HILLARY, İLE 7 KONUDA
B?Y?K PAZARLIK
Amerikan Dı?i?leri Bakanı Hillary Clinton?ın Ankara ziyaretinde, aslında son derece önemli süreçler ba?latıldı. A?a?ıda sıralayaca?ım konularda belirli adımlar atıldı. Sonuç alınması çok zaman alacaktır, artık büyük bir ?alı?-veri?? veya ?pazarlık? döneminin açıldı?ını rahatlıkla söyleyebiliriz. Zaman içinde yeni geli?meler ya?anacak ve bu alı?-veri?e yeni ?mallar? eklenecektir mutlaka, ancak ben size ?imdilik gözledi?imiz kadarını aktaraca?ım.
ERMENİSTAN:
Obama yönetimi, seçim sürecinde Ermenilere söz verdi. Soykırım iddialarını destekleyece?ini söyledi. ?imdi bu vaatlerinden geri dönebilmek için Ankara?dan bir jest bekliyor. ?rne?in, sınır kapısının açılması durumunda, Erivan o kadar memnun olacak ki, soykırım konusunun ertelenmesı Obama?ya prestij kaybı getirmeyecek.
Burada sorun, Türkiye?nin bu adımı atıp atmayaca?ıdır. Alı?-veri? i?te bu noktada dü?ümlenecektir.
AFGANİSTAN:
ABD, Afganistan konusunda çok sıkı?tı. NATO müttefiklerinden ilave asker istiyor. Bu konuda eli en rahat ülke de, Türkiye. Almanya veya Hollanda hükümetlerinin asker göndermeleri kamuoyunda çok tepkiye yol açıyor, oysa Türkiye?de olay alkı? topluyor. Kahraman Türk Askerinin sınır dı?ı görevi, milli gurur kayna?ı oluyor.
Türkiye?nin elindeki en önemli joker kartı da bu. Hemen her alanda oynanabilinecek bir kart.
KIBRIS :
Bu konuda da, Türkiye sıkı?ık durumda. Rumlar, KKTC?ye uyguladıkları ambargoyu kaldırmadıkları sürece, Türkiye de Rum gemilerine limanlarını açmıyor. Limanlar açılmadıkça da, Türkiye-AB katılma müzekereleri ilerlemiyor. Zira 8 ba?lık sırf bu nedenle askıya alındı. E?er Washington, Rumları ikna eder ve ambargoyu kaldırtabilirse, hem AB müzakerelerinin önü açılacak, hem de Kıbrıs sorununun çözüm olasılı?ı artacak. Bu da, ABD?nin elindeki, her alanda kullanılabilinecek son derece kıymetli bir kart.
ENERJİ:
Nabucco adlı do?al gaz hattının Türkiye üzerinden Avrupa?ya, Rus gazına alternatif enerji ta?ıması son derece önemli bir proje. Bu projenin gerçekle?mesi durumunda, Türkiye hem önemli bir gelir sa?layacak, hem kendi enerji kaynaklarını çe?itlendirecek ve böylece AB?ye kar?ı elini güçlendirecek. Ancak, bu projenin Türkiye?nin istedi?i gibi gerçekle?mesi de yine ABD?nin deste?ine ba?lı. Washington isterse, Ankara?nın beklentileri büyük oranda kar?ılanacak. Bu da, ABD?nin bir di?er pazarlık kartı.
ORTADO?U- İRAN:
Bu konudaki kartların büyük bir bölümü ABD?nin elinde. İstedi?i zaman Türkiye?ye yer açar, istemedi?inde Türkiye?yi oyunun dı?ında bırakabilir. Türkiye?nin Filistin ve İran konusundaki kartları çok güçlü de?il. Biri Hamas ile iyi ili?ki kurmasının verdi?i avantaj, di?eri de İran ile bölgede en iyi geçinen büyük ülke olu?u. Her ikisindeki rolü de ?müzakereyi kolayla?tırıcı? olmanın dı?ına pek çıkmıyor. Türkiye?nin asıl kartı, ?imdiye kadar kullanmadı?ı ancak isterse çok ters etki yapabilecek olan negatif politikalarıdır. Yani İsrail aleyhtarı ve dibine kadar Tahran yanlısı bir politika izlemeye kalkması, bölge dengelerini bozar. Böyle bir tutum kendine de zarar verdirir tabii. Yine de, genel pazarlık yapılırken dikkate alınması gereken bir karttır.
IRAK:
Türkiye?nin elindeki orta boy kartlardan biri uzun vadede Irak?ın istikrarına katkıda bulunmak Ba?dat?a destek olmak, kısa vadede ise, 2010?da bölgeyi terkedecek Amerikan askerlerine kara-hava ve deniz yollarını kullanma izni. Ankara?da bu konuda çok olumlu i?aret verildi. Babacan ye?il ı?ık yaktı ve bu kartını Washington?dan yana oynayaca?ını gösterdi.
KUZEY IRAK VE PKK:
Türkiye?nin en büyük sorunu PKK. ABD?nin elindeki en önemli kart, Kuzey Irak üzerinden PKK?ya istedi?ini yaptırabilme gücü.
Washington, Ankara?nın Barzani ile iyi geçinmesini, onu itip kakmamasını ve ülke içinde de hem Kürt sorununa, hem de PKK?ya yönelik bazı adımlar atmasını istiyor. Pazarlık, bu ?adımlar? etrafında dönüyor.
Ankara bunu yaparsa, Washington?un ?PKK?yı tasfiye planı? devreye sokulabilecek.
Bugün yerimiz kalmadı. Bu konuyu yarın daha geni? ?ekilde ele alaca?ım.
Bu yazılara cnnturk.com'dan da eri?ebilirsiniz.
|