NASIL M?œZAKERE ETTİLER? -2
PETER BALANZS
?
?“AB ile futbol de?Ÿil rugby oynayacaksınız?”?
?
Macaristan yakla?Ÿık be?Ÿ yıl süren müzakere sürecin ardından AB?’ye üye oldu. Müzakerelerin ba?Ÿında masaya 150 ek taleple oturan Macaristan sonra bu listeyi 50 ile sınırladı ve birli?Ÿe girdi. Müzakere ekibinin ba?Ÿında Peter Balazs vardı. Balazs en? deneyimli müzakereci olarak görülüyor. Bir dönem Devlet Bakanı da olan Balazs Türkiye ile müzakerelerin önceliklerden çok daha farklı olaca?Ÿını anlattı:
?
- AB?’de bir de?Ÿi?Ÿim oldu. Biz artık futbol maçı oynamıyoruz. Futbolu 11 oyuncuyla oynarsınız, sahada ne olup bitti?Ÿini görebilirsiniz. Sistem de açıktır. Bütün maçı seyredersiniz. Ama ?Ÿimdi yirmi be?Ÿ oyuncuyuz. artık futbol oynamıyoruz. büyük bir yı?Ÿın oldu?Ÿu zaman topu ya da yüzlerini bile göremiyorsunuz. Farkı bu.
?
- Ayrıntılara son derece dikkat edilmeli. AB yasalarını iyi analiz etmeniz lazım. Analiz ederken kendi durumunuzu AB İle kıyaslamanız çok yararlı olacaktır. Sabırlı olun, acele etmeyin. Artık futbol oynamıyorsunuz. O yüzden zamanı 90 dakika olarak sabitleyemezsiniz. Tenis oynamanız lazım
?
- AB?’de ?Ÿu an bir grup dinami?Ÿinin ?Ÿekilleniyor. Yakın zamanda Romanya ve Bulgaristan da kulübe katılacak.? Karar verme süreçleri konusunda yeni pratik önlemler bulmalıyız.
?
- Katılım müzakereleri çok iyi organize olmu?Ÿ durumda. Siz önce komisyonun yarısıyla müzakere ediyorsunuz. Son a?Ÿamaya gelindi?Ÿi zaman bireysel olarak üye ülkelerin menfaatleri ortaya çıkar. Ama çok uzun bir süre boyunca tek bir Avrupa pozisyonuyla kar?Ÿıla?Ÿırsınız. ?–zellikle pasta payla?Ÿıldı?Ÿı zaman, hepsi aynı pastadan iyi bir parça almaya çalı?Ÿtı?Ÿı zaman müzakere kızı?Ÿır.
?
- ?œlkelerin her biriyle normal ili?Ÿkileri var. Türkiye, Almanya, Fransa ile ve tüm üye ülkelerle düzenli konu?Ÿmalar, tartı?Ÿmalar yapacak. Ama sıra AB?’ye girmeye gelince ?“ Siz bunu alırsanız bana daha az kalacak?” diyebilirler. O zaman menfaat çatı?Ÿmaları ortaya çıkacak. Bunlar do?Ÿal, çözülebilir. Türkiye ba?Ÿta bütçe katkı yapan bir ülke olmayacak. Bu AB için bir sorun. AB?’deki pasta payla?Ÿılırken belli ?Ÿeyleri gözden çıkarıyorsunuz. Parçalar küçüldü ama pasta büyümüyor.
?
- T?œRKİYE?’NİN BOYUTU ZORLUK YARATABİLİR-
?
- Türkiye?’nin boyutu zorluk yaratabilir. Di?Ÿer ülkeler küçük ülkelerin farkına bile varmıyor. Macaristan'ın tamamının nüfusu İstanbul'un nüfusundan az. Türkiye?’nin boyutu kritik kitlenin ötesinde. AB?’de temel mekanizmaları de?Ÿi?Ÿtirebilir. Bütçeler? Türkiye?’nin katılımından sonra göz önüne alınmalı. E?Ÿer AB'yi dı?Ÿ dünya ile eri?Ÿilebilir, açık, esnek, rekabetçi hale getirmek istiyorsak dı?Ÿ dünyayla, bütün bu sorunları çözmemiz lazım.
?
- Din faktörü özellikle Türkiye'nin durumunda sorun olmaz. Türkiye İslam dünyasında en modernle?Ÿmi?Ÿ ülke. Türkiye bu ?Ÿekilde devam ederse ba?Ÿarır.
?
- Do?Ÿu geni?Ÿlemesinde daha ikinci günde çok büyük bir i?Ÿçi hareketi ba?Ÿlayaca?Ÿı dü?Ÿünülüyordu. Ama olmadı. İnsanlar evlerinde kalmayı tercih ediyorlar. Türkiye?’de istihdam konusunda bazı sorunlar var. Ama benzer i?Ÿsizlik düzeyleri Fransa ve Almanya'da da var. O yüzden birbirimize kar?Ÿı dikkatli olmalıyız. Herkesin sorunlarına saygı göstermeliyiz. AB içerisinde göç sorunu üçüncü bir ülkeye kıyasla? daha iyi çözülebilir. O yüzden büyük bir sorun olaca?Ÿını zannetmiyorum.
?
-? Kendinize ?Ÿunu sorun. Standartlar, insan hakları, demokrasi, Kopenhag kriterleri yönünden yeterince iyi misiniz? E?Ÿer tam hazır de?Ÿilseniz sorun bir ?Ÿekilde ortaya çıkar. İkincisi çok uzun bir süre boyunca kuralların, AB yasalarının bölüm bölüm kabul edilmesinde. Kulübe katılmak istiyorsanız uyum sa?Ÿlamak zorundasınız. ?‡ünkü bu sizin tercihiniz. Her yeni gelen için durum böyle.
?
- Türkiye ile müzakereler sırasında büyük bir esneklik olması lazım. Türkiye?’deki insanlar müzakereler konusunda iyi sonuçlar bekliyor ama Fransa, Hollanda ve İsveç'teki insanlar da kendi menfaatlerini korumak istiyorlar. Bence son geni?Ÿleme bile henüz hazmedilmi?Ÿ de?Ÿil. AB finansmanında çatı?Ÿmalar, sorunlar ortaya çıkıyor. Bütçe hala tartı?Ÿmalı. Hizmetlerin serbest dola?Ÿımında sorun var. Sermaye dola?Ÿımı konusunda bazı ülkeleri tedirgin ve mutsuz.
?
-MEDYA SABIRSIZ OLMAMALI-
?
- Medya ülkenin menfaatleri için sabırsız olmamalı. Ama en sonuna kadar bekleyelim, ondan sonra görelim Türkiye?’ye neyi getirece?Ÿini.
?
- ?œye olmak istiyorsanız o zaman belli kurallar oldu?Ÿunu kabul etmeniz lazım. ?‡evre koruma, atık suyun arıtılması gibi konular birer birer kar?Ÿıla?Ÿtırıyor. Bu çok fazla maliyet getiriyor. ?–zel sektör veya kamu sektörünün bu parayı ödemesi lazım. Kendi durumunuza bakmanız lazım. AB tek bir pazar ve kendine özgü yasaları var.?
?
- Macaristan?’da yabancıların mülk edinmesi, çalı?Ÿan i?Ÿçilerin serbest dola?Ÿımı konusunda da sorun oldu. Yabancı yatırımcılara verdi?Ÿimiz vergi te?Ÿvikleri konusunda ise bir kırılma noktası ya?Ÿadık. ?œyeli?Ÿi askıya alma noktasına geldik. Sorun müzakerelerin bitmesinden birkaç hafta önce çözüldü. AB gereksinimleri ve bizim gerçeklerimiz arasında çok büyük fark vardı.
?
- ?œlke içinde de bir müzakere olacak. AB normları da bunun arkasında. Duvara yazılı. Ama daha sonra kendinizi iyi hissedeceksiniz. Yüksek normlara ula?Ÿacaksınız.
?
- E?Ÿer AB kendisini Türkiye?’yi de içine dahil etmek için esnek ve açık hale getirebilirse o zaman Türkiye?’nin katılımı AB?’ye ne zaman olursa temel bir de?Ÿi?Ÿiklik getirecek. Bir uyum, adaptasyon daha büyük bir ülkeler çevresi olacak. Aynı zamanda bütün yapıda daha fazla rekabet ortaya çıkacak.
?
-? Artık AB kafasıyla dü?Ÿünün. Birlikte dü?Ÿünelim. ?‡ünkü sorun çözmemiz lazım. Sorunlar her iki taraf için önemli. Yalnızca Türk olarak dü?Ÿünmeyin. Sadece müzakere yoktur. Masada oturalım, ulusal çıkarlar için mücadele etmeyelim. Daha büyük bir Avrupa'nın nasıl i?Ÿleyece?Ÿini birlikte bulalım.
