KANDİL DE DURUMUN

FARKINDA...

Hasan Cemal kadar bu mesle?Ÿin üst düzeyine çıkmı?Ÿ, kö?Ÿe yazarlı?Ÿı ve kitaplarıyla kendini taçlandırmı?Ÿ bir gazetecinin hala muhabir gibi çalı?Ÿmasını do?Ÿrusbu hem hayranlık, hem de gizli bir kıskançlıkla izliyorum. Burnu, muhabir gibi koku alıyor, kalemi tüm birikimini ortaya koyup, çok gerçekçi de?Ÿerlendirmeler yapıyor.

Kuzey Irak üzerinden Kandil?’e çıkması ve da?Ÿdakilerin nabzını tutması, en güncel bir sorunun (PKK?’nın silah bırakması) nereye gidebilece?Ÿi konusunda ipuçlarıyla dolu.

Her?Ÿeyden önce, sürecin hızla yürüdü?Ÿü apaçık ortada. Genelkurmay Ba?Ÿkanı Ba?Ÿbu?Ÿ ?“PKK terörünün bitmesi için elimize bir fırsat geçmi?Ÿtir. Bundan mutlaka yararlanmamız gerekiyor?” derken, hem Kandil da?Ÿındakiler, hem de Kandilin eteklerinde ya?Ÿayanlar da, kendi açılarından ?“Silahların bırakılma zamanının geldi?Ÿini, ancak bunun yönetiminin sorgulandı?Ÿını?” açıkça söylüyorlar.

Eski Dep Genel Ba?Ÿkanı Ya?Ÿar Kaya?’dan tutun, Osman ?–calan?’a kadar, Hasan Cemal?’in temas etti?Ÿi hemen herkes, artık Pkk ?’ nın silah bırakma zamanının geldi?Ÿini, silahla bir yere varılamayaca?Ÿının anla?Ÿıldı?Ÿını anlatıyor.

PKK?’nın içindeki büyük de?Ÿi?Ÿim kolaylıkla fark ediliyor.

Ancak i?Ÿ dönüp dola?Ÿıyor ve bu i?Ÿin nasıl çözümlenece?Ÿine geliyor.

Cemal?’in söyle?Ÿi ve izlenimlerini okumamı?Ÿ olabilece?Ÿinizi dü?Ÿünüp bu kö?Ÿede özetlemek istiyorum. Zira bu yazı dizisi, Türkiye?’nin en önemli sorununun adeta taslak bir yol haritasını çiziyor.

PKK?’nın halktan aldı?Ÿı deste?Ÿi ve da?Ÿdakilerin a?Ÿa?Ÿı inme ko?Ÿullarını bence en gerçe?Ÿe yakın ?Ÿekilde Osman ?–calan anlatmı?Ÿ:

?“Hayır de?Ÿi?Ÿmez. Bunu Türkiye?’de en iyi devlet biliyor. Ayrıca, bugün Kürt siyasal ulusal birikiminin yüzde 95?’i PKK?’dan yanadır. Kürt halkı, bütün Kürtler biliyor, Kürtlerin haklarını sahneye çıkaran PKK?’dır, lideri Apo?’dur. Bunun içindir yüzde 95?’lik bir destek... Bir gerçek daha var: PKK bitirilemez! PKK?’yı bu yıl bitirece?Ÿiz, gelecek yıl bitirece?Ÿiz gibi resmi söylemler de gerçe?Ÿi yansıtmıyor... PKK kendini üretebilen bir güçtür. Türkiye?’de sıkıntı do?Ÿarsa İran?’da, İran?’da sıkıntı do?Ÿarsa Irak?’ta, Irak?’ta bir ?Ÿey olursa Suriye?’de, orası da olmazsa Avrupa?’da kendine her zaman militan bulur, buluyor da. Ayrıca alanı da çok geni?Ÿtir PKK?’nın, Kürdistan?’ın co?Ÿrafyası da da?Ÿlıktır... Evet, sava?Ÿın, silahın zamanı çoktan doldu. Artık da?Ÿdan inme zamanı! PKK bu haliyle gidemez. Ancak, PKK?’ya siyaseten bir alternatif olu?Ÿturulmadı?Ÿı sürece de PKK tasfiye edilemez... Da?Ÿdan inmenin ba?Ÿlangıç noktası aftan geçiyor, ba?Ÿka yol yoktur. İ?Ÿin püf noktası aftır. Ayrım yapmadan ilan edilecek bir af. ?žimdi deniyor ki, 200-250 ki?Ÿi, lider kadrosu dı?Ÿındakileri bırakalım. Olmaz. Ancak yüzde 1-2 çıkar lideri, lider kadrosunu dinlemeyen. Di?Ÿerleri yine da?Ÿda kalır, inmez. Ba?Ÿlangıç noktası olarak af, i?Ÿin püf noktasıdır?”

Ya?Ÿar Kaya?’ya göre de, PKK?’nın tek çıkı?Ÿ yolu silah bırakmak:

?“Bugün gelinen noktada ABD de, AB de, Irak da, Irak Kürdistan Yönetimi de kararlı. Mutfakta bir plan pi?Ÿiyor. PKK meselesi tezgâhta, yürüyor. Bu i?Ÿ artık bitecek. Gizli örgütler, silahlı mücadeleler devri kapandı. Kürt silahlı ayaklanmasının miadı doldu. ?–n?Ÿartsız silah bırakması en do?Ÿru yoldur PKK için...Mutfakta bir ?Ÿeyler pi?Ÿiyor, sorunu ?Ÿiddet ve silahtan arındırmak için... Bir bakıyorsunuz dokuz asker ?Ÿehit... Bir bakıyorsunuz, Bostancı?’da bir ?Ÿey oluyor. Artık silah bırakmak lazım. Kim kimin ta?Ÿeronu, kim kimin iste?Ÿini yerine getiriyor? Bu bir kaostur.... Bir genel af gerekli. Lider kadrosundan da?Ÿdaki 100-150 ki?Ÿi İskandinav ülkelerine gönderilebilir. Onur kırıcı olmayan bir af düzenlemesi yapılır. ?žunu unutmayın, da?Ÿa piknik yapmak için çıkmadılar. Ayaklandılar, çünkü ulusal kültürel talepleri vardı. Afla birlikte sivil siyasetin önü açılmalı. ?”

ANCAK, PKK DA?žDAN NASIL

İNDİRİLECEK, NASIL SİLAH BIRAKACAK

Hasan Cemal?’in konu?Ÿtukları ki?Ÿilerden bazılarının PKK ile ilgili bazı saptamaları da ilgimi çekti:

?“PKK?’nın da?Ÿdan inmesi bence zayıf ihtimal. Silah bırakmazlar. 30 yıl da?Ÿda kalan bir örgüt... ?‡ok ?Ÿey garanti edeceksin, gururuna bir ?Ÿey olmayacak diyeceksin ve onları buna inandıracaksın ki inecek, yoksa zor. Piknik yapmaya çıkmadı ki da?Ÿa...?”

?“Bak abi, PKK içinde de da?Ÿdan inmek isteyenler elbette var. Gerçe?Ÿi görüyorlar. Ama öyle kolay de?Ÿil bu i?Ÿ. PKK hâlâ güçlü bir örgüt. Sadece DTP?’nin iki küsur milyon oyundan ibaret de?Ÿil PKK deste?Ÿi... PKK?’nın Türkiye Kürtleri içindeki etki alanı bunun çok daha ötesinde... PKK için silah ve da?Ÿda ya?Ÿamak bir hayat tarzı haline geldi. ?žimdi bundan vazgeçip ovaya inmesi çok zor. Ayrıca Türkiye de güven vermiyor.?”

?“PKK?’nın silah bırakması ihtimali mi? Zayıf! ?‡ok zengin bir holding PKK... Belki de 10 milyar dolarlık... Irak?’tan Türkiye?’ye geçi?Ÿ noktaları, Hacıumran, Gelere?Ÿ, Hınare... Buralardan gecede 1.5 milyon dolar haraç topluyor. İran?’a geçi?Ÿler ayrı... Bu arada uyu?Ÿturucudan kilo ba?Ÿına rahat 1000 euro alır.?”

KARAYILAN?’IN Y?–NTEMİ

Tabii bütün bunların arasında en önemli ki?Ÿi, halen Pkk?’yı yöneten ki?Ÿi Murat Karayılan. Onun söyledikleri, bu mekanizmanın nasıl i?Ÿletilmesini istedikleri konusunda ipuçları veriyor.

Her ?Ÿeyden önce, kar?Ÿılıklı olarak operasyonların durdurulmasını istiyor, sonra bir diyalo?Ÿun ba?Ÿlatılmasını:

?“İlk adımda silahlar susacak... Sonra diyalog ba?Ÿlayacak... Diyalog yeri İmralı?’dır... Kabul edilmiyorsa, diyalog yeri biziz... Bizi de kabul etmiyorsa, siyasal olarak seçilmi?Ÿ iradedir, (burada DTP?’nin adını zikretmiyor, ama ben belirtince ba?Ÿıyla onaylıyor, HC)... Bu da olmuyorsa, o zaman ortak bir komisyon kurulur bir yerde, akil adamlar bir araya gelir. ?–rne?Ÿin İlter Türkmen, (eski Dı?Ÿi?Ÿleri Bakanı ve Büyükelçi) gibi, sizin gibi insanlar toplanır, böyle bir mekanizma harekete geçer, çalı?Ÿmaya ba?Ÿlar... Böyle bir mekanizma muhatap alınır diyalog için devlet tarafından... Neden olmasın, niçin böyle bir mekanizma olu?Ÿturulmasın ki?.. Siyasi irade mi yok?.. Bo?Ÿluk siyasal alanda mı? Akla takılıyor, 2005?’teki Ba?Ÿbakan nerede diye...?”

?žimdi birkaç gündür yazdıklarımıza geri dönelim ve bu kısır döngüden nasıl kurtulabilinece?Ÿine bakalım.

Genelkurmay Ba?Ÿkanı ve hükümet, a?Ÿızlarına bir genel af lafını almak dahi istemiyorlar. Halen yürürlükteki yasanın uygulamasının esnekle?Ÿtirilmesini tercih ediyorlar.

Kar?Ÿılıklı bir diyalog da söz konusu de?Ÿil.

O zaman ne olacak ?

Karayılan, Hasan Cemal?’e söyledi?Ÿi kadarıyla bu konularda pek katı de?Ÿilmi?Ÿ izlenimi veriyor. Sanki bir çıkı?Ÿ yolu arıyormu?Ÿ da, Ankara?’nın bir formülünü bekliyormu?Ÿ havasında.

İ?Ÿte bu a?Ÿamada akla en yakın geleni, arabuluculuk veya mesajcılık görevinin Barzani?’ye dü?Ÿmesi. Her iki tarafla ili?Ÿkilerini belirli bir düzeyde tutan, Kuzey Irak Kürdistan Yönetimi lideri, bu i?Ÿlevi üstlenebilir.

Karayılan?’ın yakla?Ÿımını yarın irdelemeye devam edece?Ÿim.