WASHİNGTON
Aslında bu toplantıya ?İran Zirvesi? demek gerekir.
Genel olarak ?nükleer konuları konu?Ÿuyoruz? diyorlar, ancak aslında İran?ın nükleer bir güç olmaması, nükleer silahların teti?Ÿine yeni bir parma?Ÿın daha katılmaması için neler yapılması gerekti?Ÿini konu?Ÿuyorlar.
Herkes İran?ın niyetlerinden korkuyor.
?žii bir Din Devleti olan İran?ın nükleer bomba imal etmesi, sadece batılı ülkeleri de?Ÿil, bölgedeki Sünnileri de korkutuyor.
Batılılar, Pakistan?dan sonra, bir Müslüman ülkenin daha bu silaha kavu?Ÿmasının birçok dengeleri bozaca?Ÿından kaygılılar. Buna bir de, yaptı?Ÿı açıklamalarla gözü kara bir görüntü veren, Cumhurba?Ÿkanı Ahmedinecad?ın batı ve İsrail dü?Ÿmanlı?Ÿı eklenirse, durumu tahmin edebilirsiniz.
Batılılar kaygılı da, di?Ÿer Müslüman ülkeler de?Ÿil mi?
Hem de nasıl...
Mısır, Suudi Arabistan, ?œrdün, Körfez ülkeleri de batılılar kadar kaygılı. Sünni olmaları nedeniyle ve İran?ın, yanına, Irak?ı da alarak bir ?žii nüfuz bölgesi olu?Ÿturma çabasından kaygılılar. ?–te yandan, İran yöneticileri de, bu kaygıların artması için ellerinden geleni ardlarına koymuyorlar. Veryansın, ate?Ÿe körükle gidiyorlar.
Washington zirvesinde, İran?a kar?Ÿı ortak bir cephe, hiç de?Ÿilse bir ortak söylem olu?Ÿturmak isteniyor. Hiç de?Ÿilse, Obama? nın niyeti bu.
Epey de mesafe aldı.
Moskova kesin ?Ÿekilde Washington?un yanında.
?‡in de, bu koalisyona katılma sinyalleri veriyor.
Ba?Ÿkan Obama, BM Güvenlik Konseyi üyelerini ortak bir yaptırım veya uyarı açıklaması etrafından toplayabilir ve herkesi ikna ederse, İran?ın durumu zorla?Ÿacak.
Güvenlik Konseyi, bu ?Ÿekilde ilk adımı atarsa, ilerde yeni adımlar birbirini kovalayacak ve full ambargoya kadar gidilebilecek.
Bütün hesaplar, İran?ı nükleer tetikten uzakla?Ÿtırma üzerine yapılıyor. Gayet tabii, eski nükleer güçler ellerindeki silahı bırakmaktan hiç söz etmiyorlar. Kulübe yeni bir üyenin gelmesini istemiyorlar. Bu çifte standart?ı hatırlatanlara da kötü gözle bakılıyor.
İ?Ÿte böylesine gerilimli bir ortamda toplanan zirve de, belki bu kadar açıkça sorulmuyor, ancak Erdo?Ÿan hakkında, hep aynı sorgulama yapılıyor:
?Sayın Erdo?Ÿan, bize açıkça söyleyin. Kimden yanasınız? Bizden yana mı, yoksa İran?dan yana mısınız??
Kimse bekledi?Ÿi yanıtı alamayaca?Ÿını biliyor, ancak yine de giderek artan biçimde Türk Ba?Ÿbakanının tutumunu sorguluyorlar.

Siz laflara kanmayın, Ankara da, İran'ın nükleer güç olmasını istemiyor, ancak...
Ba?Ÿbakan Erdo?Ÿan ve Gül?ün uyguladıkları, herhalde Davuto?Ÿlu?ndan kaynaklanan, ilginç ancak riskli bir İran politikaları var. Dı?Ÿtan bakıldı?Ÿı zaman yanlı?Ÿ izlenim veren, içi ile dı?Ÿı birbirinden farklı bir politika uygulanıyor.
Her ?Ÿeyin ba?Ÿında ?Ÿunu bilmekte yarar var:
Türkiye, İran?ın nükleer bir güç olmasını kesinlikle istemiyor ve bu olasılık, di?Ÿer ülkeler gibi Ankara?yı da korkutuyor, kaygılandırıyor. Ancak Türk yetkililer bu ku?Ÿkularını dı?Ÿarı göstermiyorlar. Tam aksine bir görüntü veriyorlar.
Dı?Ÿarıdaki genel izlenim, Erdo?Ÿan ve Gül?ün İran?ı destekledikleri ve sanki Tahran?ın nükleer bir güç olmasını istiyorlarmı?Ÿ gibi bir tutum takındıkları ?Ÿeklinde.
Erdo?Ÿan?ın Ahmedinecad ile kucakla?Ÿmaları, ona ?karde?Ÿim? diye hitap etmesi, aynı ?Ÿekilde Cumhurba?Ÿkanı Gül?ün de, İran yöneticilerine yönelik son derece sıcak ve samimi bir vücut dili kullanması, her ikisinin de ?İran nükleer silah yapmadı?Ÿını söylüyor, bizde onlara inanıyoruz... ?œstelik, neden İran?ın üzerine gidiliyor? Bölgede İsrail?in de nükleer bombası var. Onun elindeki silahı da yasaklayalım.? ?Ÿeklinde özetleyebilece?Ÿim söylemlerine, bir de Erdo?Ÿan?ın, İsrail Dı?Ÿi?Ÿleri Bakanı Lieberman ile sürdürdü?Ÿü sert polemikleri, aslında haklı biçimde Gazze?yi koruma adına, İsrail?in Filistin politikasını ele?Ÿtirmek için sert demeçlerini de ekleyince,? Ak Parti iktidarının duru?Ÿu hakkındaki ku?Ÿkular yaygınla?Ÿıyor.

ERDO?žAN RİSKLİ BİR İRAN POLİTİKASI İZLİYOR
Bu ku?Ÿkular son dönemlerde öylesine artmaya ba?Ÿladı ki, bir adım ötesinde Ak Parti?nin, Türkiye?nin yönünü de?Ÿi?Ÿtirmeye ba?Ÿladı?Ÿı ve Batıya sırt dönüp, İslam dünyasına yakınla?Ÿtırma sürecine girdi?Ÿi, söylenmeye ba?Ÿlanacak. Göreceksiniz, fazla sürmez, yakında bu suçlamalar Amerikan ve Avrupa gazetelerinin sütunlarına oturacak. En ba?Ÿta gelen nedeni de, Ankara?nın İran politikası olacak.
Oysa hem Erdo?Ÿan, hem Gül, hem de Davuto?Ÿlu, ne zaman İran yetkilileriyle kar?Ÿıla?Ÿsalar, dini lider Hamaney?e olsun, Cumhurba?Ÿkanı Ahmedinecad?a ve di?Ÿerlerine olsun, sürekli aynı sözleri tekrarlıyorlar:
?...Amerika ile çatı?Ÿarak bu i?Ÿin içinden çıkamazsınız ve hata ediyorsunuz. Anla?Ÿma yolu bulmalısınız... Ayrıca, e?Ÿer gerçekten bomba üretimi yapıyorsanız, bunu İsrail?e kar?Ÿı kullanamazsınız. Zira, Kudüs gibi tüm Müslüman dünyası için de çok önemli bir yeri yok edemezsiniz. O zaman nükleer gücü bölgedeki di?Ÿer ülkeler üzerinde -Türkiye dahil- siyasi ?Ÿantaj olarak kullanaca?Ÿınız sonucu çıkarılıyor ki, buna biz de kesinlikle kar?Ÿıyız. Bizi de kar?Ÿınızda bulaca?Ÿınızı bilin...?
Erdo?Ÿan bu yakla?Ÿımını, bölgedeki di?Ÿer ülkelerle (Körfez ülkeleri, Mısır ve Suudi Arabistan) de payla?Ÿıyor ve bir yerde onlarında tercümanlı?Ÿını yapıyor. Adeta bir Sünni cephe olu?Ÿturuyor.

BU YAKLA?žIM BİRG?œN AKP?YE FATURA KESTİREBİLİR
İran liderli?Ÿi Ankara?ya güvence üstüne güvence veriyor ve nükleer güç olmak için bomba yapma niyetleri olmadı?Ÿını söylüyor.
Erdo?Ÿan da, aksi ispatlanana kadar Tahran?a inanma yakla?Ÿımını sürdürüyor.
Acaba bu yakla?Ÿımla İranlıların güvendikleri tek lider konumuna girdi?Ÿini, bu ?Ÿekilde Batı ile diyaloguna yardımcı olabilece?Ÿini, Türkiye?nin çıkarlarını da çok sarsacak bir Amerikan müdahalesini önleyebilece?Ÿini, aynı zamanda İsrail üzerinde de bir baskı yaratabilece?Ÿini mi hesaplıyor, belli de?Ÿil. İ?Ÿin o yanı anla?Ÿılamıyor.
Bu ince hesabı Uluslararası kamuoyunun anladı?Ÿını pek söyleyemeyiz.
Belki ?Ÿimdilik tolere ediliyormu?Ÿ gibi görünüyor, ancak yarın Güvenlik Konseyi oylaması geldi?Ÿinde Türkiye?nin ne yapaca?Ÿı ortaya çıkacaktır.
Korkarım, bu çok ince politik kıvırma AKP?ye belki de hiç hak etmedi?Ÿi bir faturanın çıkmasına yol açacaktır.

?

13 Nisan 2010 Posta