312 ve 159 uncu maddeler, AB' ye uyum sa?lamak için de?i?tiriliyor. Tasarı bu haliyle çıktı?ı taktirde, hiçbir i?e yaramaz. Tam aksine, daha da mu?lak, her yana çekilebilir bir duruma giriyor. Göreceksiniz, bir süre sonra yeniden de?i?tirmek zorunda kalaca?ız.
Türkiye kendini Avrupa standartlarına uydurabilmek için hızla mesafe almaya çalı?ıyor. Adeta bir maratona çıkmı? gibiyiz. Mart ayına kadar yeni bir demokrasi paketi Meclis' ten geçecek. Bunların ba?ında da, ceza yasasının 312 ve 159' un maddeleri geliyor.
Amaç, yapılacak de?i?ikliklerin Avrupa İnsan Hakları sözle?mesine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararlarına uyum sa?laması.
Uyum sa?lamak istedi?imiz anlayı?, Fikir ?zgürlü?ü ile Terör suçunu birbirinden ayırıyor, ülkenin laik sistemini ve bütünlü?ünü koruma çabası ile Fikir ?zgürlü?ü arasında kesin bir çizgi çiziyor.
Avrupa' daki Fikir ?zgürlü?ü anlayı?ı çok açık. Buna göre, insanlar görü?lerini istedikleri gibi açıklayabilirler. İstedikleri konuda istedikleri ele?tiriyi getirebilirler.
Somut bir örnekten hareket edelim:
Bu anlayı?a göre, insanlar ?Türkiye' de Ege' liler ba?ımsız bir devlet kurmalıdır? diyebilirler ve bu suç sayılmaz. Bu yakla?ım fikir özgürlü?üdür. Ancak aynı ki?iler ? Ey Ege'liler ayaklanın, silahlanın ve hakkınızı arayın. Ba?ımsız devletinizi kurmak için eylemler yapın.? derlerse, halkı ayaklanmaya, silah kullanmaya, yani teröre te?vik ettiklerinden dolayı suç sayılır ve cezalandırılırlar.
Durum böylesine açıkken, bakın bizim yapmak istedi?imize...
312' nin YENİ DURUMU HALA MU?LAK
Geçmi? yıllarda, Türk Ceza yasasının 312 inci maddesi iki nedenle konmu?tu. Biri Kürt Milliyetçili?i ve Terör eylemlerini engellemek, di?eri de İslamcı hareketlerin sindirilmesiydi. Bu yasa ile ülkenin laik sistemi ve bütünlü?ü korunacaktı.
Madde' nin en önemli bölümü ?öyleydi:
? Halkı sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılı?ı gözeterek kin ve dü?manlı?a açıkça tahrik eden kimse 1 yıldan 3 yıla kadar hapis...?
Yukarda yazılmı? haliyle madde öylesine mu?laktı ki, günün havasına, esen rüzgarlara, politik ortama göre farklı ?ekillerde uygulandı. Her yargıç kendine göre yorumlayıp karar verdi. Fikir tartı?maları, ele?tiriler dahi, yargıçlar tarafından- ki?ilere göre de?i?erek- adeta zorlanarak cezalandırıldı. Bunun adına da ? terörle mücadele ?dendi. Adalet Bakanı Türk dahi, bir 32. Gün programında bu maddenin abartılı ?ekilde yorumlandı?ını söylemek zorunda kalmı?tı. 312' nin uygulanması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından da sürekli ele?tiri konusu oldu. Türkiye de, AB' ye bunu de?i?tirece?i ve İnsan Hakları Sözle?mesine tam uyum sa?layaca?ı sözü verdi.
Bu sözü yerine getirmek için hazırlanan taslaktaki de?i?iklik de ?öyle;
? Sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılı?ına dayanarak insanları birbirine kar?ı kamu düzenini bozma olasılı?ını ortaya çıkaracak bir ?ekilde dü?manlı?a veya kin beslemeye alenen tahrik eden kimseye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis...?
Aynı unsurlar devam ediyor. Eklenen ? kamu düzenini bozma olası?ını ortaya çıkaracak ?ekilde, dü?manlı?a veya kin beslemeye alenen tahrik eden...? cümlesi. Eskiyle kar?ıla?tırıldı?ı taktirde bir nebze daha somutla?mı?. Ancak, yine de yeterince net ve açık de?il. Yine mu?lak. Yine Fikir ?zgürlü?ü ile ?teröre te?vik? fiili iç içe girmi?. Yine yargıçlar tarafından istenilen yöne çekilecek. Esen rüzgar veya ortama göre ceza da?ıtılacak.
159' DA, DURUM DAHA DA A?IRLA?TIRILIYOR...
159' uncu madde, Türklü?ü, Türk Milletini, Meclis' i, Asker ve Polisi, Bakanlar kurulu ve Adliyeyi tahkir ve tezyif edenlere getirilecek cezalarla ilgili. Bu madde, ele?tiri ile tahkir ve tezyif arasında hiçbir çizgi çizmedi?inden, bundan önceki uygulamalarda, ele?tirisel söz ve yazılar ?devlete hakaret etti? diye cezalandırıldı?ından dolayı de?i?tirilmesi gerekiyordu.
?imdi önümüze gelen taslak, eski duruma göre daha da a?ır, daha da mu?lak.
?rne?in, biri çıkıp ? bizim mahalledeki karakol hiçbir i?e yaramıyor, kaldırılmalı ve ekipler la?vedilmeli? dese, bu sözün Türk ordusuna ve Türk polisine kar?ı bir hakaret olarak nitelendirilip cezalandırılmasına imkan sa?lıyor.
Nerede kaldı ele?tiri ?
Nerede kaldı Fikir ?zgürlü?ü ?
Ele?tiri olarak söylenmi? sözlerle, hakaret arasındaki çizgi nerede ?
Avrupa'daki anlayı?a , İnsan Hakları Mahkemesinin kararlarına ne oranda uyum sa?lanabilir, bilinmiyor. ?rne?in, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesindeki Türk yargıç Rıza Türmen, özellikle 312 konusunda ?yeni tasarının eskiye oranla daha iyi oldu?unu? söylüyor. Ba?kaları ise, tam aksini iddia ediyorlar.
Ortada gözle görülen unsur, Türkiye' nin hala belirsizlik sisi içinde ya?amayı, mu?laklı?ı tercih etti?idir.Netlikten, açıklıktan neden korkuldu?unu anlamak da imkansız.