bir hafta süreyle Amerika'ya gittim ve İstanbul?’da olmadı?Ÿı kadar Türk vatanda?Ÿıyla kar?Ÿıla?Ÿtım, dersem belki epey abartmı?Ÿ olurum, ancak sizi hayret ettirmek için böyle bir benzetme yaptı?Ÿımı da söylemeliyim.
?
Uçakta ba?Ÿladı.
?
İstanbul-Frankfurt-New York uçu?Ÿunda 60-70 Türk yolcu oldu?Ÿunu, hatta bu sayede,? 1 saatlik gecikme sonucu Frankfurt-New York baca?Ÿını kaçırmaktan kurtuldu?Ÿumuzu, zira Lufthansa?’nın hiç yapmadı?Ÿı ?Ÿekilde uça?Ÿını Frankfurt'ta bekletti?Ÿini söylemeliyim.
?
New York?’ta hangi ma?Ÿazaya girsek, Türkçe duyduk.
?
İndirimli satı?Ÿlarıyla tanınan, New York?’a 45 dakika mesafedeki Woodbury Common?’ın sokakları tıklım tıklım Türk doluydu. Valizler alıp içini tıka basa malla dolduran bizimkiler, en gözde mü?Ÿteriler arasında sayılıyorlardı.
?
Anlatmak istedi?Ÿim, Türklerin alı?Ÿveri?Ÿi de?Ÿil.
?
Türklerin giderek zenginle?Ÿti?Ÿi, daha fazla seyahat etti?Ÿi ve daha fazla para harcadı?Ÿı. Hem de,? o eskisi gibi, sadece zengin Türklere özgü bir ?Ÿey olmaktan çıkmı?Ÿ. Orta halli kesimin giderek daha fazla dola?Ÿtı?Ÿı gözleniyor. İstatistikler de bunu gösteriyor.
?
İ?Ÿte bundan dolayı, artık büyük ma?Ÿazalar veya uçakların belirli hatlarında Türkçenin kullanılmasını istemek hakkımız olmalı. Korece veya İtalyanca yazılıyor da, Türkçe neden yazılmasın?...
?
Ben her gitti?Ÿim yerde buna i?Ÿaret edip, Türkçe talep ediyorum.
?
Siz de isteyin. Zira, bazılarından daha fazla? hak ediyoruz. Eski alı?Ÿkanlıkları kırmalıyız.
AMERİKAN ZENGİNLERİ MOMA?’YI U?‡URMU?žLAR...
New York'a ne zaman gitsem Modern Sanatlar Müzesi'ne (MOMA) mutlaka bir kere u?Ÿrarım. Orada dostlarım var, Van Gogh'un ?“Yıldızlı Gece?” tablosu, Monet'in ?“Agapanthus?” tablosu, Picasso'nun ?“Avignon Kızları?”. Onları yerinde görmek dünyanın düzgün gitti?Ÿinin i?Ÿaretidir benim için.
Bu sefer yine oradaydım ama ilgimi ba?Ÿka bir ?Ÿey çekti: Resimlerin asıldı?Ÿı her oda veya bölümün giri?Ÿinde gelmi?Ÿ geçmi?Ÿ Amerikan zenginlerinin, e?Ÿleriyle birlikte, adları yazılı. Ne demek oldu?Ÿunu sordum; me?Ÿer bu ki?Ÿiler müzeye para hibe ederek isimlerinin ölümsüzlü?Ÿünü sa?Ÿlıyorlarmı?Ÿ (Aynı zamanda da vergiden dü?Ÿüyorlar)
?žöyle bir hayal kurdum: İstanbul'daki Resim ve Heykel Müzesi'ni zenginlerimiz ele alsa, odalara isimlerini verseler, böylece su akıtan tavanlar, küflü koridorlarda tamir gerektiren tablolar, depolarda çürümeye yüz tutmu?Ÿ eserler bir kurtulsa.
?
Bence bir kere giyilen, modacısından ba?Ÿkasını zengin etmeyen elbise almaktan çok daha hayırlı bir i?Ÿ olur de?Ÿil mi? Hayal kurmak yasak de?Ÿil ya.
