?
Mehmet Ali Birand
?
ABD?’Yİ ?žA?žIRTAN T?œRKLER KİM?
?
?

ABD?’Yİ ?žA?žIRTAN T?œRKLER KİM?


Washington?’da en düst düzey yetkilileri dinledim orta düzeydeki yetkilileri gördüm, Kongre üyeleriyle konu?Ÿtum. Bugünkü yazımda sizlere, ABD?’de karar mekanizmalarını olu?Ÿturanların haklı veya haksız nedenlerle Türkiye?’deki kararları olu?Ÿturanlara nasıl baktıklarını anlatmak istiyorum. Bu de?Ÿerlendirmeyi, Washington?’da konu?Ÿtu?Ÿum yetkili ki?Ÿilerin (sivil-asker-diplomatik-kongre üyesi) söylediklerine dayandırıyorum. A?Ÿa?Ÿıda bulaca?Ÿınız sözler benim tarafımdan özetlenmi?Ÿtir. Bunlar resmi görü?Ÿ de?Ÿil, sadece izlenimlerdir.




ABD?’Yİ ?žA?žIRTAN T?œRKLER KİM?


Washington?’da en düst düzey yetkilileri dinledim orta düzeydeki yetkilileri gördüm, Kongre üyeleriyle konu?Ÿtum. Bugünkü yazımda sizlere, ABD?’de karar mekanizmalarını olu?Ÿturanların haklı veya haksız nedenlerle Türkiye?’deki kararları olu?Ÿturanlara nasıl baktıklarını anlatmak istiyorum. Bu de?Ÿerlendirmeyi, Washington?’da konu?Ÿtu?Ÿum yetkili ki?Ÿilerin (sivil-asker-diplomatik-kongre üyesi) söylediklerine dayandırıyorum. A?Ÿa?Ÿıda bulaca?Ÿınız sözler benim tarafımdan özetlenmi?Ÿtir. Bunlar resmi görü?Ÿ de?Ÿil, sadece izlenimlerdir.




CUMHURBA?žKANI? A. NECDET SEZER :?


Washington?’da tezkere ile ilgili olarak en çok Cumhurba?Ÿkanı? Sezer?’in rolü konu?Ÿuluyor. Ba?Ÿından itibaren, olayı tamamen hukuk açısından gördü?Ÿü, konunun siyasi yönünü hiç anlayamadı?Ÿı belirtiliyor. Aynı görü?Ÿlere, hem Pentagon, hem dı?Ÿi?Ÿleri bakanlı?Ÿı, hem de kongre çevrelerinde rastlıyorsunuz. Bush yönetimde kaldıkça ve iki ülke arasındaki ili?Ÿkilerde bir de?Ÿi?Ÿiklik olmadı?Ÿı sürece, Türkiye Cumhurba?Ÿkanının Beyaz Saray?’a girmesinin çok güç olaca?Ÿı sık sık tekrarlanıyor. Bu bir politika olmayabilir, ancak genel? bir havayı yansıtıyor. Sezer, Washington?’u ?Ÿa?Ÿırtan Türkler arasında en çok? sayılan isimlerin ba?Ÿında geliyor.




ERDO?žAN-G?œL? ??


Kulakları çınlatılan isimlerin ba?Ÿında , Erdo?Ÿan-Gül ikilisi geliyor. Ancak ilginçtir? bu ikili anti ABD kategorisine? konmuyor. ?–zellikle Gül, durumun vehametini çok geç anlamak, gereksiz zaman harcamak ve AKP grubundan çıkabilecek süpriz karara kar?Ÿı yeterince hazırlıklı olmamaktan dolayı sorumlu görülüyor. ?“Kararın, bir yol kazası oldu?Ÿunun farkındayız. Ancak ne olursa olsun Gül-Erdo?Ÿan bunu engellemelilerdi?” diyen bir çok ABD?’li yetkili, bu ikiliyi deneyimsizlikle ve olayı hafife almakla? suçluyorlar.


Erdo?Ÿan?’ın kendilerine hiçbir zaman söz vermedi?Ÿini, ancak ABD?’li yetkililerle yaptı?Ÿı her konu?Ÿmada, Türkiye?’nin Saddam?’a kar?Ÿı ABD ile birlikte hareket edece?Ÿi konusunda hiç ku?Ÿku bırakmadı?Ÿını da sözlerine ekliyorlar.




Erdo?Ÿan-Gül ikilisine bakı?Ÿların sertle?Ÿmesinin nedeni, TBMM Ba?Ÿkanı Bülent Arıç?’ın oylamada Cumhurba?Ÿkanı Sezer ile birlikte son derece etkin ve olumsuz rol oynaması. Arınç?’ın adeta gözardı edilmesini, ikna edilmemesini anlayamadıklarını ısrarla söylüyorlar. ?“Erdo?Ÿan-Gül ikilisi bizi pek ?Ÿa?Ÿırtmadılar, ancak Arınç?’ı hiç? tanıyamamı?Ÿız, bunu geçte olsa anladık?” diyen bir ABD dı?Ÿi?Ÿleri bakanlı?Ÿı yetkilisi, ?Ÿu cümleyi ekleyemeden de edemedi: ?“Zaten Türkiye?’yi toplum? olarak pek anlayamadı?Ÿımızın da farkına? vardık.?”




?–zellikle Pentagon, tezkere oylamasından bir gün önce yapılan Milli Güvenlik Kurulu? toplantısında konuyla ilgili hiçbir kararın? çıkmamasının sorumlulu?Ÿunu Türk Genelkurmay Ba?Ÿkanlı?Ÿının? pasif tutumuna ba?Ÿlıyor.? Aslında MGK?’dan karar çıkmamasında Cumhurba?Ÿkanı Sezer?’in çok etkili bir rol oynadı?Ÿı da biliniyor. Ancak, Pentagon?’un gözünde TSK, Türkiye?’deki tüm konularda? kendini söz sahibi olarak görüyor ve önemli konularda da etkisini çekinmeden kullanıyor. Bu defa TSK?’nın çekimser bir tutum sergilemesi veya Washington?’dan böyle bir izlenimin? do?Ÿmasının altında ba?Ÿka olaylarında yattı?Ÿı belirtiliyor.? ?–rne?Ÿin, Amerikalı askerlere kötü muameleler, İncirlik?’in görev sahası olmaktan çıkarılması, bazı malzeme sevkiyatının engellenmesi gösteriliyor. Ne kadar do?Ÿru, ne kadar abartılıdır, bilemiyorum. Bildi?Ÿim, neler olduysa Pentagon?’da müthi?Ÿ? tepkiyle kar?Ÿılanmı?Ÿ. Benim en çok ilgimi çeken, TSK?’ya bu ele?Ÿtirileri yöneltenlerin, Genelkurmay Ba?Ÿkanı ?–zkök?’ü geli?Ÿmelerin dı?Ÿında tutmaları ve isim vermeden sürekli ?“bazı komutanlar?” cümlesini kullanmalarıydı.



CUMHURİYET? HALK PARTİSİ : Washington?’da ?Ÿa?Ÿkınlık ve tepki yaratanlar listesinde CHP?’de geni?Ÿ bir yer tutuyor. Deniz Baykal ba?Ÿta olmak üzere, CHP kadrolarının sadece muhalefet yapmakla yetinmeyip,? son derece sert bir propaganda ile kamuoyunu etkiledi?Ÿine inanılıyor. CHP?’nin Türkiye?’nin en etkin kesimlerinden sayılan? Kemalist kesimleri, giderek Batı aleyhtarı ve Amerikan dü?Ÿmanı bir cepheye do?Ÿru çekti?Ÿi belirtiliyor. ?“Kemalizmin 3 üncü dünyacı kesim?” diye nitelenen bu kesimin , Türkiye?’yi hızla 3 üncü dünyacı bir politikaya itti?Ÿi ileri sürülüyor.



Sık sık adı geçenlerin ba?Ÿında ise Kemal Dervi?Ÿ ve ?žükrü Elekda?Ÿ sayılıyor. Kemal Dervi?Ÿ?’in de CHP ile red oyu kullanması ve hiç bir direni?Ÿte bulunmaması; ?žükrü Elekda?Ÿ?’ın ise, Washington?’da onca yıl görev yapmasına ra?Ÿmen, oylama öncesi, sırası ve sonrasında gerçek tutumunu göstermemesi ele?Ÿtiriliyor.?



BENDE ABD?’LİLERE ?žA?žIRDIM...


Washinton?’da özellikle resmi yetkililerin söylediklerini dinledikçe, asıl ben ?Ÿa?Ÿırdım. Hele Amerikalı yetkililerin ?“Cumhurba?Ÿkanını tanıyamamı?Ÿsınız... Bülent Arınç?’a hayret ettik... AKP ve CHP?’ye ?Ÿa?Ÿırdık... Genelkurmay?’ın neden böyle hareket etti?Ÿini anlayamadık...?” demelerine bir anlam veremedim. Oysa bizler Amerikalıların her?Ÿeyi bildiklerini, herkesi tanıdıklarını sanırdık.


Nerede kaldı o koskoca mekanizma?


Nerede kaldı, yıllara dayanan diyaloglar?


Demek ki birbirimizi do?Ÿru dürüst tanıyamamı?Ÿız. Dedikoduların ötesinde, derinlemesine bir analiz yapılamamı?Ÿ.


Ne bizler Washington?’u anlayabilmi?Ÿiz, ne de Amerikalılar 50 yıllık yakın ili?Ÿkilerine ra?Ÿmen ne TSK?’yı ne de Türk sivil kadrolarının gerçek dü?Ÿüncelerini anlayabilmi?Ÿler.


Her iki tarafta sınıfta kalmı?Ÿ...


Bari bundan sonra birbirimizi anlamaya çalı?Ÿalım...






MESLEKTA?ž ELE?žTİRİLERİNE YANITIM VAR...


Bütün? bir hafta? boyunca, Paul Wolfowitz- Mark Grossman ikilisinin MAN?žET programına yaptı?Ÿı açıklamalar konu?Ÿuldu. Melekda?Ÿlarımdan? (beni seveni de- sevmeyeni de dahil) çok övgü aldım. Hepsine te?Ÿekkür borcum var. Bu arada en ho?Ÿuma giden bir cümleyi Fatih Altaylı etmi?Ÿ. ?“Türkiye?’nin en iyi muhabiri oldu?Ÿumu ?“ yazmı?Ÿ. Benim için en büyük onur, en büyük övgü bu cümlede gizliydi.


Bu arada yine Fatih dahil, bazı dostlar da, ?“MAB neden ?Ÿu soruyu sormadı- neden bunu görmezden geldi??”? diye ele?Ÿtiride de bulundular.


Haklılar.


Bütün bu soruları sormam gerekirdi. ?œstelik, benim de hazırlayıp soramadı?Ÿım sorular elimde kaldı. Zira belirli bir süremiz vardı ve bu süre? içinde de, öncelikli sorulara zaman kaldı.


Ayrıca, bir grup gazeteci, siyasetçi, bazı emekli komutanlar, hatta okurlarım da, ?“Karde?Ÿim sen de onların hatalarını yüzlerine vurmalı, Türkiye?’nin tutumunu savunmalıydın?”? dedi. Hatta bazıları daha da ileri gidip ?“ABD?’nin borozanları?” suçlamasında dahi bulundular.


?–zür dilerim, ancak, benim için bir gazeteci ?“Devlet görevlisi?” gibi davranamaz. Ben kar?Ÿıma oturanlarla, Türkiye adına tartı?Ÿmaya girmem. Kar?Ÿımdakinin ne demek istedi?Ÿini ö?Ÿrenmeye ve kamuoyuna yansıtmaya çalı?Ÿırım. Gazetecinin görevi Devlet memurlu?Ÿu de?Ÿildir.


Bu ele?Ÿtirileri getirenlere sadece ?Ÿu sözüm ve bazı sorularım var: Neden siz Washington?’un nabzını tutmayı akıl edemediniz? Neden gitmediniz? Sizler de akıl etseydiniz, aynı? sözleri sizlerde? duyardınız. Siz bu söyle?Ÿileri yapsaydınız ve çanak olmayan (!) sorular sorsaydınız. Ayrıca 37 yıllık meslek hayatımda kimsenin borazanı olmamı?Ÿımdır.? Yıllardır, tüm haksız ele?Ÿtirilere ra?Ÿmen, uluslararası gazetecilik kurallarına uygun? hareket ediyorum. Uluslararası medya?’da geçerli olan do?Ÿruları yapıyorum. Yine de aynı yolda devam edece?Ÿim. Türk basınında çıtayı en yakarıda tutmaya çalı?Ÿaca?Ÿım.


?–vgüsü ve ele?Ÿtirisiyle herkese te?Ÿekkür ederim...



Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?Ÿebilirsiniz.

?
?
BU KATEGORİDEKİ EN ?‡OK OKUNAN 25 YAZI
- Yiyin efendiler...
- BUG?œN HEM POLİS, HEM PKK SINAVDAN GE?‡ECEK
- MHP'nin Türkiye'ye verdi?Ÿi büyük zarar
- Artık, birbirimize yalan söylemeyelim...
- Türkiye yıllardır AB?’nin vize uygulamasına itiraz edip durur. 1974?’te Almanya?’nın ba?Ÿlattı?Ÿı ve 36 yıldır sürdürülen vize anlayı?Ÿı çoktan de?Ÿi?Ÿti.
- Cemaat, efsanele?Ÿen gücü?nün esiri oluyor?
- MİLLİ G?–R?œ?ž, G?œLEN?İ G?–LGELEDİ?
- 12 EYL?œL BELGESELİ BA?žLIYOR?
- 32.Gün ile birlikte büyüdük... Göz açıp kapayana kadar geçmi?Ÿ. Daha dün Ali Kırca...
- KAVGA BEKLENİYORDU, TAM AKSİ ?‡IKTI...
- BİZ NEDEN KIZIYORUZ, ASIL SARKOZY UTANSIN...
- ERDO?žAN?IN AMACI BATI?YA SIRT D?–NMEK DE?žİL...
- CNN T?œRK?’?œN GİZLİ KAHRAMANLARINI TANIYIN?…
- Yahudi aleyhtarlı?Ÿını kı?Ÿkırtıyoruz?
- Emekli Albay Arif Do?Ÿan öyle sözler söylüyor...
- Avrupa, Anayasa de?Ÿi?Ÿikli?Ÿini yetersiz ancak olumlu görüyor
- 1'inci köprüye kar?Ÿıydım, bugün ise destekliyorum...
- Ermeniler, bize muhtaç olacak kadar fakir de?Ÿil?(3)
- ERDO?žAN VE İHH KAZANDI, KAYBEDENLER İSE...
- Yine Ermeni çalı?Ÿıyor, yine Türk seyrediyor...
- Ermeniler Türkiye'yi, alkı?Ÿçılara ?Ÿikayet edecek (2)
- ERDO?žAN, DO?žRUSUNU YAPIYOR...
- Genelkurmay sivile açılıyor
- Sevgili Dostlar,
- Artık PKK?dan çok, genç Kürtler korkutuyor?
?
?