TÜRKİYE APO

KARARINA UYACAK…

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, bugün  Öcalan avukatlarının başvurusuyla ilgili kararını açıklayacak. Avukatlar, Türkiyedeki mahkemenin adil bir yargılama yapmadığını ileri sürerek başvurularını yapmışlardı. Bu konuyu daha öncede yazmıştım, ancak bugün yenileyip tekrarlamak istedim.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) iki türlü karar verecebilir:

1 inci olasılık, “ Öcalan’ın adil yargılanma hakkı ihlal edilmiştir.” kararı vermesidir.

Bu kararın yanısıra, AİHM bazen, bu ihlalin giderilmesi için yöntem tavsiyesinde de bulunur. Örneğin “bu ihlalin giderilmesi için en iyi çözüm, yeniden yargılamadır” diyebilir. Ancak tavsiye konusundaki son kararı, Avrupa Konseyine üye tüm ülke (Türkiye dahil) temsilcilerinin katıldıkları Bakanlar Komitesi verir. Zira uygulamaları gözetmek Komitenin görevidir. AİHM şimdiye kadar aynı yaklaşımı İtalya ve başka ülkelere de göstermiş, askeri yargıç kullanıldığı için bazı DGM kararlarına da yansıtmıştı. Bakanlar Komitesi , AİHM’nin tavsiyesine uyar ve Türkiye’nin Öcalan’ı yeniden yargılamasını kararlaştırırsa, Ankara için yeni bir süreç başlayacaktır.

TÜRKİYE 2003’TEKİ  İSTİSNAYI

KALDIRMAK ZORUNDA KALACAK.

Bu süreç hükümeti zorlayacaktır. Zira, 2003 yılındaki reform yasasına konulan bir istisna kararının kaldırılması gerekecektir.

2003 yılında 4 üncü uyum paketi çıkarılırken  -yani İnsan Hakları Sözleşmesi ile Ulusal yasalar arasında çelişki durumunda  AİHM’nin yeniden yargılanma kararlarının öncelik taşıyacağının kabulü  maddesi- Öcalan için bir istisna şerhi konmuştu. Bu karardan Öcalan hariç tutulmuştu. (Bu kararın içeriği mealen şöyle: Yürürlüğe girdiğinde kesinleşmiş AİHM kararları ve Şubat 2003’ten sonraki başvurular için geçerlidir)

Böylece, teknik bir aşırtmayla Öcalan başvurusu dışarda tutulmuştu.

Bu konuda hukukçular farklı düşünüyorlar. Zira Anayasanın son olarak değişen 90 ıncı maddesi de çok açık şekilde, Uluslararası yükümlülüklerin önceliği bulunduğunu, yani AİHM kararlarının kabul edileceğini belirtiyor.

Bu şekilde Türkiye’ nin önünde iki seçenek kalıyor:

-                         4 üncü uyum paketine getirilen eski istisnadan vaz geçecek ve Öcalan’ın yargılanmasına karar verecek…

-                         Eğer aksi yönde bir karar alır ve istisna konusunda ısrar ederse, bu defa Öcalan avukatları Anayasanın 90 ıncı maddesinden hareket edip konuyu yeniden AİHM’ne götürecekler. Bu durumda da ,tekrar yargılama kararını kolaylıkla alabilecekler.

2 inci OLASILIK TÜRKİYE’Yİ

DAHA RAHATLATACAK

2 inci olasılık, AİHM’nin açıklayacağı karardaki tavsiyesi, “Öcalan dosyasının açılması“ olabilir. Bu olasılıkta süreç farklılaşacaktır. Anlamı da, Öcalan’a “adil yargılanma hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle başvuru hakkının verilmesidir.” AİHM, böyle bir başvurunun Türkiye tarafından engellenmemesini tavsiye ediyor, demektir.

Bu olasılıkta, eski DGM davalarına bakan Ankara ağır ceza, Öcalan başvurusunu inceleyecek ve kararını verecek. Kabul veya reddetmek hakkına sahip olacaktır. Reddettiği taktirde, Öcalan avukatları yargıtaya gidebileceklerdir. Ancak AİHM sonuç ile ilgili ilgilenmeyecektir. Mahkeme sadece başvuru hakkının verilmesiyle yetinecektir. Dolaısiyle, AİHM’ nin bu 2 inci olasılığı benimsemesi, Türkiye’ nin işini kolaylaştıracaktır.

                                                           ÖCALAN SIKINTISI

                                                            GİDERİLEMİYOR

AKP hükümeti bu kararın geleceğini bildiğinden dolayı, bir süre önce CHP’ye gitmiş ve 4 üncü uyum paketindeki istisnayı kaldırmayı ve Öcalan’ın yeniden yargılanmasının sağlanmasını istemişti. Verilen bilgiye göre, Deniz  Baykal ilk başlarda  olumsuz bir tutum almamıştı. Ancak anlaşılan son bayrak olaylarından sonra, CHP’de AKP ile birlikte hareket etmek istiyormuş görünümü vermek istemiyor.  Zira bu olayı en çok MHP istismar edecek.  Kampanyaya şimdiden  başlandı bile.  CHP’de bu alanda MHP’ yi yanlız bırakma niyetinde değil. CHP ve MHP, AKP hükümetinin iç politika ile Avrupa yasaları arasında sıkışmasından yararlanarak yıpratma operasyonuna gireceklerdir.

Ancak kim ne yaparsa yapsın, Türkiye’nin eli mahkum, AİHM’sinin kararına şu veya bu şekilde  uyacak. Bunun kaçarı yok.

Şimdi AİHM’nin kararını beklemek ve yukarda  değindiğim iki olasılıktan hangisinin çıkacağına bakmak gerekiyor. AKP hükümetinin işi ya kolaylaşacak veya zorlaşacak.