GELİN CASUS BELLİ

TEHDİDİNDEN VAZGE?‡ELİM

DAVOS

?

Eskiden ?“casus belli?” kelimelerini çok sık kullanırdık.

?

Türkçeye tam çevirisi ?“sava?Ÿ nedeni?” dir.

?

Kom?Ÿularımızla ili?Ÿkilerimizin temelinde, hep ?“e?Ÿer böyle yaparsanız, bu sava?Ÿ nedeni sayılır?” mantı?Ÿı ve sözleri yatardı.

?

Bu yakla?Ÿımın bir gerekçesi bizim askeri gücümüzü kullanmak veya kullanaca?Ÿımız, izlenimi verme merakı veya alı?Ÿkanlı?Ÿımız idi. Uzun diplomatik çabalar, sabır isteyen müzakeler yerine, pazularımızı göstermek daha kolayımıza gelirdi veya o günlerin diplomasi anlayı?Ÿı böyle idi.

?

Ancak bu tutum, Türkiye?’nin tetik meraklılı?Ÿından çok kom?Ÿularının yakla?Ÿımından da kaynaklanıyordu.

?

Suriye ile PKK kavgası, Irak ile su kavgası, Ermenistan ile soykırım kavgası, Kıbrıs ile bilinen kavga ve nihayet Yunanistan ile Ege kavgası ya?Ÿandı?Ÿı yıllardı.

?

1995 yılında ?“Casus Belli?”? böyle bir ortamda, ilk defa sadece siyasi demeçlerde de?Ÿil, Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilen bir deklarasyonla duyuldu.

?

Birle?Ÿmi?Ÿ Milletlerin ünlü Uluslararası Deniz Hukuku ?anla?Ÿması Yunanistan tarafından kabul edilmi?Ÿti. Bu anla?Ÿma, karasularının 12 mile çıkarılmasına imkan sa?Ÿlıyordu. Yani, Yunanistan isterse Ege?’de karasularını bugünkü 6? mil?’den 12 mile çıkarabilecekti. Uluslararası hukuk açısından, buna hak kazanıyordu.

?

Yunan hükümeti, anla?Ÿmayı imzalarken bir açıklama yaptı. Uluslararası hukuk açısından Ege?’de karasularını? 12 mile çıkartma hakkı oldu?Ÿunu, ancak bu hakkını kullanmadı?Ÿını, ilerde gerekirse veya isterse kullanabilece?Ÿi mesajını verdi.

?

Bu açıklama Ankara?’yı çok rahatsız etti.

?

Tam o sıralarda Yunanistan, resmi politika olmasa dahi, PKK?’ya destek? verdi?Ÿi izlenimini hiç saklamıyor, Atina?’da PKK yanlıları sık sık Türk Büyükelçili?Ÿi önünde gösteri yapıyorlar, PKK?’lıların ya?Ÿadıkları kamplar artıyor, Yunanlı eski-yeni politikacılar ?–calan?’ı Bekaa vadisinde ziyaret ediyorlardı.

?

Bir yandan, Ege?’de 12 mil tehdidi, öte yandan PKK ile flört, Türk-Yunan ili?Ÿkilerindeki gerginli?Ÿi artırmı?Ÿtı.

?

İ?Ÿte bu ortamda , TBMM Genelkurulu ortak bir açıklama yaptı:

?

?“ Türkiye Büyük Millet Meclisi, Yunanistan Hükümeti?’nin? Lozan?’la kurulmu?Ÿ dengeyi bozacak biçimde Ege?’deki karasularını 6 milin ötesine çıkarma kararı almayaca?Ÿını ümit etmekle birlikte, böyle bir olasılık durumunda ülkemizin hayati menfaatlerini muhafaza ve müdafaa için Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti?’ne, askeri bakımdan gerekli görülecek olanlar da dahil olmak üzere, tüm yetkilerin verilmesine ve bu durumun Yunan ve Dünya kamuoyuna dostane duygularla duyurulmasına karar verilmi?Ÿtir.?”

?

Bu açıklama, Türk hükümetine moral destek vermekten ba?Ÿka bir?Ÿey? de?Ÿildi, ancak ili?Ÿkileri daha da gerdi.

10 YIL SONRA

MANZARA BAMBA?žKA

?

Aradan 10 yıl geçti.

?

Bugün manzara artık çok farklı.

?

Yunanistan zor dahi olsa PKK yakla?Ÿımını de?Ÿi?Ÿtirdi ve daha da önemlisi, kendi kendiyle hesapla?Ÿmayı bildi. Türkiye?’yi eskisi gibi ?“tehdit?” olarak görmekten vazgeçti. Eskiden Avrupa Birli?Ÿine yakınla?Ÿmasını dahi engellerken, ?Ÿimdi Katılma Müzakerelerine? ba?Ÿlama tarihi verilmesi için en çok u?Ÿra?Ÿan? ülke oldu. Kıbrıs?’ta çözümü zorla?Ÿtırmamaya? özen gösterdi.

?

?–zetle, Türk-Yunan ili?Ÿkileri artık yepyeni bir havaya girdi. Kar?Ÿılıklı silahlanma yarı?Ÿı, büyük oranda bırakıldı. İki ülke ba?Ÿbakanı birbirlerini sık sık ziyaret ediyorlar, kucakla?Ÿıyorlar,

?

Ne Yunanistan?’da, ne de Türkiye?’de artık? sert demeçler vermek, tehditlerde bulunmak ve gerginli?Ÿi arttırmak prim yapıyor. Her iki toplum barı?Ÿın tadını tattı ve tekrar eski gerginliklere geri dönülmesi istenmiyor.

?

Bu arada Türkiye, 3 Ekim?’de AB ile katılma müzakerelerine ba?Ÿlayacak. Bu müzakerelerin olumlu sonuçlanmasının en önemli ko?Ÿullarından biri de, kom?Ÿularla sorunların çözülmesi.

?

SAVA?ž TEHDİDİ

NEYE YARIYOR?

?

Böyle bir ortamda, ne Yunanistan Ege?’de karasularını 12 mile çıkartabilir, ne de Türkiye Yunanistan?’a sava?Ÿ açabilir.

?

?O zaman, TBMM?’nin 8 Haziran 1995 tarihli, sembolik anlamı olan ünlü çalı?Ÿmasının ne önemi var?

?

Bence artık hiçbir önemi ve etkisi yok. Ka?Ÿıt üstünde kalmı?Ÿ, eski günleri hatırlatan bir anı...

?

O zaman, TBMM?’nin bu deklarasyonunu iptal etmesi veya ko?Ÿullar kar?Ÿısında geri çekti?Ÿini açıklaması ili?Ÿkilere ne etki yapar?

?

Bence, Karamanlis hükümetine ve Yunan kamuoyuna, 17 Aralık öncesi ya?Ÿananlar ve karar sırasındaki tutumlarından duyulan memnuniyet gösterilmi?Ÿ, son derece önemli ve güçlü bir mesaj verilmi?Ÿ,? Ege sorunlarının çözümünü öngören müzakerelere yeni ivme kazandırılmı?Ÿ olur.

?

Avrupa birli?Ÿine Türkiye?’nin hem Yunanistanla sorunları, hem de Kıbrıs?’ı çözmek konusundaki ciddiyeti gösterilmi?Ÿ olur.

?

Bu öneriye kar?Ÿı çıkanların ne söyleyeceklerini ?Ÿimdiden duyuyor gibiyim: ?“Yunanistan, 12 mile çıkmayaca?Ÿı güvencesini vermedikçe, biz neden geri adım atalım. TBMM?’nin açıklaması, Yunanistan?’ın açıklamasını dengelemek için yapılmı?Ÿtı. Neden tek taraflı ödün verelim??” diyeceklerdir.

?

BU ?–D?œN DE?žİL,

BİR JEST?’TİR

?

Böyle bir adımı, ödün olarak görmememiz gerekir. Zira ödün ile ilgisi yoktur. Olsa olsa ho?Ÿ bir jestten öteye gitmez. Ancak çok etkili bir jest olacaktır.

?

Ayrıca, AB Yunanistan?’a 12 mil adımını attırmayaca?Ÿı gibi, Türkiye de böyle bir olasılıkta sert tepki göstermekten vazgeçece?Ÿini söylemi?Ÿ olmayacaktır. TBMM kararı yerinde? kalsa da, geri alınsa da, Türk hükümetleri gösterecekleri tepki konusunda serbesttirler.

?

Gelin, bu konuyu tartı?Ÿalım.

?

Artık yeni bir sayfa açalım.

?

Sadece Casus Belli?’den vazgeçmemeyi de?Ÿil, kırmızı listelerimizi de bırakalım...

?

Devamı yarın...