|
ABD?Yİ ?A?IRTAN T?RKLER KİM?
Washington?da en düst düzey yetkilileri dinledim orta düzeydeki yetkilileri gördüm, Kongre üyeleriyle konu?tum. Bugünkü yazımda sizlere, ABD?de karar mekanizmalarını olu?turanların haklı veya haksız nedenlerle Türkiye?deki kararları olu?turanlara nasıl baktıklarını anlatmak istiyorum. Bu de?erlendirmeyi, Washington?da konu?tu?um yetkili ki?ilerin (sivil-asker-diplomatik-kongre üyesi) söylediklerine dayandırıyorum. A?a?ıda bulaca?ınız sözler benim tarafımdan özetlenmi?tir. Bunlar resmi görü? de?il, sadece izlenimlerdir.
ABD?Yİ ?A?IRTAN T?RKLER KİM?
Washington?da en düst düzey yetkilileri dinledim orta düzeydeki yetkilileri gördüm, Kongre üyeleriyle konu?tum. Bugünkü yazımda sizlere, ABD?de karar mekanizmalarını olu?turanların haklı veya haksız nedenlerle Türkiye?deki kararları olu?turanlara nasıl baktıklarını anlatmak istiyorum. Bu de?erlendirmeyi, Washington?da konu?tu?um yetkili ki?ilerin (sivil-asker-diplomatik-kongre üyesi) söylediklerine dayandırıyorum. A?a?ıda bulaca?ınız sözler benim tarafımdan özetlenmi?tir. Bunlar resmi görü? de?il, sadece izlenimlerdir.
CUMHURBA?KANI? A. NECDET SEZER :?
Washington?da tezkere ile ilgili olarak en çok Cumhurba?kanı? Sezer?in rolü konu?uluyor. Ba?ından itibaren, olayı tamamen hukuk açısından gördü?ü, konunun siyasi yönünü hiç anlayamadı?ı belirtiliyor. Aynı görü?lere, hem Pentagon, hem dı?i?leri bakanlı?ı, hem de kongre çevrelerinde rastlıyorsunuz. Bush yönetimde kaldıkça ve iki ülke arasındaki ili?kilerde bir de?i?iklik olmadı?ı sürece, Türkiye Cumhurba?kanının Beyaz Saray?a girmesinin çok güç olaca?ı sık sık tekrarlanıyor. Bu bir politika olmayabilir, ancak genel? bir havayı yansıtıyor. Sezer, Washington?u ?a?ırtan Türkler arasında en çok? sayılan isimlerin ba?ında geliyor.
ERDO?AN-G?L? ??
Kulakları çınlatılan isimlerin ba?ında , Erdo?an-Gül ikilisi geliyor. Ancak ilginçtir? bu ikili anti ABD kategorisine? konmuyor. ?zellikle Gül, durumun vehametini çok geç anlamak, gereksiz zaman harcamak ve AKP grubundan çıkabilecek süpriz karara kar?ı yeterince hazırlıklı olmamaktan dolayı sorumlu görülüyor. ?Kararın, bir yol kazası oldu?unun farkındayız. Ancak ne olursa olsun Gül-Erdo?an bunu engellemelilerdi? diyen bir çok ABD?li yetkili, bu ikiliyi deneyimsizlikle ve olayı hafife almakla? suçluyorlar.
Erdo?an?ın kendilerine hiçbir zaman söz vermedi?ini, ancak ABD?li yetkililerle yaptı?ı her konu?mada, Türkiye?nin Saddam?a kar?ı ABD ile birlikte hareket edece?i konusunda hiç ku?ku bırakmadı?ını da sözlerine ekliyorlar.
Erdo?an-Gül ikilisine bakı?ların sertle?mesinin nedeni, TBMM Ba?kanı Bülent Arıç?ın oylamada Cumhurba?kanı Sezer ile birlikte son derece etkin ve olumsuz rol oynaması. Arınç?ın adeta gözardı edilmesini, ikna edilmemesini anlayamadıklarını ısrarla söylüyorlar. ?Erdo?an-Gül ikilisi bizi pek ?a?ırtmadılar, ancak Arınç?ı hiç? tanıyamamı?ız, bunu geçte olsa anladık? diyen bir ABD dı?i?leri bakanlı?ı yetkilisi, ?u cümleyi ekleyemeden de edemedi: ?Zaten Türkiye?yi toplum? olarak pek anlayamadı?ımızın da farkına? vardık.?
?zellikle Pentagon, tezkere oylamasından bir gün önce yapılan Milli Güvenlik Kurulu? toplantısında konuyla ilgili hiçbir kararın? çıkmamasının sorumlulu?unu Türk Genelkurmay Ba?kanlı?ının? pasif tutumuna ba?lıyor.? Aslında MGK?dan karar çıkmamasında Cumhurba?kanı Sezer?in çok etkili bir rol oynadı?ı da biliniyor. Ancak, Pentagon?un gözünde TSK, Türkiye?deki tüm konularda? kendini söz sahibi olarak görüyor ve önemli konularda da etkisini çekinmeden kullanıyor. Bu defa TSK?nın çekimser bir tutum sergilemesi veya Washington?dan böyle bir izlenimin? do?masının altında ba?ka olaylarında yattı?ı belirtiliyor.? ?rne?in, Amerikalı askerlere kötü muameleler, İncirlik?in görev sahası olmaktan çıkarılması, bazı malzeme sevkiyatının engellenmesi gösteriliyor. Ne kadar do?ru, ne kadar abartılıdır, bilemiyorum. Bildi?im, neler olduysa Pentagon?da müthi?? tepkiyle kar?ılanmı?. Benim en çok ilgimi çeken, TSK?ya bu ele?tirileri yöneltenlerin, Genelkurmay Ba?kanı ?zkök?ü geli?melerin dı?ında tutmaları ve isim vermeden sürekli ?bazı komutanlar? cümlesini kullanmalarıydı.
CUMHURİYET? HALK PARTİSİ : Washington?da ?a?kınlık ve tepki yaratanlar listesinde CHP?de geni? bir yer tutuyor. Deniz Baykal ba?ta olmak üzere, CHP kadrolarının sadece muhalefet yapmakla yetinmeyip,? son derece sert bir propaganda ile kamuoyunu etkiledi?ine inanılıyor. CHP?nin Türkiye?nin en etkin kesimlerinden sayılan? Kemalist kesimleri, giderek Batı aleyhtarı ve Amerikan dü?manı bir cepheye do?ru çekti?i belirtiliyor. ?Kemalizmin 3 üncü dünyacı kesim? diye nitelenen bu kesimin , Türkiye?yi hızla 3 üncü dünyacı bir politikaya itti?i ileri sürülüyor.
Sık sık adı geçenlerin ba?ında ise Kemal Dervi? ve ?ükrü Elekda? sayılıyor. Kemal Dervi??in de CHP ile red oyu kullanması ve hiç bir direni?te bulunmaması; ?ükrü Elekda??ın ise, Washington?da onca yıl görev yapmasına ra?men, oylama öncesi, sırası ve sonrasında gerçek tutumunu göstermemesi ele?tiriliyor.?
BENDE ABD?LİLERE ?A?IRDIM...
Washinton?da özellikle resmi yetkililerin söylediklerini dinledikçe, asıl ben ?a?ırdım. Hele Amerikalı yetkililerin ?Cumhurba?kanını tanıyamamı?sınız... Bülent Arınç?a hayret ettik... AKP ve CHP?ye ?a?ırdık... Genelkurmay?ın neden böyle hareket etti?ini anlayamadık...? demelerine bir anlam veremedim. Oysa bizler Amerikalıların her?eyi bildiklerini, herkesi tanıdıklarını sanırdık.
Nerede kaldı o koskoca mekanizma?
Nerede kaldı, yıllara dayanan diyaloglar?
Demek ki birbirimizi do?ru dürüst tanıyamamı?ız. Dedikoduların ötesinde, derinlemesine bir analiz yapılamamı?.
Ne bizler Washington?u anlayabilmi?iz, ne de Amerikalılar 50 yıllık yakın ili?kilerine ra?men ne TSK?yı ne de Türk sivil kadrolarının gerçek dü?üncelerini anlayabilmi?ler.
Her iki tarafta sınıfta kalmı?...
Bari bundan sonra birbirimizi anlamaya çalı?alım...
MESLEKTA? ELE?TİRİLERİNE YANITIM VAR...
Bütün? bir hafta? boyunca, Paul Wolfowitz- Mark Grossman ikilisinin MAN?ET programına yaptı?ı açıklamalar konu?uldu. Melekda?larımdan? (beni seveni de- sevmeyeni de dahil) çok övgü aldım. Hepsine te?ekkür borcum var. Bu arada en ho?uma giden bir cümleyi Fatih Altaylı etmi?. ?Türkiye?nin en iyi muhabiri oldu?umu ? yazmı?. Benim için en büyük onur, en büyük övgü bu cümlede gizliydi.
Bu arada yine Fatih dahil, bazı dostlar da, ?MAB neden ?u soruyu sormadı- neden bunu görmezden geldi??? diye ele?tiride de bulundular.
Haklılar.
Bütün bu soruları sormam gerekirdi. ?stelik, benim de hazırlayıp soramadı?ım sorular elimde kaldı. Zira belirli bir süremiz vardı ve bu süre? içinde de, öncelikli sorulara zaman kaldı.
Ayrıca, bir grup gazeteci, siyasetçi, bazı emekli komutanlar, hatta okurlarım da, ?Karde?im sen de onların hatalarını yüzlerine vurmalı, Türkiye?nin tutumunu savunmalıydın?? dedi. Hatta bazıları daha da ileri gidip ?ABD?nin borozanları? suçlamasında dahi bulundular.
?zür dilerim, ancak, benim için bir gazeteci ?Devlet görevlisi? gibi davranamaz. Ben kar?ıma oturanlarla, Türkiye adına tartı?maya girmem. Kar?ımdakinin ne demek istedi?ini ö?renmeye ve kamuoyuna yansıtmaya çalı?ırım. Gazetecinin görevi Devlet memurlu?u de?ildir.
Bu ele?tirileri getirenlere sadece ?u sözüm ve bazı sorularım var: Neden siz Washington?un nabzını tutmayı akıl edemediniz? Neden gitmediniz? Sizler de akıl etseydiniz, aynı? sözleri sizlerde? duyardınız. Siz bu söyle?ileri yapsaydınız ve çanak olmayan (!) sorular sorsaydınız. Ayrıca 37 yıllık meslek hayatımda kimsenin borazanı olmamı?ımdır.? Yıllardır, tüm haksız ele?tirilere ra?men, uluslararası gazetecilik kurallarına uygun? hareket ediyorum. Uluslararası medya?da geçerli olan do?ruları yapıyorum. Yine de aynı yolda devam edece?im. Türk basınında çıtayı en yakarıda tutmaya çalı?aca?ım.
?vgüsü ve ele?tirisiyle herkese te?ekkür ederim...
Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?ebilirsiniz.
|