“IRAK BÖLÜNÜRSE

KÜRT DEVLETİ KURULUR”

Önce görüşlerini aldığım kişiyi size tanıtmam gerekiyor. 

Washington’un şu sıralarda  en gözde isimlerinden biri : Kenneth Pollack

Irak uzmanlarının en önde gelen isimlerinden  biri. Bu konuda kitabı  olduğu gibi, şu sıralarda prestijli  Brookings enstitüsünde çalışıyor ve CNN’in dünya çapındaki Irak uzmanlarından biri. Bundan önce Clinton yönetiminin de  önde gelen danışmanlarındandı.  Anlayacağınız, şu sıralarda   Washington’da  bulabileceğiniz mantıklı, soğukkanlı bir değerlendirme yapabilen nadir kişilerden biri. Bush yönetiminin muhalifi olmasına rağmen, gelişmeleri  son derece tarafsız değerlendirebiliyor.

Görüşmemiz sırasında (Bu söyleşi bugün  17:00’de CNN TÜRK MANŞET programında yayınlanacak) en düşündürücü  yaklaşımı bağımsız bir Kürt Devleti kurulma olasılığı konusundaydı.

Pollack’a göre, Kuzey Irak’ta bağımsız bir Kürt devleti kurulup kurulmayacağı tamamen gelişmelere bağlı:

“Kürt Devleti kurulmasını engelleyecek tek unsur, Irak’ta istikrarın sağlanmasıdır. Eğer Bağdat’taki yeni Irak yönetimi işleri eline alır, ekonominin çarkları dönmeye  başlar ve  ABD’ye muhalefet kontrol altında tutulabilirse Kürtler yerlerinden kıpırdayamazlar. Ancak...”

IRAK KARIŞIRSA

KÜRTLER AYRILIR...

Pollack, bir Kürt devleti kurulması olasılığını şu koşullara bağlıyor:

“Eğer Irak’taki durum istikrara kavuşmaz ve bir iç savaşa dönüşürse (bundan kastettiği, Şii ve 

Sunni Arapların kurulacak olan merkezi yönetime başkaldırmaları ve gelişmelerin kontrolden çıkması, elektrik-su gibi ihtiyaçların karşılanmaması, yani ekonomi çarklarının dönmediği bir kargaşa ortamına düşülmesi...) işte o zaman Kürtler’in kendi bölgelerini güvence altına almak için,  bağımsızlıklarını ilan etmeleri söz konusu olur. Irak’ın bölünme tehlikesi Kürtleri bu yöne itebilir.”

Peki, böyle bir olasılıkta ABD’nin tutumu ne olur?

Pollack’a göre, bataklığa düşmüş bir ABD, böyle bir kargaşa ortamında  Kürtlere “dur” demeyebilir. Ülke’nin diğer bölgelerindeki olaylarla uğraşırken, Kürtlere göz yummak zorunda kalabilir. İşte bu varsayımdan hareket  ederek, Irak’ın toprak bütünlüğü ve istikrarının, Kürtler açısından son derece önemli olduğuna dikkat çekti.

Bush yönetimine muhalif görüşleri bulunmasına rağmen, Türkiye’nin asker yollayarak gelişmelere ağırlık koymasının daha doğru bir tutum olacağına inanıyor.

CLİNTON İÇİN TÜRKİYE

BÖLGENİN YILDIZIYDI

Kenneth Pollack, birlikte çalıştığı Clinton yönetiminin  Türkiye’ye bakışının, Bush yönetimine oranla farklı olduğunu söylüyor: “ Clinton Türkiye’yi bölgenin yıldızı olarak görürdü”.

Bush yönetiminin ise, dünya’ya başka türlü baktığını ve savurgan davrandığını belirtiyor. Bush iktidarda kaldıkça da bu yaklaşımın değişebileceğine pek inanmıyor.

Tezkere nedeniyle Türkiye’ye böylesine kızdığını gösteren  Amerikan yönetimi, şimdi neden asker istiyor ve Türkiye’ye çiçekler atıyor?

Bu soruya Washington’da birkaç yanıt veriyorlar.

Biri, Türkiye ile  kavga etmenin Irak konusunda hiç yarar getirmediğinin anlaşılması, dolayısıyla ilişkilerde yeni bir sayfa açılması gerektiğine inanmaları...

Diğeri de, Irak’taki sorumluluğu başka ülkelerle  paylaşma zorunluğunun giderek daha fazla anlaşılması...

ABD’NİN HATALARI

NELERDİ?

Pollack’a göre, Bush yönetimi  savaşı kısa sürede kazanıp Saddam rejimini devirmekle başarı kazandı, ancak savaş ertesini iyi planlayamadığından dolayı, kendini zor bir duruma soktu. Özellikle, uluslararası destek bulabilmek için çaba harcamaması da işini zorlaştırıyor.

Gerçekten de durum aynen böyle.

Bugün Amerikan kamuoyu yavaş yavaş “Ne oluyoruz? Hani savaş bitmişti ve herşey tamamlanmıştı?” sorularını hergeçen gün biraz daha fazla soruyor. Saddam Hüseyin bulunsa dahi, eski Baas’çıların kolay kolay kontrol altına alınamayacağı veya bunun çok zor olacağı tartışılıyor.

Özetlemek gerekirse, Irak’taki durum eskisine oranla Türkiye’yi çok daha fazla etkileyecektir. İstikrarın kurulması bizi rahatlatacak, istikrarsızlık ise inanılmaz sorunlar yaratacak.