AVRUPA İLE KÜLTÜR

FARKIMIZ BÜYÜK MÜ?

Avrupa’da yayınlanan her makale, her TV programında, her konferas veya kollog’da sürekli aynı cümle ile karşı karşıya kalıyoruz:

“Türklerle Avrupalılar arasında büyük kültür farkı var”

Bizler, bu cümleyi genelde “Türkler Müslüman, oysa Avrupa Hristiyan” diye okuduk.  Farkımızı sürekli biçimde dinimize bağladık. Müslümanlığımızın  böyle bir fark yarattığına inandık. Oysa, ben ayrı düşünüyorum.

Evet, din farkımız var. Ancak “kültür farkı” denilen kavramın küçük bir bölümü Müslümanlığımızla   anlatılabilir. Asıl önemli ve büyük bölümü, tamamen eğitim şeklimizden kaynaklanıyor. Bu fark, kişisel tutumumuz, alışkanlıklarımız, inançlarımız ve mantık yapımızdan geliyor. Biz başka, onlar başka türlü davranıyorlar.

Son Avrupa Birliği tartışmaları sırasında bu fark açıkça ortaya çıktı.

Gözleyebildiğim kadarıyla size bu farkın bir bölümünü anlatmak isterim...

DAVRANIŞIMIZ FARKLI

En temel farklardan biri, bizim ve onların müzakare  etme alışkanlıklarından kaynaklanıyor.

-          Bizler müzakerelere genelde hazırlıksız girer, herşeyi son dakikaya bırakırız. Görüşmelerde hemen “kırmızı çizgilerden” söz ederiz. Çıtamızı  çok yükseklere  koyar, ardından, indirmemiz gerektiğinde de, bu defa “ödün veriyoruz” diye dövünüyoruz. Ruhumuzda, “uzlaşı” diye birşey yoktur. Eğitim şeklimizden  olacak, uzlaşıyı kötü bir sonuç olarak görürüz. Sadece, kendi çıkarımızı düşünürüz. Karşımızdakinin de sorunları olabileceğini, onlarında belirli oranda tatmin edilmeleri gerektiğini düşünmeyiz...

Avrupalı ise,  tam tersine uzlaşı arar. Hem kendinin, hem de karşısındakinin kazanması gerektiğini bilir. Önceden iyi hazırlanır ve önceliğini saptar. O zaman da ayrıntılarda kaybolmaz. Özellikle Avrupa’nın herşeyi uzlaşıya  bağlandığı için, çıtasını abartılı yere koymaz.  Kırmızı çizgilerden söz etmez.

-          Biz her müzakereye bir Çanakkale Savaşı mantalitesi ile gireriz. Söylemimiz “haklı davamızı anlatmak”,  çoğu zamanda “muzaffer olduk mu?” cümleleriyle doludur. Yüksek sesle konuşuruz. Kolay sinirleniriz. Karşımızdaki  kişilere tepeden bakan, kolay suçlayan bir yaklaşımımız vardır. Biraz beklentilerimizi  bulamayınca hemen karşımızdakini  kaba şekilde suçlarız. Kendimizi hiç sorgulamaz, suçu karşı cephedekilere atarız.

Avrupalı ise, müzakereleri bir aile içi pazarlık olarak görür. Orada yüksek sesle konuşulmaz. İnciltici sözlerden kaçılır. Çıkarlarının çatıştığı bir liderle  yarın yine bir araya geleceklerini bildiklerinden dolayı dikkatli  davranırlar.

-          Oturup kalktığımız yere pek dikkat etmeyiz. Kurallara uymamaya alışmışızdır. Aksine, kural  tanımamayı (örneğin, yasak olmasına rağmen fosur fosur sigara veya puro içmek, hatta bir  otel lobisinde kültablası aramak yerine, yere atıp ayağımızla ezmek gibi) adeta bir üstünlük, ayrıcalık gibi görürüz.

Avrupalı ise, ister şöhret, ister Başbakan olsun kurallara uyar. Sınırlarını çok iyi bilir. Abartılı davranmaz.

-          Bizim medyamız, hiçbir sınır ve kısıtlama, kural tanımaz. Kameramanlar, foto muhabirleri adeta terör estirirler. Hiçbir basın toplantısı yoktur ki, belirli kurallar içinde geçsin.

Avrupalı medya, kurala uymadığı anda, afaroz edilir. Herşeyin sınırı vardır. Ve hiçbir şekilde aşılmamaya çalışılır.

-          Bizde özellikle Bakan ve Başbakanlar arkalarında kuyruklu yıldız gibi takılmış bir refakatçi grubuyla yürür. Bunun 5-6 kişilik  bölümü  koruma, diğer büyük bölümü milletvekili veya şakşakçılardır.  İkinci bölüm yapışık kardeşler gibi yürürler. Birbirleriyle itişme pahasına kendini gösterme , kamera görüntüsüne girme yarışı yaparlar. Sırf liderle olabilmek için 10 kişilik asansöre 15 kişi girmek ve tehlikeyi göze almak, basın toplantılarına partililerin girip tezahürat yapmaları, alkışlamaları son derece doğal karşılanır.

Avrupa’daki Bakan veya Başbakan arkasında 1-2 kişiye geçmeyen en yakın yardımcıları ve toplantı salonlarında  ya korumasız veya 1 korumayla dolaşırlar. Arkalarında taraftar olmaz. Basın toplantılarına da taraftar sokulmadığı gibi, gazeteciler lideri alkışlamaz.

İŞTE BÜTÜN BUNLAR

BRÜKSEL’DE YAŞANDI

İşte yukarıda saydığım farklılıkların hepsi son 2-3 hafta, başka Brüksel olmak üzere, çeşitli AB başkentlerinde yaşandı. Üstelik, AB yetkililerinde  acı bir tad bıraktı. Kaygılar arttı.