Kıbrıs görü?Ÿmelerinin pazarlık bölümü ?Ÿimdi ba?Ÿlıyor. E?Ÿer Klerides, AB üyeli?Ÿini cepte keklik görür ve ona göre tutum alırsa, çok hata eder. AB ba?Ÿkentlerindeki hava de?Ÿi?Ÿiyor.
Kıbrıs görü?Ÿmelerinin ilk bölümü bitti.
Bu süreçte taraflar ?çözüm ? denince ne kastettiklerini ortaya koydular. Kendi açılarından ideal çözüm formülünün ne olması gerekti?Ÿini birbirlerine anlattılar.
Türk tarafı, iki ayrı egemen devlet kurulmasını, bu iki devletin zayıf yetkilerle donatılmı?Ÿ bir federal devlet ?Ÿapkası altında; dı?Ÿ dünyaya kar?Ÿı ise tek bir hüviyetle çıkması fikrini sürdürdü.
Rum tarafı, federal devlet yetkilerinin güçlü olmasını, iki bölge'nin yetkilerinin zayıf olması görü?Ÿünü tekrarladı.
?–zetlemek gerekirse, eski tas eski hamam, birbirlerini denediler, elense çektiler ve ayrıldılar.
?žimdi ikinci dönem görü?Ÿmeler ba?Ÿlayacak.
Bu defa gerçek pazarlıklara girilmesi bekleniyor.
Denkta?Ÿ ve Klerides'in bilmeleri gereken en önemli nokta, eskisi gibi ?sadece benim istedi?Ÿim olmalı? tutumunu sürdürdükleri taktirde, treni kaçıracaklarıdır.
Ancak bu treni kaçıranlar kendileri olacaktır. Zira böyle bir olasılıkta araya büyükler girecektir. ABD ve AB harekete geçecektir. Kimseyi tatmin etmeyecek çözümler üreteceklerdir. Ankara ile Atina büyük baskı altına alınacak ve Batılı güçlerin çözüm formülünün kabul edilmesi kavgası ba?Ÿlayacaktır. Böyle bir durumun sorumlusu da iki lider olacaktır.
Kıbrıs sorunu önümüzdeki aylarda ?Ÿu veya bu ?Ÿekilde çözülecektir.
Ya taraflar anla?Ÿacaklar ve birlikte AB'ye tam üye olacaklar. Bu ?Ÿekilde Ege'de barı?Ÿ kurulacak veya bölgedeki gerginlik artacaktır. Karga?Ÿa, gerilim daha fazla askeri harcama ve büyük ekonomik kayıplar ya?Ÿanacaktır. Hem biz, hem de Yunanlılar büyük zararlara u?Ÿrayaca?Ÿız.
Bu açıdan baktı?Ÿımızda, Kıbrıs'ta çözüm arayı?Ÿlarının, sadece Denkta?Ÿ ve Klerides'e bırakılamayacak kadar hayati oldu?Ÿu ortaya çıkmaktadır.
BİRİLERİ BU KONUYA SAHİP ?‡IKMALILARDIR?
1960'ta çözüm, dönemin iki Dı?Ÿi?Ÿleri Bakanı Zorlu ile Averof'un BM kafeteryasında, bir sigara paketi üstüne küçük notlar alarak ba?Ÿlattıkları pazarlık süreci sonunda bulunmu?Ÿtur. Menderes ile Karamanlis , daha önce Atatürk ile Venizelos'un yaptıkları gibi, kar?Ÿılıklı ödünlerle sorunu a?Ÿmı?Ÿlardır.
Bugün de bir ?Ÿans vardır.
Atina'da Simitis gibi, gerçekçi ve ülkesinin uzun vadeli çıkarlarını, AB'de ve ekonomik zenginle?Ÿmekte gören bir ba?Ÿbakan vardır. Türkiye ile iti?Ÿmekte ve gerilimde de?Ÿil.
Ankara'da, gerçekçi yakla?Ÿımlarıyla ön plana çıkan Ecevit ve ona hayati destek veren koalisyon ortakları.
Simitis ile Ecevit'in tek zorlukları, her iki taraftaki radikal muhaliflerdir. Yılların alı?Ÿkanlıkları, ulusal onur söylemi arkasına saklanarak politika yapmak ve kaybedilmek istenmeyen avantajlar için direnen kesimler?
Türkiye ve Yunanistan, geleceklerini Kıbrıs ipote?Ÿi altına almak istemiyorlarsa harekete geçmek zorundadırlar. Ba?Ÿkentlerde birilerinin Kıbrıs'a sahip çıkmaları ve sahayı sadece Denkta?Ÿ ile Klerides'e bırakmamaları gerekmektedir.
2'NCİ ANAHTAR RUMLARIN ELİNDE?
Kıbrıs çözümünde iki anahtar vardır.
Biri Türklerin, di?Ÿeri Rumların elindeki.
Türk tarafının, nasıl ?her istedi?Ÿim aynen kabul edilmelidir? dememesi gerekiyorsa, Rum tarafının da ?Ada'daki gerçekleri kabullenmesi? gerekmektedir.
İki ayrı devlet'in (egemen olmaları ?Ÿart de?Ÿil) kendi kendini yönetece?Ÿi, birinin di?Ÿerinin i?Ÿlerine karı?Ÿmayaca?Ÿı ve her ikisinin birlikte olu?Ÿturacakları zayıf yetkilerle donatılmı?Ÿ bir federal yapıdan ba?Ÿka çözüm olamaz.
Denkta?Ÿ, önemli bir adım atarak çözüme giden yolu açmı?Ÿtır. ?žimdi sıra Klerides'tedir., 1974 öncesine dönü?Ÿün imkansızlı?Ÿını artık kabul etmeli ve bugünkü gerçekleri yansıtacak bir çözüm ile ortaya çıkmalıdır.
E?Ÿer Rum tarafı, ?Nasıl olsa AB üyeli?Ÿini garantiledik. Atina arkamızdayken, neden ödün verelim? mantı?Ÿı ile hareket ederse, hepimiz kaybederiz. ?œstelik Klerides yanılmı?Ÿta olur.
Denkta?Ÿ'ın ön ko?Ÿulları kaldırmasından bu yana AB ba?Ÿkentlerinde ve Brüksel'deki hava de?Ÿi?Ÿmeye ba?Ÿlamı?Ÿtır. ?žimdi gözler Rumlara dönmekte ve onların atacakları adımlar daha dikkatli biçimde incelenmektedir.
AB komisyonunun Kıbrıs konusunu yakından izleyen üst düzey bir yetkilisinin, bana ?Rumlar, tam üyel?Ÿi cepte keklik gibi görürlerse çok hata ederler? demesi bo?Ÿuna de?Ÿildir.
Kıbrıs'ı iç politika çeki?Ÿmeleri ve içi bo?Ÿ güç gösterilerine heba etmememiz gerekir.
* * *
KOMİKLİ?žİN BU KADARI DA FAZLA?
Son günlerde ben dahil kimi gazetecilerin, AB Büyükelçisi Karen Fogg ile yazı?Ÿması, bazı kö?Ÿe yazarlarının moda konusu oldu. AB aleyhtarı cephe tarafından ba?Ÿlatılan bu ?Ÿantaj kampanyasının amacı belli. İnsanları korkutmak, lekelemek ve susturmak. Ancak ba?Ÿarılı olamayacaklar.
Yarınki yazımda benden bir açıklama bekleyen okurlarıma Karen Fogg'a neden haber gönderdi?Ÿimi, adı geçen e-mail'lerde neyin tartı?Ÿıldı?Ÿını ve Fogg'un bana neden sweetheart dedi?Ÿini anlataca?Ÿım.
?‡o?Ÿunuza bu tip bir yazı komik gelebilir. Ancak ne yapalım ki komik bir ortamda, komik insanlarla, komik konuları tartı?Ÿıyoruz. İlgileniyorsanız yarın yine bu kö?Ÿede bulu?Ÿalım.
