ABD UZAKLA?žIYOR,

AB YAKINLA?žIYOR

Son geli?Ÿmeler, Türkiye?’nin genel anlamda Batı ile ili?Ÿkilerinde önemli de?Ÿi?Ÿimler ya?Ÿanmaya ba?Ÿlanaca?Ÿını gösteriyor.

Irak?’ın istilasından önce, Türkiye?’nin Batı dünyası ile ili?Ÿkileri, bir yandan ABD öte yandan da AB?’ye dayanıyordu.

Bu iki dayanak arasında bir rekabet olmasa dahi, Türkiye?’nin AB?’ye tam üyelik giri?Ÿimi, Türkiye?’deki bazı muhafazakar çevreler tarafından ?“Ne gerek var? AB tarafından itilip kakılaca?Ÿımıza, ABD ile daha da yakınla?Ÿır, Washington ile Stratejik İ?Ÿbirli?Ÿini geni?Ÿletiriz?” yorumları artar olmu?Ÿtu.

Türkiye?’de politikaları olu?Ÿturan sivil-asker çevreler de? AB ve ABD ile belirli bir denge kurmayı dü?Ÿünüyorlardı. AB?’ye tam üyelik gerçekle?Ÿmemesi durumunda, Batı ile ili?Ÿkiler daha fazla ABD?’ye dayandırılacaktı.

Ancak her?Ÿey, ABD?’nin Irak?’a müdahelesi ile de?Ÿi?Ÿti.

?–nce tezkerenin reddi, ardından gelen sert ele?Ÿtiriler ve nihayet Kuzey Irak?’taki durum, Türk-ABD ili?Ÿkilerinin bundan böyle, hiçbir zaman eskisi gibi olamayaca?Ÿını göstermeye yetti.

Stratejik İ?Ÿbirli?Ÿinin, zaten zorla doldurulan içeri?Ÿi kalmadı?Ÿı gibi, artık lafı dahi edilmez oldu. Washington Türkiye?’ye eski ko?Ÿulsuz güvenini artık ta?Ÿımıyor.

Türkiye?’nin ABD?’ye kar?Ÿı güvensizli?Ÿi de giderek artıyor. Zaten Kürt sorunu nedeniyle Amerikalılara kar?Ÿı fazla ortaya atılmayan? bir ku?Ÿku vardı. Hele son geli?Ÿmelerle birlikte, ku?Ÿku ve kaygılar daha da arttı.

?–zetlemek gerekirse, Türkiye?’nin üstündeki ABD ?Ÿemsiyesi giderek delindi. Kar?Ÿılıklı güvensizlik, Türkiye?’nin sırtını ABD?’ye yaslayamayaca?Ÿı bir ortam yarattı.

Ayrıca, artık ABD?’de de?Ÿi?Ÿti. Eskisi gibi süper güç de?Ÿil, bütün dünyaya hükmeden Hipergüç durumuna girdi.

Bush yönetimi, ba?Ÿkalarına oldu?Ÿu gibi, Türkiye?’ye de tepeden bakan, ?“size fazla ihtiyacımız yok?” yakla?Ÿımını benimseyen, ?“benden izin almadan bir?Ÿey yapamazsınız?” mesajı veren bir tutum takındı. Bunun da hiç de?Ÿilse önümüzdeki 5 yıl? de?Ÿi?Ÿmesinin çok zor olaca?Ÿını bilmekte yarar var.

Türkiye ABD?’nin yine yakın müttefi?Ÿi sayılacak, ancak ili?Ÿkilerde eski sıcaklık kalmayacak.

Aramıza belirli bir mesafe girecek.

Bu so?Ÿuklu?Ÿun yanısıra Türkiye, Hipergüç? konumuna giren ABD?’nin bölgedeki isteklerini de kar?Ÿılayamayaca?Ÿını bilmektedir.

Washington?’un, İran? veya Suriye?’ye kar?Ÿı düzenleyece?Ÿi askeri bir harekata? Türkiye?’nin? katılması söz konusu olamayaca?Ÿı gibi, iki ülke?’nin bölgeye bakı?Ÿları da giderek farklıla?Ÿmaktadır.

GERİYE AB

KALIYOR Kİ...

Böyle bir ortamda, Türkiye?’nin Batı dünyası ile ili?Ÿkilerini sa?Ÿlama alabilmesi, ABD baca?Ÿında kaybedenlerin, AB ile tam üyelik güvenceye alınarak dengelenmesi öncelik kazanıyor.

Türkiye, u?Ÿradı?Ÿı kayıpları AB?’ye tam üye olabildi?Ÿi taktirde azaltabilece?Ÿini, hatta avantaja dönü?Ÿtürebilece?Ÿini yeni yeni anlamaya ba?Ÿladı.

AB?’ye tam üyelik, eskisine oranla çok daha önem kazandı. Hem ekonomik, hem siyasi yönden Türkiye?’nin Uluslararası alanda durumunu güçlendirmesinin yolu AB?’ye tam üyelikten geçiyor. ABD?’nin baskılarından kurtulmanın, bölücü faaliyetleri engellemenin tek yolu da AB oluyor.

Kısacası, dengeler yeniden olu?Ÿuyor.